Silne drgawki, utrata przytomności, przygryzienie języka oraz trudności w oddychaniu – taki obraz rysuje się w wyobraźni przeciętnego Polaka, zapytanego, czym dla niego jest padaczka.
Moje roczne dziecko przeszło infekcję wirusową gardła, której towarzyszyła wysoka gorączka. Kiedy temperatura rosła, miało silne dreszcze: przez chwilę całe drżało, tracąc przytomność. Ogromnie to przeżyłam! Jak mam się zachować w takiej sytuacji? Czy te drgawki mogą być objawem padaczki?
Latem chętnie odsłaniamy swoje ciało. Jednak moda na jego czekoladowy odcień może okazać się zgubna, jeśli nie zachowamy podstawowych zasad korzystania z kąpieli słonecznych.
Już PRZED WIEKAMI przyroda stanowiła dla nas źródło substancji wykorzystywanych w celach leczniczych. Tradycyjne leki pozyskiwano z minerałów i wielu produktów roślinnych i zwierzęcych. Takie leki do dzisiaj są dostępne i szeroko stosowane, głównie w ramach medycyny naturalnej. Większość leków obecnie stosowanych w medycynie stanowią te uzyskiwane drogą chemiczną. Drugą grupę produktów wykorzystywanych w lecznictwie stanowią tzw. leki biologiczne (inaczej biofarmaceutyki), które wytwarzane są przy wykorzystaniu żywych komórek, dzięki nowoczesnym technikom przenoszenia materiału genetycznego i wprowadzania ich do komórek różnych organizmów (bakterii, wirusów, komórek zwierzęcych czy drożdży).
Warto pamiętać o tym, że to, co jemy i pijemy, może zmniejszać, zwiększać lub całkowicie znosić efekt terapeutyczny stosowanych leków. Problem interakcji (czyli fizycznego, chemicznego lub biologicznego wzajemnego oddziaływania) leków z żywnością wynika ze złożonej struktury diety. Jest ona przecież mieszaniną całej gamy związków chemicznych: węglowodanów, białek, tłuszczów, witamin i minerałów. Ponadto w produktach spożywczych znajdują się substancje konserwujące, pozostałości zanieczyszczeń w postaci azotanów, azotynów, pestycydów, węglowodorów aromatycznych, a także naturalnie występujące związki farmakologicznie czynne o własnym działaniu terapeutycznym.
Naukowcy z Zakładu Chemii Bioorganicznej Wydziału Farmaceutycznego Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego otrzymali związki chemiczne, które mogą posłużyć do opracowania nowego leku dla chorych na padaczkę.
Dziś dostępnych jest w terapii kilkadziesiąt leków przeciwpadaczkowych, jednak nie gwarantują one pełnej skuteczności leczenia i dają działania niepożądane. Chorzy zazwyczaj muszą łączyć kilka rodzajów leków, natomiast nowy specyfik, oparty na otrzymanych związkach chemicznych, będzie działać bezpośrednio na komórki nerwowe i zapobiegać napadom padaczkowym.
Umiejętność zdiagnozowania bólu neuropatycznego (BN) i jego właściwe leczenie w znaczący sposób może poprawić jakość życia chorych. W leczeniu BN wykorzystuje się leki przeciwpadaczkowe, przeciwdepresyjne, opioidy oraz leki do stosowania miejscowego.
Jeden ze sławnych polskich zielarzy XX w. Czesław Klimuszko zapytał: „Dlaczego człowiek umiera, skoro w jego ogrodzie szałwia rośnie?”. Świadczy to o tym, że w szałwii, jak i w innych ziołach, drzemie leczniczy potencjał, o którym my, na wskroś nowocześni ludzie, często zapominamy i którego nie potrafimy właściwie wykorzystać.
Jeśli padaczka nie jest leczona, to pogłębia się wraz z wiekiem. Bioelektryczne wyładowanie padaczkowe, które jest istotą choroby, ma to do siebie, że może się powtarzać i na skutek zjawiska torowania rozszerzać się na inne neurony czy obszary mózgu. Działa to tak, jak w przypadku nauki tabliczki mnożenia. Najpierw trudno jest dziecku zapamiętać, że 7×8=56, ale potem, w miarę powtarzania, ta droga neuronalna jest lepiej utorowana i skraca się czas przewodzenia impulsów. Stąd, jeśli początkowo występują kilkusekundowe trudne do rozpoznania napady, np. lęku, czy zaburzenia psycho-sensoryczne, to za parę lat – w przypadku braku leczenia – mogą pojawić się łatwe do rozpoznania napady częściowe ruchowe lub uogólnione ruchowe.
Trzeba odróżnić padaczkę od napadów padaczkowych. Napady padaczkowe występują przynajmniej raz w życiu u ok. 8 proc. społeczeństwa, natomiast na padaczkę cierpi 1 proc. Epilepsja w sensie klinicznym to powtarzające się napady, które nie mają uchwytnej przyczyny. Przyjęto, że dwa tego rodzaju napady pozwalają na rozpoznanie padaczki i wdrożenie leczenia przeciwpadaczkowego. W sensie patofizjologicznym są to nadmierne synchroniczne wyładowania bioelektryczne komórek nerwowych, mające w EEG swój określony wzór. EEG jest zatem potwierdzeniem, czy mamy do czynienia z napadem padaczkowym.
Pojęcie „ciała ketonowe” ma charakter ugruntowanego w nazewnictwie biochemicznym określenia zwyczajowego i nie odnosi się ściśle do chemicznego rozumienia ketonów. Do tej grupy bowiem obok acetooctanu (AcAc) oraz produktu jego dekarboksylacji – acetonu, należy także niebędący ketonem (R)-3-hydroksymaślan (3HB), powstający w wyniku enzymatycznej redukcji AcAc.