Alergiczne zapalenie błony śluzowej nosa

Alergiczne zapalenie błony śluzowej nosa


Alergiczne zapalenie błony śluzowej nosa (AZBŚN) jest chorobą, której przyczyną jest mediowana przez IgE reakcja atopowa w obrębie błony śluzowej nosa rozwijająca się po ekspozycji alergenowej.

Alergiczny nieżyt nosa coraz częściej występuje w naszym społeczeństwie. Z badań wynika, że na tę chorobę cierpi w Polsce 8,9 proc. dzieci oraz 8,7 proc. dorosłych.

AZBŚN dzieli się na: okresowe oraz przewlekłe. Okresowy nieżyt nosa (sezonowy, ostry, okazjonalny) charakteryzuje się występowaniem objawów przez mniej niż 4 dni w tygodniu lub krócej niż 4 tygodnie. W przewlekłym nieżycie nosa (całorocznym, przetrwałym, długotrwałym) objawy występują przez więcej niż 4 dni w tygodniu i utrzymują się ponad 4 tygodnie. Zakwalifikowanie chorego do poszczególnej grupy odbywa się na podstawie jego subiektywnej, indywidualnej oceny dolegliwości i ich wpływu na jakość życia.

Nowa klasyfikacja określa ciężkość objawów jako łagodne, umiarkowane lub ciężkie. Postać łagodna to taka, w której objawy są niewielkie, mało uciążliwe, niezaburzające aktywności w ciągu dnia lub podczas snu. Postacie umiarkowana i ciężka to takie, w których objawy są uciążliwe dla chorego, zaburzają jego aktywność w ciągu dnia lub podczas snu, a chory wymaga stałego leczenia. Nasilenie dolegliwości we wszystkich tych postaciach może występować zarówno w okresowym, jak i przewlekłym nieżycie nosa.

Przyczyna AZBŚN
Głównymi czynnikami wywołującymi okresowe AZBŚN są pyłki roślin. Według polskich badań, progowe stężenie pyłku traw potrzebne do wystąpienia objawów chorobowych to około 50 ziaren/m3 powietrza.

Natomiast przewlekłe AZBŚN wywołują: roztocze kurzu domowego, naskórki i sierść zwierząt oraz pleśnie. Stężenie roztoczy, które wywołuje objawy kliniczne u atopików wynosi 2 µg/g kurzu domowego. Rzadszą przyczyną są alergeny zwierząt hodowlanych (bydło, konie) oraz zwierząt laboratoryjnych (świnki morskie, szczury).

Rozpoznanie
Diagnostyka tej choroby obejmuje wywiad, badanie laryngologiczne oraz alergologiczne. Podczas wywiadu należy ustalić charakterystyczne dolegliwości oraz wpływ alergenów na ich występowanie. Istotne znaczenie ma także przebieg dotychczasowego leczenia. Ustępowanie objawów chorobowych po zastosowaniu leków przeciwalergicznych może świadczyć o chorobie alergicznej. Występowanie tej choroby w przeszłości może być także wskazówką do dalszej diagnostyki alergologicznej.

Objawy
Wśród objawów klinicznych AZBŚN przeważa kichanie, wodnisty wyciek, świąd i niedrożność nosa. Niekiedy może występować napadowe kichanie o charakterze salw. Czasami chorzy odczuwają uporczywe blokady nosa z rzadkimi napadami kichania i z niewielką ilością wodnistej wydzieliny. Często pacjenci z niedrożnością nosa skarżą się na wyciek zanosowy, spowodowany spływaniem wydzieliny z nosa przez nozdrza tylne do nosogardła.

Obrzęk ujść naturalnych zatok przynosowych może wywoływać ból nad zatokami przynosowymi lub uogólniony ból głowy. Obserwuje się także utratę węchu i smaku, co spowodowane jest obrzękiem błony śluzowej nosa i w związku z tym trudnością dotarcia substancji zapachowych do okolicy węchowej nosa, która jest umieszczona w jego górnej części. Zatkanie uszu i niedosłuch typu przewodzeniowego to wynik zaburzenia funkcji trąbki słuchowej spowodowanego obrzękiem jej ujścia gardłowego.

Badanie laryngologiczne
Badanie laryngologiczne powinno obejmować pełne badanie nosa, gardła, krtani i uszu. W badaniu rynoskopowym obserwujemy obraz błony śluzowej nosa. Może być ona prawidłowo zabarwiona, blada, czasami żywoczerwona, obrzęknięta, rozpulchniona, pokryta śluzową wydzieliną. W okresie późniejszym mogą tworzyć się przerosty małżowin nosowych. W badaniu laryngologicznym należy wyeliminować inne choroby nosa, które mogą dawać objawy podobne do występujących w AZBŚN. Ocenia się, że jedynie u 50 proc. chorych z AZBŚN może występować blade zabarwienie błony śluzowej nosa.

Diagnostyka alergiczna
Testy skórne są złotym standardem w diagnostyce chorób alergicznych. U chorych na AZBŚN są dodatnie. Pozwalają one odpowiedzieć na pytanie, czy mamy do czynienia z alergicznym czy niealergicznym AZBŚN oraz jaki alergen jest odpowiedzialny za zgłaszane przez chorego objawy. Przed wykonaniem tych testów należy odstawić leki przeciwhistaminowe na okres co najmniej 14 dni. Testy skórne u dzieci wykonujemy powyżej 3. r.ż. W przypadku trudności z ich wykonaniem lub rozbieżności pomiędzy wywiadem a ich wynikiem powinno się wykonać ocenę stężenia całkowitego oraz obecności swoistych przeciwciał klasy IgE w surowicy.

Powikłania
Najczęstsze powikłania towarzyszące AZBŚN to: zapalenie ucha środkowego, astma oskrzelowa i zapalenie zatok przynosowych. Wiele wspólnych cech dotyczących zarówno górnych, jak i dolnych dróg oddechowych sprawia, że AZBŚN jest czynnikiem ryzyka astmy oskrzelowej.

Leczenie
Ważnym czynnikiem w kontrolowaniu objawów alergii jest unikanie kontaktu z alergenem, który jest odpowiedzialny za wystąpienie choroby. Immunoterapia zalecana jest w leczeniu przewlekłego AZBŚN o udowodnionym mechanizmie IgE-zależnym. Zadaniem immunoterapii jest wywołanie tolerancji i podwyższenie progu wrażliwości na określone alergeny. W wyniku stosowania stopniowo wzrastających dawek alergenu podawanych podskórnie, doustnie lub donosowo dochodzi do korzystnej zmiany odpowiedzi immunologicznej i w konsekwencji do ustępowania objawów choroby.

Wśród leków stosowanych w leczeniu przewlekłego AZBŚN wyróżniamy: leki obkurczające błonę śluzową, leki przeciwhistaminowe, leki hamujące rozpad komórek tucznych, kortykosteroidy, leki cholinolityczne i leki przeciwleukotrienowe. Szczególne znaczenie mają leki przeciwhistaminowe oraz glikokortykosteroidy, zwłaszcza te podawane donosowo. Leki przeciwhistaminowe są skuteczne w zmniejszaniu objawów nosowych (takich jak: swędzenie, kichanie, wodnisty wyciek z nosa), lecz mają mniejszy wpływ na upośledzenie drożności nosa. Z kolei glikokortykosteroidy skutecznie poprawiają jego drożność, a także zmniejszają wyciek.

Leczenie chirurgiczne AZBŚN stanowi leczenie wspomagające, które polega na usunięciu zmian wtórnych powstałych w następstwie długotrwałego przebiegu nieżytu nosa. Leczenie to obejmuje korekcję anatomicznych nieprawidłowości w obrębie nosa, plastykę małżowin nosowych oraz usunięcie chorobowo zmienionych tkanek z nosa i zatok przynosowych.

4.5/5 - (80 votes)

Nikt nie pyta Cię o zdanie, weź udział w Teście Zaufania!

To 5 najczęściej kupowanych leków na grypę i przeziębienie. Pokazujemy je w kolejności alfabetycznej.

ASPIRIN C/BAYER | FERVEX | GRIPEX | IBUPROM | THERAFLU

Do którego z nich masz zaufanie? Prosimy, oceń wszystkie.
Dziękujemy za Twoją opinię.

Leave a Comment

POLECANE DLA CIEBIE

START TYPING AND PRESS ENTER TO SEARCH