Czego organizm potrzebuje zimą?

Krótkie dni, temperatura poniżej zera i długie godziny spędzane w zamkniętych pomieszczeniach… Tak wygląda zimowa rzeczywistość w naszym klimacie. Nie sprzyja ona aktywności fizycznej i sprawia, że stajemy się bardziej podatni na choroby. Zima nie musi być jednak okresem ciągłych infekcji.

Zimowa dieta powinna być jak najbardziej urozmaicona; najlepiej, by składała się głównie ze świeżych warzyw i owoców. Jednak o tej porze roku trudno o taką różnorodność, w związku z czym organizm nie zawsze otrzymuje wszystkie niezbędne do prawidłowego funkcjonowania witaminy i składniki mineralne. Zwłaszcza że zapotrzebowanie na niektóre z nich rośnie właśnie zimą.

Dobroczynne przeciwutleniacze
W okresie jesienno-zimowym niezwykle istotne znaczenie mają witaminy i składniki mineralne z grupy antyoksydantów, ponieważ pomagają wzmacniać odporność. Należą do nich witaminy A, C i E oraz niektóre pierwiastki śladowe. Witamina C pobudza działanie układu odpornościowego. Jeśli już pojawi się infekcja, łagodzi i skraca czas trwania objawów choroby. Ponadto działa korzystnie na naczynia krwionośne, uszczelniając ich ściany.

W farmakologii witamina C często jest łączona z rutyną. Rutyna lub inaczej rutozyd, to związek z grupy flawonoidów, który również działa uszczelniająco na naczynia krwionośne. W okresie wzmożonej podatności na infekcje dróg oddechowych, pomaga w walce z katarem, zmniejszając związane z nim dolegliwości. Poza tym rutyna ma właściwości antyoksydacyjne i przeciwzapalne, a skojarzona z witaminą C – przedłuża jej działanie. Obie substancje wykazują działanie synergistyczne, dlatego nierzadko są łączone w preparatach na przeziębienie czy wzmacniających odporność. Warto również pamiętać, że witamina C wspomaga wchłanianie żelaza, które jest niezbędne do prawidłowej funkcji czerwonych krwinek.

Pozostałe dwie witaminy – A i E, zwane niekiedy witaminami młodości – są jednymi z najpopularniejszych antyoksydantów – zapobiegają powstawaniu w organizmie wolnych rodników i neutralizują je. Odpowiedni poziom witaminy E jest niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania systemu immunologicznego. Witamina A natomiast działa korzystnie na skórę, a przyjmowana pod postacią beta-karotenu – np. w sokach z marchwi – poprawia jej koloryt.

„Słoneczna” witamina
Kolejną ważną witaminą, której trzeba poświęcić więcej uwagi, gdy dni stają się krótsze i chłodniejsze, jest witamina D. Odpowiada ona za zdrowe kości oraz prawidłową gospodarkę wapniową. Nasz organizm potrafi sam ją wytwarzać pod wpływem promieni słonecznych. Niestety, zimą w naszym klimacie endogenna produkcja witaminy D bardzo się obniża. Dlatego o tej porze roku należy szczególnie zadbać o jej odpowiedni poziom. W okresie od października do marca dodatkowa suplementacja tej „słonecznej” witaminy przyda się wszystkim.

Mikroelementy odporności
Jesienią i zimą, w okresie wzmożonych infekcji, niezwykle istotne jest sprawne działanie układu odpornościowego. Na jego prawidłowe funkcjonowanie ma wpływ bardzo wiele czynników, a jednym z nich jest właściwa podaż mikroelementów. Bardzo ważną rolę odgrywa tu cynk. Wykazuje on działanie przeciwutleniające i stymuluje system immunologiczny. Ponadto zwiększa wchłanianie witaminy A. Innym dobroczynnym pierwiastkiem jest selen. Należy on również do związków antyoksydacyjnych i wspomaga pracę układu odpornościowego. Wchodzi w skład wielu ważnych enzymów oraz wzmacnia działanie witaminy E.

Żelazna pomoc
Żelazo jest niezbędne do prawidłowego funkcjonowania czerwonych krwinek, które odpowiadają za transport tlenu w organizmie. Niedobór tego pierwiastka może prowadzić do niedokrwistości, objawiającej się znacznym osłabieniem, szybką męczliwością, zawrotami głowy. Stan ten, wbrew pozorom, nie należy do rzadkości. Kobiety tracą co miesiąc niewielkie ilości tego pierwiastka podczas miesiączki. Jeśli jednak krwawienia są obfite, straty mogą być większe i prowadzić do niedoboru żelaza. Wówczas należy uzupełniać jego zasoby w organizmie. O dodatkową podaż żelaza powinni również zadbać wegetarianie i osoby unikające czerwonego mięsa, które jest bardzo ważnym źródłem tego pierwiastka.

Źródła witamin i minerałów
Najlepszym sposobem na dostarczenie organizmowi niezbędnych składników mineralnych i witamin jest oczywiście zbilansowana dieta, bogata w świeże warzywa i owoce. Niestety, o tej porze roku warzywa i owoce są mało dostępne, drogie, a ich jakość nierzadko pozostawia wiele do życzenia. Hodowane w szklarniach lub przechowywane w chłodniach zawierają też mniej dobroczynnych składników. Nie należy jednak rezygnować z ich jedzenia, ponieważ zawierają np. cenny dla naszego układu pokarmowego błonnik.

Alternatywą dla świeżych produktów są mrożonki, które – przygotowane techniką tzw. szybkiego zamrażania – zachowują wiele cennych składników odżywczych. Czasem mogą mieć nawet więcej witamin niż przechowywane tygodniami warzywa, które kupujemy jako świeże.

Zdrowie w tabletkach
Dobrym rozwiązaniem może być przyjmowanie preparatów witaminowych. Zawierają one zbilansowaną porcję niezbędnych składników, które pomogą uzupełnić zimową dietę. Preparat powinien być dobrany do potrzeb pacjenta, dlatego powinniśmy upewnić się, że zawiera on najważniejsze dla niego mikroelementy w odpowiedniej dawce.

Należy również przypomnieć pacjentowi, by nie przyjmował więcej tabletek niż jest to zalecane – nadmiar niektórych składników, np. witaminy A, może być szkodliwy. Warto również wspomnieć, że suplement nie zastąpi prawidłowej diety, a tylko ją uzupełnia – nie można więc zapominać o urozmaiconym i zdrowym odżywianiu.

Jesienią i zimą, w okresie wzmożonych infekcji, niezwykle istotne jest sprawne działanie układu odpornościowego. Na jego prawidłowe funkcjonowanie ma wpływ bardzo wiele czynników, a jednym z nich jest właściwa podaż mikroelementów.