Zwyrodnienie plamki żółtej

Prawie 2 miliony Polaków cierpi na zwyrodnienie plamki żółtej (AMD). U ponad 600 tysięcy choroba ta jest w zaawansowanym stadium. Oznacza to, że mogą oni całkowicie utracić wzrok.
Pomimo zatrważających statystyk przeprowadzone niedawno badania wskazują, iż prawie 82 proc. Polaków nie wie nic o AMD. Czym charakteryzuje się ta groźna choroba i jak można się przed nią ustrzec?

Plamka żółta jest elementem siatkówki umiejscowionym dokładnie naprzeciwko źrenicy. Podobnie jak w pozostałej części siatkówki, znajdują się tu komórki światłoczułe: czopki – odpowiedzialne za widzenie barwne w ciągu dnia oraz pręciki
– odpowiedzialne za widzenie nocą.

Co to jest AMD?
AMD (Age-related Macular Degeneration) jest zwyrodnieniową chorobą narządu wzroku związaną z wiekiem, która powoduje uszkodzenie plamki żółtej. W wyniku tej choroby tracimy zdolność widzenia centralnego.

Do wczesnych objawów osłabienia ostrości wzroku związanego z AMD należy pojawienie się ciemnych plam w centrum pola widzenia lub rozmycie, zniekształcenie widzianego obrazu czy skrzywienie linii czytanego tekstu.

Postacie choroby
Są dwie postacie kliniczne AMD: sucha i mokra.

U około 85-90 proc. chorych występuje postać sucha. Zmiany zachodzące w komórkach siatkówki powodują, że osoby chore tracą ostrość widzenia szczegółów. Do najistotniejszych czynników wywołujących tę postać AMD należą: starzenie się organizmu, obniżanie poziomu grubości barwników plamki żółtej oraz odkładanie się w plamce złogów barwnika.

Forma mokra AMD zazwyczaj szybciej niż sucha prowadzi do poważnego uszkodzenia wzroku. W tym przypadku tworzą się nowe naczynia krwionośne, które wrastają pod siatkówkę. Są kruche i pękając powodują mikrowylewy oraz wysięki podsiatkówkowe. Efektem rozwoju choroby jest bardzo szybko postępujące pogorszenie widzenia, które w konsekwencji może doprowadzić do utraty wzroku.

Chroń oczy
W walce z AMD bardzo ważna jest profilaktyka. Przede wszystkim należy regularnie odwiedzać okulistę, chronić oczy nosząc okulary przeciwsłoneczne, pamiętać o odpoczynku, stosować odpowiednią dietę uzupełnioną przez suplementy zawierające luteinę, zeaksantynę, witaminy C i E, cynk oraz selen. Dieta taka powinna być bogata w żółtka jajek oraz warzywa, takie jak kapusta, szpinak, brokuły, groszek, brukselka, jarmuż czy kukurydza. Przyjmowanie suplementów zawierających karotenoidy może przyczynić się do wzmocnienia systemu ochronnego plamki żółtej i tym samym pomóc zachować prawidłowe widzenie.

Dodatkowe zagrożenia

• Palenie tytoniu – dwukrotnie zwiększa ryzyko utraty wzroku w późniejszym okresie życia. Przyczynia się do zwiększonego wytwarzania wolnych rodników, które poprzez degenerację błon komórkowych hamują „dostawę” do siatkówki składników odżywczych chroniących plamkę przed uszkodzeniem. Dym tytoniowy może także niekorzystnie wpływać na ukrwienie siatkówki
• Zła dieta – zbyt mało witamin, cynku oraz luteiny i zeaksantyny w diecie może być przyczyną AMD. Luteina i zeaksantyna działają jak „wewnętrzne okulary przeciwsłoneczne”, filtrując światło niebieskie i chroniąc siatkówkę przed niekorzystnym wpływem wolnych rodników
• Promienie słoneczne – narażenie na ich długotrwałe i bezpośrednie działanie (bez okularów przeciwsłonecznych) może spowodować uszkodzenie siatkówki i doprowadzić do nieodwracalnego osłabienia ostrości widzenia, a nawet do całkowitej utraty wzroku. Promieniowanie słoneczne przyczynia się do powstawania szkodliwych substancji, które uszkadzają siatkówkę
• Predyspozycje rodzinne
• Płeć – bardziej narażone są kobiety
• Nadciśnienie tętnicze
• Jasny kolor tęczówek