NLPZ i bisfosfoniany

Najnowsze doniesienia sugerują, że jednoczesne stosowanie preparatów z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ) i bisfosfonianów może wiązać się ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia choroby wrzodowej.

Stosowanie zarówno NLPZ, jak i bisfosfonianów jest obarczone ryzykiem wystąpienia działań niepożądanych ze strony układu pokarmowego. Ze względu na dosyć częste stosowanie przez pacjentów obu leków jednocześnie, ważne jest ustalenie, czy nie zachodzi addycja efektów toksycznych.

Badania
Przeprowadzone badania kliniczne, które miały na celu oszacowanie znaczenia i ryzyka występowania interakcji pomiędzy NLPZ a bisfosfonianami, nie przyniosły jednoznacznej odpowiedzi. W niektórych badaniach obserwowano wyraźnie zwiększone ryzyko wystąpienia choroby wrzodowej u pacjentów stosujących leki z obu grup łącznie. W badaniach oceniających częstotliwość występowania krawień z górnej części przewodu pokarmowego lub innych działań niepożądanych ze strony przewodu pokarmowego, nie stwierdzono zwiększonego ryzyka u pacjentów stosujących kombinację NLPZ i bisfosfonianów.

Wydaje się więc, że omawiana interakcja jest trudna do oszacowania. Jednak zarówno różny schemat przeprowadzonych badań, jak i różne punkty końcowe czy schemat dawkowania leków, może dawać podstawy do wnioskowania na podstawie ich wyników. W jednym z badań zastosowano dawkowanie raz na tydzień, co może tłumaczyć brak efektów toksycznych. Z kolei w badaniach, które dowiodły zwiększonego ryzyka jednoczesnego stosowania obu leków, występowanie wrzodów żołądka oceniano za pomocą endoskopii, podczas, gdy w badaniach „negatywnych” nie stosowano metod instrumentalnych.

Pozostałe badania oceniające możliwość zastosowania leków z grupy inhibitorów pompy protonowej (PPI) lub innych środków dla obniżenia ryzyka wystąpienia omawianej interakcji, są jeszcze bardziej zróżnicowane i trudno jest wyciągać wnioski na ich podstawie.

Zalecenia
Ze względu na niewystarczającą ilość informacji na temat omawianych ineterakcji, nie można jednoznacznie ocenić ryzyka związanego z jednoczesnym stosowaniem NLPZ i bisfosfonianów. Jednak wiedząc, iż istnieje potencjalne ryzyko dla pacjenta, powinno się zastosować do następujących zaleceń terapeutycznych:
– pacjenci stosujący bisfosfoniany nie powinni stosować leków z grupy NLPZ bez konsultacji z lekarzem prowadzącym. Jeśli istnieje konieczność zastosowania NLPZ, wskazane jest stosowanie paracetamolu;
– teoretycznie, zastosowanie rzadszego dawkowania bisfosfonianów niż codzienne może zmniejszyć ryzyko wystąpienia omawianej toksyczności;
– według wstępnych badań, u pacjentów przyjmujących bisfosfoniany, którzy wymagają długotrwałego leczenia lekami z grupy NLPZ, zastosowanie leków z grupy inhibitorów pompy protonowej może zmniejszyć ryzyko choroby wrzodowej. Jednak brak jest jednoznacznych dowodów wspierających rutynowe, profilaktyczne zastosowanie PPI.

Bibliografia u autora.