Męskie sprawy

Dzięki coraz wcześniejszej wykrywalności łagodnego przerostu prostaty, rośnie grupa chorych leczona środkami farmakologicznymi, niepotrzebująca leczenia chirurgicznego.

Na łagodny przerost prostaty najczęściej chorują mężczyźni rasy czarnej, a najrzadziej żółtej. Przypuszcza się, że oprócz genetyki spore znaczenie w rozwoju tej choroby ma też dieta.

Największy wpływ na rozwój łagodnego rozrostu prostaty mają androgeny, tj. testosteron oraz dihydrotestosteron. W organizmie starszych mężczyzn dochodzi do nadprodukcji hormonu o nazwie dihydrotestosteron (DHT), który jest aktywną postacią testosteronu. Groźny DHT powstaje w wyniku przemian doskonale wszystkim znanego cholesterolu.

Leczenie farmakologiczne
Ten rodzaj leczenia stosuje się u dwóch grup chorych. Pierwsza to pacjenci, u których choroba jest w stadium początkowym, zaburzenia w oddawaniu moczu są stosunkowo niewielkie i nie ma jeszcze wskazań do leczenia zabiegowego. Drugą grupę stanowią pacjenci niewyrażający zgody na leczenie operacyjne oraz ci, u których jest ono niemożliwe ze względu na zły stan zdrowia. Obecnie grupa chorych leczona środkami farmakologicznymi znacznie rośnie w porównaniu z grupą leczoną chirurgicznie, co jest spowodowane coraz większą wykrywalnością łagodnego przerostu prostaty i to w coraz mniej zaawansowanych stadiach.

Wśród preparatów stosowanych w łagodnym przeroście gruczołu krokowego znajdują się zarówno środki dostępne bez recepty, jak i leki, które wydaje się wyłącznie z przepisu lekarza. W niniejszym artykule skupimy się na tej pierwszej grupie.

Leki roślinne
Jako leczenie i profilaktykę łagodnego przerostu prostaty można polecić leki roślinne zawierające fitosterole – hormony roślinne, które ograniczają wchłanianie cholesterolu z przewodu pokarmowego, jak również nasilają jego wydalanie i zmniejszają jego wytwarzanie przez wątrobę. Fitosterole, imitując cholesterol, symulują jego wysoki poziom w organizmie. W tej sytuacji „oszukany” organizm nie wchłania cholesterolu egzogennego, dostarczonego z pożywieniem. W efekcie dochodzi do obniżenia poziomu cholesterolu w organizmie, co skutkuje obniżeniem DHT.
Nie jest to jedyny mechanizm, za pośrednictwem którego fitosterole chronią przed łagodnym przerostem prostaty. Istnieje enzym przekształcający testosteron w dihydrotestosteron. Przez niezwykłe podobieństwo niektórych fitosteroli do testosteronu enzym ten myli się i próbuje przekształcać hormony roślinne, co w efekcie daje substancje zupełnie nieszkodliwe dla człowieka.

Do preparatów fitosterolowych zaliczamy te, które zawierają w swoim składzie wyciągi z nasion dyni, kory śliwy afrykańskiej, zarodków kukurydzy, nasion i jagód palmy karłowatej, trawy afrykańskiej oraz korzenia i liści pokrzywy.

Warto podkreślić, iż wszystkie leki roślinne działają jedynie objawowo, łagodząc dolegliwości funkcjonalne dróg moczowych i przeciwdziałając stanom zapalnym. Z badań rynku wynika, że w Polsce preparaty ziołowe stanowią około 80 proc. wszystkich środków sprzedawanych na prostatę.

Leczenie zabiegowe
Ten rodzaj leczenia proponuje się pacjentom, u których trzeba zlikwidować przeszkodę mechaniczną spowodowaną przez powiększony gruczoł krokowy, stwarzający poważne utrudnienie w oddawaniu moczu. Tkankę gruczolaka można usunąć dwoma metodami. Pierwsza z nich to andenoktomia, czyli operacyjne wyłuszczenie, druga zaś – zdecydowanie mniej inwazyjna – to elektroresekcja przezcewkowa, którą stosuje się u prawie 90 proc. chorych. Niestety po leczeniu operacyjnym może występować zaburzenie ejakulacji, które charakteryzuje się wytryskiem nasienia do pęcherza moczowego – tzw. wytryskiem wstecznym.