Poważne powikłania cukrzycy mogą wystąpić w każdym jej typie, dlatego już od początku zdiagnozowania choroby ważne jest nie tylko jej leczenie, ale również kontrolowanie, czy nie pojawiają się powikłania.

Rozmowa z dr n. med. Izabelą Raźną z Poradni Promowania Rodziny dla Kobiet z Cukrzycą w Mazowieckim Szpitalu Bródnowskim w Warszawie.

Rozmowa z prof. dr. hab. n. med. Aleksandrem Sieroniem, Kierownikiem Katedry i Oddziału Klinicznego Chorób Wewnętrznych, Angiologii i Medycyny Fizykalnej Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Bytomiu, Krajowym Konsultantem w dziedzinie angiologii.

Rozmowa z prof. dr. hab. n. med. Grzegorzem Dzidą, konsultantem w dziedzinie diabetologii dla województwa lubelskiego.

Kiedy u chorego trzeba zacząć podawać insulinę?

Cukrzyca jest chorobą przewlekłą, zaliczaną do jednej z epidemii XXI wieku. Jednym z najczęstszych jej powikłań jest zespół stopy cukrzycowej.

Tak mocne sformułowania podczas debat społecznych w „Świecie Lekarza” jeszcze nie padały. W gronie ekspertów i stowarzyszeń pacjenckich rozwialiśmy o cukrzycy typu 2, która przez ostatnie lata była przez decydentów chorobą zaniedbaną. Leki stosowane na świecie już od wielu lat w Polsce są nierefundowane. Brakuje edukacji i skoordynowanej opieki diabetologicznej.

– Cukrzyca nie jest jedną chorobą, to grupa chorób, która ma wspólny mianownik: trwale, przewlekle podniesiony poziom glukozy we krwi. Powodem jest albo zbyt mała ilość insuliny, albo to, że insulina działa za słabo.

Aż 99% pielęgniarek jest przekonanych o tym, że edukacja diabetologiczna ma realny wpływ na wyniki zdrowotne i jakość życia osób chorujących na cukrzycę. Jednocześnie okazuje się, że 91% pielęgniarek twierdzi, że edukacja pacjentów nie należy do ich podstawowych obowiązków i stanowi jedynie zajęcie dodatkowe, wykonywane w wolnych chwilach, między szeregiem innych obowiązków.

W ramach akcji „Menu dla diabetyka” od listopada tego roku wybrane restauracje i kawiarnie wprowadzą do swoich kart dania dedykowane diabetykom.

Przepisy na te potrawy zostały zebrane i przeliczone przez dietetyków i ocenione przez edukatorów diabetologicznych. Ponadto w pięciu miastach w Polsce odbyły się specjalne szkolenia dla personelu lokali gastronomicznych, podczas których ich pracownicy dowiedzieli się, jak komponować zdrowe posiłki dla diabetyków, jakich zasad należy przestrzegać i jak przeliczać wymienniki węglowodanowe i węglowodanowo-białkowe dań.

Cukrzyca, choć jest chorobą przewlekłą, nie stanowi przeszkody w uprawianiu sportu, a podejmowanie systematycznej aktywności fizycznej wspomaga proces terapeutyczny i redukuje stres. Stopień intensywności ćwiczeń dla diabetyków zawsze powinien być dostosowany do indywidualnych możliwości pacjenta, chorób współistniejących i poziomu zaawansowania choroby. Przed podjęciem wysiłku fizycznego należy zmierzyć poziom cukru we krwi, aby nie doprowadzić do niebezpiecznego dla zdrowia niedocukrzenia.

Stosowanie statyn zwiększa ryzyko cukrzycy aż o 46 proc. – wynika z najnowszej analizy fińskich badaczy.

Wyniki obserwacji naukowców z Institute of Clinical Medicine, University of Eastern Finland opublikowało czasopismo „Diabetologia”, wydawane przez European Association for the Study of Diabetes.

“Inteligentna” insulina, opracowana przez badaczy z Uniwersytetu Utah, może w przyszłości uwolnić chorych na cukrzycę od konieczności częstego mierzenia poziomu glukozy.

Może też pomóc w zapobieganiu niebezpiecznym dla zdrowia nadmiernym wahaniom poziomu cukru we krwi. Badania nowego preparatu wskazują, że może być aktywny w organizmie nawet przez 14 godzin.

Cząsteczka PDX to naturalna substancja, która może pomóc w leczeniu osób cierpiących na cukrzycę typu 2. Autorami tego odkrycia są naukowcy z Kanady.

PDX jest pochodną kwasu omega-3. Pomaga w regulacji poziomu glukozy we krwi. Mechanizm jej działania jest podobny do tego, który towarzyszy wzmożonej aktywności fizycznej. Badacze Université Laval w Quebec City opisują jej działanie na łamach „Nature Medicine”.

Aspartam – do tej pory często uważany za szkodliwy zamiennik cukru – jest bezpieczny dla człowieka. Taką opinię wydał Europejski Urząd Bezpieczeństwa Żywności (EFSA). Ze względu na zawartość fenyloalaniny, syntetycznego słodzika powinny jednak unikać osoby chore na fenyloketonurię.

Rozmowa z prof. Józefem Drzewoskim, kierownikiem Kliniki Chorób Wewnętrznych, Diabetologii i Farmakologii Klinicznej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi.

**Jaki jest mechanizm działania doustnych leków przeciwcukrzycowych stosowanych w cukrzycy typu 2?**

Cukrzyca typu 1 i typu 2 jest wywoływana przez toksyczne zbitki amyliny, czyli hormonu wytwarzanego przez komórki beta wysp trzustkowych – twierdzą badacze z Uniwersytetów w Manchesterze i Auckland.

Wyniki 20-letnich nowozelandzkich badań sugerują, że obie postaci cukrzycy można spowolnić, a nawet odwrócić, podając leki zapobiegające tworzeniu zbitek amyliny.

Pierwsze w Polsce Wirtualne Muzeum Cukrzycy właśnie rozpoczęło swą działalność. Na stronie www.muzeumcukrzycy.pl każdy zainteresowany historią diabetologii znajdzie archiwalne zdjęcia, publikacje oraz artykuły.

Muzeum ma także charakter interaktywny – internauci będą mogli wzbogacić jego zasoby, przesyłając swoje materiały ilustrujące walkę z chorobą.

Wirtualne Muzeum Cukrzycy, wykorzystując nowoczesne technologie, pozwala spojrzeć na historię diabetologii i prześledzić drogę, jaką musieli przejść pacjenci i lekarze w walce o dzisiejsze standardy leczenia.

Cukrzyca to jedna z najczęściej występujących w Polsce chorób. Aż 3 miliony Polaków choruje na cukrzycę, z czego 1/3 z nich może o tym nie wiedzieć.

Wdrożenie profilaktyki i oglądanie przez pielęgniarkę w poradni stóp *diabetyków* mogłoby zmniejszyć liczbę amputacji **stóp cukrzycowych** nawet o dwie trzecie – uważają specjalistki.

Statystyki są zatrważające: co 15 sekund na świecie dochodzi do *amputacji kończyny*, a 70 proc. z tych zabiegów dotyczy chorych na cukrzycę. Co więcej, obniża się wiek diabetyków, którym trzeba amputować stopę z powodu zespołu stopy cukrzycowej.

Rozmowa z prof. dr hab. n. med. Waldemarem Karnaflem, kierownikiem Kliniki Gastroenterologii i Chorób Przemiany Materii w SP CSK w Warszawie