Przygotuj się do ciąży

Chociaż ciąża to naturalny stan w życiu kobiety, to jednak trzeba się do niej dobrze przygotować. Jak? Skorzystaj z naszych wskazówek.

W Polsce ponad połowa ciąż jest nieplanowana. – Gdy chcemy kupić samochód lub mieszkanie, najpierw wszystko dokładnie sprawdzamy, oglądamy. A przecież jeszcze bardziej powinniśmy o tym myśleć w przypadku dziecka – oburza się doc. Anna Dobrzańska, krajowy konsultant w dziedzinie pediatrii. – Dzięki temu ma ono większą szansę, by urodzić się zdrowe i o czasie, a nie jako wcześniak. Najlepiej zacząć myśleć o tym już kilka miesięcy przed zajściem w ciążę.

Zbadaj się…
… nawet jeśli uważasz, że jesteś zdrowa. Idź do lekarza rodzinnego i poproś o skierowanie na podstawowe badania z moczu i krwi (morfologia, grupa krwi, glukoza, cholesterol, próby wątrobowe). Zmierz ciśnienie tętnicze krwi. Dobrze jest też oznaczyć hormony tarczycy. Ich niedobór może być przyczyną niepłodności lub poronienia. Jeśli chorujesz na jakieś przewlekłe schorzenie, np. astmę, cukrzycę, nadciśnienie, skontaktuj się z lekarzem prowadzącym. Przed ciążą te choroby powinny zostać wyrównane. Konieczna jest też wizyta u ginekologa, który sprawdzi, czy w drogach rodnych nie ma infekcji, skieruje na USG narządów rodnych oraz cytologię. Ogranicz ilość stosowanych leków – bierz tylko te, które zalecił ci lekarz.

Sprawdź szczepienia
Jeśli nie szczepiłaś się przeciw WZW typu B, warto to zrobić, gdyż zakażenie w ciąży ciężko przechodzi zarówno mama, jak i dziecko. Zbadaj poziom przeciwciał przeciw różyczce. Zachorowanie na nią w czasie ciąży, szczególnie w I trymestrze, może spowodować wady rozwojowe dziecka. Zaszczep się przeciwko tej chorobie. Odporność uzyskasz po około miesiącu, jednak z zajściem w ciążę najlepiej poczekać trzy miesiące.

Warto też zrobić sobie badania w kierunku toksoplazmozy, którą można się zarazić od kota lub np. jedząc surowe mięso. Jeśli we krwi nie ma przeciwciał przeciw tej chorobie (co oznacza, że nie chorowałaś), trzeba kilkakrotnie badać się w czasie ciąży. Świeże zakażenie musi być szybko leczone, gdyż jest groźne dla dziecka.

Przyjmuj kwas foliowy
Kwas foliowy jest bardzo ważny dla twojego dziecka – dawka 400 mcg dziennie chroni je przed poważnymi wadami cewy nerwowej (z niej kształtuje się mózg i rdzeń kręgowy). Najlepiej zacząć przyjmować kwas foliowy co najmniej na trzy miesiące przed planowaną ciążą. Można go jednak stosować profilaktycznie, nawet jeśli akurat nie planujemy potomstwa. Trzeba go również przyjmować w czasie ciąży, minimum przez pierwsze
12 tygodni. A czasem dłużej, ale o tym decyduje ginekolog. Żadnych innych dodatkowych preparatów zawierających witaminy i minerały nie musisz przyjmować, chyba że zaleci ci je lekarz.

Rzuć palenie i alkohol
W papierosowym dymie jest wiele związków o działaniu rakotwórczym. Przenikają one do twojego organizmu, a także do organizmu dziecka. Palenie papierosów w ciąży sprzyja pojawieniu się wad rozwojowych u dziecka oraz hipotrofii, czyli wewnątrzmacicznemu ograniczeniu wzrastania płodu. Może być też jednym z czynników sprzyjających przedwczesnemu porodowi. Bardzo szkodliwy dla płodu jest też alkohol, ponieważ powoduje tzw. zespół poalkoholowy.

Zmień dietę
Niektóre składniki pożywienia mają wpływ na produkcję i utrzymanie przy życiu komórek jajowych i plemników, co zwiększa szansę na poczęcie dziecka. Należą do nich nienasycone kwasy tłuszczowe oraz cynk. Jedz regularnie, najlepiej 4-5 posiłków dziennie, pamiętaj o owocach, warzywach, produktach z pełnego ziarna, nabiale, chudym mięsie, rybach. Przede wszystkim jednak zrezygnuj z nadmiaru słodyczy i tłuszczów. Taka dieta zwiększa szansę na zapłodnienie, a poza tym pomoże ci zachować prawidłową wagę. To bardzo ważne, gdyż nadwaga i otyłość niekorzystnie wpływają na przebieg ciąży. Zwiększają ryzyko przedwczesnego porodu i pojawienia się wielu ciążowych dolegliwości, np. nadciśnienia, cukrzycy ciężarnych. Dzieci otyłych mam często są bardzo duże, co utrudnia poród siłami natury. Zacznij też ograniczać spożycie soli – w ten sposób zmniejszysz ryzyko nadciśnienia w ciąży. Unikaj jedzenia surowego i niedogotowanego mięsa, serów pleśniowych, niepasteryzowanego mleka, gotowych wyrobów garmażeryjnych, niemytych warzyw i owoców. Mogą one być źródłem toksoplazmozy i listerii
– mikroorganizmów pasożytniczych wywołujących choroby groźne dla zdrowia dziecka.

Wylecz zęby
Próchnicę wywołują bakterie, które mogą krążyć po organizmie i zaszkodzić dziecku, np. przyspieszając skurcze macicy, zwiększając ryzyko zakażenia podczas porodu. Nie czekaj z wizytą u stomatologa, zwłaszcza jeśli konieczne byłoby wykonanie znieczulenia. Środki znieczulające niekorzystnie wpływają na układ nerwowy dziecka. 

Zadbaj o kondycję fizyczną
Jeśli po 10 godzin dziennie spędzasz w pracy, a potem siedzisz przed telewizorem – najwyższy czas to zmienić. Zacznij prowadzić bardziej aktywny tryb życia: chodzić na spacery, jeździć na rowerowe wycieczki, pływać. Dzięki temu dotlenisz się i wzmocnisz mięśnie. Docenisz to podczas ciąży oraz w czasie porodu. Silne mięśnie zapobiegają bólom kręgosłupa, które często dokuczają przyszłym mamom.

#Zadania dla przyszłego ojca
Warto wiedzieć, że nikotyna i alkohol niekorzystnie wpływają na jakość nasienia, zmniejszają ruchliwość plemników. Plemniki dojrzewają około trzech miesięcy. Jeżeli w tym czasie nie będą poddawane toksycznemu działaniu trucizn z papierosów, będą lepszej jakości. Ich żywotność poprawia witamina C oraz cynk.

#Kwarantanna po tabletkach
Jeśli przyjmowałaś leki hormonalne lub doustne środki antykoncepcyjne, odczekaj trzy cykle miesiączkowe po ich odstawieniu, zanim podejmiesz decyzję, że chcesz zajść w ciążę. Tyle czasu potrzeba, aby powrócił naturalny rytm funkcji rozrodczych twojego organizmu.

tekst:
Katarzyna Kwiatkowska
konsultacja:
dr n. med. Jacek Lisawa