Jak działają leki przeciwdepresyjne?
Jak działają leki przeciwdepresyjne i jak wygląda farmakoterapia w depresji? Rozmowa z prof. Jerzym Vetulanim, psychofarmakologiem, neurobiologiem i biochemikiem.
Autor Maciej Pinkosz | anhedonia, depresja, farmakologia, farmakoterapia, główna, Jerzy Vetulani, leczenie depresji, objawy depresji, wywiad | Psychiatria, Psychologia |
Jak działają leki przeciwdepresyjne i jak wygląda farmakoterapia w depresji? Rozmowa z prof. Jerzym Vetulanim, psychofarmakologiem, neurobiologiem i biochemikiem.
Autor Maciej Pinkosz | badania naukowe, farmakologia, Justyna Hofman-Wiśniewska, lekarz, Medycyna, mocznik, sylwetka | Informacje |
„Tylko życie poświęcone innym, jest warte przeżycia” – te słowa Alberta Einsteina doskonale opisują postawę prof. Franciszka Kokota. Bo dla niego życie pacjentów jest najważniejsze, warte największych poświęceń.
Kim jest dla mnie prof. Franciszek Kokot? Przede wszystkim człowiekiem, który uratował mi życie – wspomina Urszula Pilśniak. – Kilka miesięcy leżałam na intensywnej terapii. Byłam umierająca. Inni lekarze nie wiedzieli już, jak mnie ratować, ale wiedzieli, kogo wezwać w takiej sytuacji. Prof. Kokot podjął błyskawiczną decyzję i przywrócił mnie życiu. Zawsze będę mu za to wdzięczna. Z kolei prof. Jan Duława dodaje: – Autorytet Franciszka Kokota nie wynika z jakiegokolwiek tytułu, jaki mu nadano, ani z funkcji, którą kiedykolwiek sprawował, ale z powszechnego uznania dla jego metody używania rozumu i głębszego wglądu w sprawy, którym poświęcił życie.
Autor Maciej Pinkosz | badania naukowe, choroby nowotworowe, cukrzyca, Dolegliwości żołądkowo-jelitowe, farmakologia, Grzegorz Kowalewski, jelito grube, Kwas acetylosalicylowy (ASA) - aspiryna, naczynia wieńcowe, nowotwór jelita, udary | Farmacja |
Aspiryna to pierwszy w historii lek wytworzony całkowicie w laboratorium na drodze syntezy chemicznej. Obecnie, sprzedawana pod różnymi markami, jest jednym z najpopularniejszych preparatów leczniczych na świecie.
Ponad sto lat temu Felix Hoffman opracował i opatentował mechanizm produkcji kwasu acetylosalicylowego (ASA). To wydarzenie uznano za kamień węgielny współczesnego przemysłu farmakologicznego. Od tamtego czasu popularność aspiryny stale rosła. W 1971 roku za odkrycie mechanizmów jej działania przyznano nagrodę Nobla. Prawie 40 lat temu (w roku 1974) po raz pierwszy opisano korzyści wynikające z przyjmowania niskich dawek kwasu acetylosalicylowego w ramach profilaktyki po incydencie zakrzepowym.
Autor Maciej Pinkosz | antyandrogeny, antybiotyki, bakterie, choroby dziedziczne, depresja, dermatologia, dieta, dihydrotestosteron (DHT), estrogeny, Ewa Chlebus, farmakologia, hormony, izotretinoina, kobieta, kosmeceutyki, kosmetyki, krem, leczenie, maść, młodzież, nienasycone kwasy tłuszczowe, podrażnienia, przebarwienia, sebum, skóra, społeczeństwo, suplementy diety, testosteron, trądzik, uroda, zaskórnik, łojotok | Medycyna estetyczna |
Z dr n. med. Ewą Chlebus, dermatologiem z kliniki Nova Derm, rozmawia Marzena Brzozowska‑Herod.
**Trądzik zwyczajny, pospolity, młodzieńczy. Czy to różne nazwy tej samej choroby dermatologicznej?**
Tak, to różne określenia choroby skóry, jaką jest trądzik zwykły. Często nazywano to schorzenie trądzikiem młodzieńczym, bo dotyczył 80 proc. populacji między 12. a 25. rokiem życia.
Autor Maciej Pinkosz | depresja, farmakologia, kwetiapina, leki, preparaty uspokajające i przeciwdepresyjne, schizofrenia, Sławomir Murawiec | Psychiatria, Psychologia |
Współcześnie farmakologiczne leczenie depresji staje się coraz bardziej złożonym zadaniem. I nie ogranicza się tylko do stosowania leków przeciwdepresyjnych.
Specjaliści coraz bardziej podkreślają różnicę w leczeniu choroby afektywnej jednobiegunowej (depresji nawracającej), i choroby dwubiegunowej (zaburzenia dwubiegunowego, ang. bipolar disorder). Pierwsza z tych chorób charakteryzuje się nawrotami jedynie epizodów depresji w ciągu życia chorego. Natomiast w przebiegu choroby dwubiegunowej mamy do czynienia z pojawieniem się zarówno epizodów depresji, jak i manii lub hipomanii.
Autor Maciej Pinkosz | działania niepożądane, farmaceuta, farmakologia, Jarosław Woroń, lekarz, leki, metabolizm leków, pacjent, pielęgniarki, położne, ratownictwo medyczne, stomatolog, talidomid | Farmacja |
Dopuszczenie leku do obrotu opiera się zawsze na podstawie oceny stosunku korzyści jego stosowania do ewentualnego ryzyka działań niepożądanych. W związku z tym powstała konieczność stworzenia systemu nadzoru nad bezpieczeństwem farmakoterapii, który z jednej strony miał poznawać tę drugą stronę leku, z drugiej przyczyniać się do poprawy bezpieczeństwa jego stosowania. Chodziło głównie o pewne grupy pacjentów: dzieci i młodzież, kobiety ciężarne, kobiety karmiące, dla których ograniczenie czynników ryzyka wystąpienia działań niepożądanych jest szczególnie ważne.
Autor Maciej Pinkosz | badania, baklofen, ból, ból kręgosłupa, ból mięśni, działania niepożądane, farmakologia, fizykoterapia, kości, leki przeciwbólowe, niesterydowe leki przeciwzapalne (NLPZ), objawy, ośrodkowy układ nerwowy, Paracetamol, Paweł Gidziński, powikłania, tizanidyna, tolperison, układ pokarmowy, urazy | Informacje |
Ból ostrzega człowieka przed działaniem silnych bodźców zewnętrznych uszkadzających tkanki, a jednocześnie jest jednym z objawów choroby. Od prawidłowego rozpoznania przyczyn bólu zależy powodzenie terapii. Ból dotyczący narządu ruchu często prowadzi do dysfunkcji mięśniowo-stawowej i odwrotnie, dysfunkcja stawowo-mięśniowa prowadzi wtórnie do pojawienia się bólu. Przyczyn bólu jest bardzo dużo. Mogą to być: uraz, zmiany zwyrodnieniowe, zmiany zapalne, zmiany przeciążeniowe, zabieg operacyjny, choroby nowotworowe. Charakter bólu też może mieć różnorodny obraz.
Autor Maciej Pinkosz | alkohol, BMI, chirurgia, choroba Crohna, choroby psychiczne, ciąża, dieta, działania niepożądane, efekt jo-jo, farmakologia, innowacje, karmienie, Monika Karbarczyk, narkotyki, nałóg, nudności, otyłość, przeciwwskazania, przełyk, układ pokarmowy, wrzody, wymioty, zabiegi medyczne, żołądek, żylaki | Gastrologia |
Ta nowa, efektywna metoda leczenia otyłości w uproszczeniu polega ona na wprowadzeniu do żołądka pustego balonu pokrytego od wewnątrz cienką warstwą czystego złota, a następnie nadmuchanie go. Dzięki temu zabiegowi pacjent uzyskuje uczucie sytości nawet po spożyciu niewielkiej ilości pokarmu. Balon jest zakładany endoskopowo na okres do 6 miesięcy. Po tym czasie jest usuwany lub wymieniany na nowy.
Autor Maciej Pinkosz | badania, bezpłodność, choroba Sudecka, choroba zwyrodnieniowa stawów (ChZS), eksperyment, farmakologia, Grzegorz Cieślar, kobieta, kości, leczenie, magnetolaseroterapia, magnetoledoterapia, magnetostymulacja, magnetoterapia, medycyna fizykalna, migrena, neuralgia, obrzęki, ośrodkowy układ nerwowy, osteoporoza, pileroterapia, reumatoidalne zapalenie stawów (RZS), rezonans magnetyczny, schorzenia ukł. moczowo-płciowego, Schorzenia układu krążenia i serca, stawy, stwardnienie rozsiane, udar mózgu, złamania | Informacje |
W minionym wieku podstawową metodą leczenia zachowawczego większości schorzeń była farmakoterapia. Obecnie ogromny postęp technologiczny umożliwił wykorzystanie do celów terapeutycznych wielu czynników fizycznych.
Wyniki badań eksperymentalnych i klinicznych potwierdziły dużą skuteczność oraz bezpieczeństwo stosowania nowych metod medycyny fizykalnej, pozbawionych działań ubocznych typowych dla farmakoterapii. W związku z tym uważa się, że XXI wiek będzie okresem dominacji tych metod w leczeniu chorób z zakresu wielu dyscyplin medycznych.
Autor Maciej Pinkosz | białko, bromokryptyna, błonnik, chlorochina, dieta, Diklofenak, farmakologia, fenytoina, gancyklowir, ibuprofen, interakcje, karbamazepina, konserwanty, Kwas acetylosalicylowy (ASA) - aspiryna, leki przeciwbólowe, Marta Warowny, metabolizm leków, naproksen, niesterydowe leki przeciwzapalne (NLPZ), nitrofurantoina, padaczka, Paracetamol, parkinson, pektyny, Sulfasalazyna, tłuszcze, układ pokarmowy, węglowodany, witaminy i minerały | Farmacja |
Warto pamiętać o tym, że to, co jemy i pijemy, może zmniejszać, zwiększać lub całkowicie znosić efekt terapeutyczny stosowanych leków. Problem interakcji (czyli fizycznego, chemicznego lub biologicznego wzajemnego oddziaływania) leków z żywnością wynika ze złożonej struktury diety. Jest ona przecież mieszaniną całej gamy związków chemicznych: węglowodanów, białek, tłuszczów, witamin i minerałów. Ponadto w produktach spożywczych znajdują się substancje konserwujące, pozostałości zanieczyszczeń w postaci azotanów, azotynów, pestycydów, węglowodorów aromatycznych, a także naturalnie występujące związki farmakologicznie czynne o własnym działaniu terapeutycznym.
Autor Maciej Pinkosz | achondroplazja, Agnieszka Jarocińska, bakterie, choroba Gauchena, choroba Huntingtona, choroba Wilsona, Dystrofia mięśniowa Duchenne`a/ Beckera (DMD/ BMD), dzieci, farmakologia, hemofilia, koszty farmakoterapii, leki sieroce, mukowiscydoza, podłoże genetyczne, porfiria, prawo, producenci leków, rdzeniowy zanik mięśni (SMA), rzadka choroba, wirusy, zespół Downa, zespół kociego krzyku, zespół Tourette’a, zespół łamliwego chromosomu X | Informacje |
„Leki sieroce są jak dzieci bez rodziców, do ich rozwoju należy podjąć specjalne wysiłki” – słowa te, wypowiedziane w 1983 roku przez autora określenia „lek sierocy”, amerykańskiego kongresmena Henry’ego A. Waxmana, były przełomem w toczącej się od lat dyskusji dotyczącej leków sierocych. Od tego czasu podjęto na całym świecie wiele działań umożliwiających podjęcie terapii osobom dotkniętym chorobami rzadkimi. Według art. 3 Rozporządzenia 141/2000, produkt leczniczy zostaje oznaczony jako sierocy na wniosek sponsora. Sponsorem jest osoba fizyczna lub prawna, prowadząca działalność gospodarczą na terytorium UE, która uzyskała powyższe oznaczenie lub o przyznanie tego oznaczenia się stara. Aby oznaczyć dany lek jako sierocy, niezbędne jest wcześniejsze wykazanie, że produkt jest przeznaczony do leczenia, zapobiegania lub diagnozowania stanu chorobowego występującego nie więcej niż u 5 na 10 tys. osób w chwili gdy składany jest wniosek.
Autor Maciej Pinkosz | barwnik, blizny, cesarskie cięcie, chirurgia, ciąża, dzieci, farmakologia, Katarzyna Pinkosz, kolagen, krem, leczenie, rozstępy, salon kosmetyczny, silikon, skóra, sterydoterapia, uroda, włosy, zabiegi estetyczne | Medycyna estetyczna |
Leczenie blizn wciąż stanowi wielkie wyzwanie, choć dostępne dziś metody pozwalają jeśli nie całkiem pozbyć się blizny, to przynajmniej wyraźnie poprawić jej wygląd. Blizna powstaje, gdy następuje przerwanie ciągłości lub uszkodzenie skóry. Tkanka łączna wypełnia uszkodzone miejsce, które początkowo jest czerwone, a następnie stopniowo blednie. Powrót do pierwotnej barwy jest niemożliwy, gdyż w tkance włóknistej brakuje naturalnego pigmentu skóry. Nie ma w niej również mieszków włosowych, dlatego na bliźnie nie wyrastają włoski.
Autor Maciej Pinkosz | badanie ginekologiczne, bakterie, cewka moczowa, farmakologia, higiena intymna, infekcje, intymność, Katarzyna Pawłowska, kobieta, miesiączka, mocz, narządy, objawy, odbyt, pochwa, porady farmaceuty, probiotyki, profilaktyka, samoleczenie, schorzenia ukł. moczowo-płciowego, seks, suplementy diety | Urologia |
Zakażenia dróg moczowych to bez wątpienia wstydliwy problem dla kobiet. Niechętnie o tym mówią, bagatelizują objawy, nie zdając sobie sprawy, że mogą prowadzić one do poważnych schorzeń.
Autor Maciej Pinkosz | AIDS, choroby przewlekłe, choroby wirusowe, choroby zakaźne, farmakologia, HIV, leczenie, ryzyko zachorowań, układ odpornościowy | Choroby zakaźne |
Zakażenia HIV najczęściej wykrywa się dziś w Polsce u osób utrzymujących ryzykowne kontakty seksualne. Wbrew obiegowym opiniom, mogą to być zarówno mężczyźni uprawiający seks z mężczyznami, jak i osoby heteroseksualne. Przy czym o ile MSM są zwykle świadomi ryzyka i częściej się badają, o tyle liczba osób heteroseksualnych, które wiedzą o tym, że są zakażone, jest wciąż alarmująco niska. Nieświadomie przekazują one wirusa innym lub umierają z powodu AIDS.
Autor Maciej Pinkosz | antrachinony, antranole, beta-antagoniści, błona komórkowa, dystrybucja leków, działania niepożądane, farmakologia, glikoproteiny, interakcje, kurkumina, leki bez recepty (OTC), leki na receptę, leki ziołowe, metabolizm leków, niebezpieczeństwo, polifenole, samoleczenie, suplementy diety, surowica, sylimaryna, synergizm, systemy opieki farmaceutycznej, układ pokarmowy, wapń, żołądek, Łukasz Izbicki | Farmacja |
Interakcje leków syntetycznych z lekami pochodzenia roślinnego są istotnym, ale niedocenianym problemem codziennej praktyki farmaceuty. Niebezpieczeństwo, że dojdzie do interakcji, wzrasta proporcjonalnie do zwiększania ilości przepisywanych leków. Ostatnie badania wskazują, że ponad 50 proc. dorosłych pacjentów stosuje przynajmniej jeden lek Rx, a 7 proc. tej populacji przyjmuje pięć i więcej leków dostępnych na receptę. Spośród tej grupy około 20 proc. pacjentów przyjmuje leki pochodzenia roślinnego.
Autor Maciej Pinkosz | Ewa Kopacz, farmaceutyka, farmakologia, leki na receptę, Ministerstwo Zdrowia, Naczelna Izba Aptekarska, Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ), nieuleczalnie chorzy, PAYBACK, prawo, refundacja, rząd | Farmacja |
Sejm RP po rozpatrzeniu licznych poprawek Senatu RP przyjął 12 maja br. ustawę o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych.
Na podkreślenie i uznanie zasługuje przeprowadzona w Senacie RP forma pracy i styl debaty nad ustawą. Rozpatrywano ją bez pośpiechu i presji czasu z udziałem zainteresowanych podmiotów
Autor Maciej Pinkosz | analiza, AOTM, apteka, badania, budżet, efektywność, ekonomia, eksperci, farmakologia, koszty farmakoterapii, leki, niebezpieczeństwo, pacjent, prawo, refundacja, sprzedaz leków, systemy opieki zdrowotnej, zagrożenia | Farmacja |
Decyzję o wpisaniu produktu leczniczego do wykazu leków refundowanych podejmuje minister zdrowia i ogłasza ją w stosownym rozporządzeniu. Swoją decyzję minister opiera między innymi na ocenie produktu leczniczego dokonanej przez Agencję Oceny Technologii Medycznych (AOTM).
Autor Maciej Pinkosz | anemia, choroba płuc, depresja, Dolegliwości żołądkowo-jelitowe, dwunastnica, farmakologia, gardło, Helicobacter pylori, inhibitor pompy protonowej, Jan Sieluk, konsultacje lekarskie, krwawienie, kwas żołądkowy, leki, masa ciała, mdłości, nadciśnienie, niestrawność, objawy, odbijanie, pepsyny, powikłania, preparaty uspokajające i przeciwdepresyjne, przełyk, refluks, remisja choroby, Schorzenia układu krążenia i serca, senior, sport, styl życia, treści żołądkowe, układ pokarmowy, zapalenie ucha, zatoki, zgaga, żołądek | Gastrologia |
Choroba refluksowa dotyka 10-20 proc. populacji zachodniej; w samych Stanach Zjednoczonych cierpi na nią około 18,6 miliona ludzi. W populacji osób dorosłych, symptomy choroby refluksowej przynajmniej raz w tygodniu odczuwa 10-20 proc. chorych, natomiast 15-40 proc. osób minimum raz w miesiącu.
Autor Maciej Pinkosz | cukrzyca, Cytochrom CYP3A4, farmakologia, interakcje, leki, metabolizm leków, powikłania, preparaty uspokajające i przeciwdepresyjne, senior, surowica, toksyna, Łukasz Izbicki | Farmacja |
Większość opisanych interakcji lekowych dotyczy stosowania pary leków. Często jednak w praktyce klinicznej pacjenci przyjmują jednocześnie wiele leków. Tego typu interakcje nie są jeszcze dobrze poznane. Czasem dochodzi do wystąpienia efektów toksycznych po zastosowaniu trzech leków jednocześnie. Dostępne dane wskazują na pewne ogólne zasady, które mogą być przydatne przy rozwiązaniu takiego problemu klinicznego.
Autor Maciej Pinkosz | Anna Piecuch, ciąża, dolegliwości, działania niepożądane, dzieci, farmakologia, interakcje, kobieta, konsultacje lekarskie, mężczyźni, mózg, niemowlę, pacjent, papierosy, planowanie ciąży, Przedawkowanie, płeć, rodzice, samokontrola, senior, serce, sok grejpfrutowy, tabletki, wątroba, wiek, zakrzepy | Farmacja |
Każdy człowiek jest inny, dlatego nie wszystkie leki działają na nas tak samo. Poznaj z nami najciekawsze tajemnice działania leków. Dawka leku zależy od wieku pacjenta, z tego powodu na ogół nie podaje się dorosłym i dzieciom tych samych pigułek. Skuteczność terapii może zależeć od płci, a także od tego, czy cierpimy na inne schorzenia. Na wyniki leczenia może wpłynąć również to, co jesz i pijesz – leki nie lubią alkoholu i niektórych pokarmów.
Autor Maciej Pinkosz | antybiotyki, bakterie, biegunki, Clostridium difficile, dieta, dolegliwości, Dolegliwości żołądkowo-jelitowe, działania niepożądane, farmakologia, flora, jogurt, konsultacje lekarskie, Michał Karbownik, pacjent, patogeneza, probiotyki, stymulacja, suplementy diety, układ odpornościowy, warzywa i owoce | Farmacja |
W wyniku stosowania antybiotyków zaburzeniu ulega równowaga flory bakteryjnej organizmu, co wiąże się z możliwością wystąpienia pewnych dolegliwości, w tym żołądkowo-jelitowych. W zapobieganiu im mogą być pomocne probiotyki.
Jeśli lekarz zalecił antybiotykoterapię, oznacza to, że jest ona naprawdę konieczna w leczeniu danej dolegliwości. Lekarz zawsze rozważa, jakie postępowanie jest korzystniejsze dla pacjenta. Wypisuje receptę na antybiotyk tylko wtedy, kiedy jest on potrzebny. Mimo to wiele osób obawia się działań niepożądanych związanych z przyjmowaniem antybiotyków. Na szczęście na rynku dostępnych jest wiele preparatów, które mogą łagodzić niektóre następstwa tej terapii.
Autor Maciej Pinkosz | badania, bezsenność, farmakologia, higiena, leki, leki nasenne, leki ziołowe, Marzena Brzozowska-Herod, mózg, sen, sport, styl życia, wiek biologiczny, wypoczynek, zachowania klienta | Farmacja |
Coraz więcej Polaków skarży się na problemy ze snem. Na bezsenność cierpi 5 proc. osób do 24. roku życia i aż 42 proc. po 65. roku życia. Każdy człowiek ma indywidualną porę zasypiania, która zależy od zegara biologicznego i prowadzonego trybu życia. Przy trybie nieregularnym, np. pracy na zmiany, zegar biologiczny rozregulowuje się i przestaje wyznaczać okresy senności w nocy i czuwania w dzień. W efekcie, w nocy nie można wystarczająco dobrze się wyspać, a w dzień nie osiąga się efektywnego poziomu czuwania.
Autor Maciej Pinkosz | Beata Pilarska, dolegliwości, farmakologia, higiena intymna, intymność, kobieta, konsultacje lekarskie, leczenie, menopauza, mężczyźni, mięśnie, nietrzymanie moczu (NTM), objawy, odbyt, pęcherz, pielęgnacja, prostata, samokontrola, seks, senior, sport, styl życia, urologia, wstyd | Urologia |
Popuszczanie moczu wywołuje u wielu osób uczucie zażenowania, upokorzenia, ogromnego zawstydzenia. Nie potrafią o tym otwarcie rozmawiać, nie chcą zwierzyć się ze swoich problemów nawet lekarzowi. A przecież nietrzymanie moczu można skutecznie leczyć!
Problem z utrzymaniem moczu dotyczy zarówno kobiet, jak i mężczyzn. Na tę dolegliwość uskarża się około 17-46 proc. kobiet (niektóre źródła podają, że nawet 60 proc.). Te dane są tak rozbieżne, ponieważ w rzeczywistości tylko 30 proc. pań zgłasza się z tą przykrą dolegliwością do specjalisty.
Autor Maciej Pinkosz | Agnieszka Siennicka, badania, beta-blokery, chirurgia, farmakologia, jaskra, koszty farmakoterapii, nerwy, neuropatia, okulista, pacjent, sympatykomimetyki, wzrok, zabiegi medyczne | Okulistyka |
Jaskra to grupa chorób, których istotą jest postępujące i nieodwracalne uszkodzenie nerwu wzrokowego (n.II), co przejawia się zmianami w obrębie jego tarczy i odpowiadającymi im ubytkami w polu widzenia.