Grzybica stóp

Zdrowie naszych stóp w dużym stopniu zależy od nas samych. Wpływa na to prawidłowa pielęgnacja, profilaktyka przeciwgrzybicza oraz wczesne rozpoczęcie leczenia objawów grzybicy stóp.

Szacuje się, że grzybica stóp dotyczy 15-30 proc. populacji, a w niektórych grupach (np. u sportowców) odsetek zachorowań wzrasta do 70 proc.Grzybica stóp dotyczy osób w każdym wieku. Infekcji grzybiczej sprzyjają takie choroby, jak cukrzyca czy zaburzenia krążenia obwodowego kończyn dolnych. Grzyby nie atakują jednak wszystkich, potrzebne są sprzyjające ku temu warunki.

Mogą to być czynniki wrodzone (np. atopia, zaburzenia rogowacenia naskórka) lub nabyte (np. antybiotykoterapia, sterydoterapia, choroby naczyń obwodowych, osłabienie odporności, np. AIDS).

Raj dla grzybicy
Rozwojowi grzybicy sprzyjają ciepło, wilgoć oraz uszkodzenie naskórka. Miejscami, w których często bytują grzyby, są wykładziny, wilgotne posadzki na pływalniach, w przebieralniach, na salach sportowych, w łaźniach miejskich, drewniane kratki pod natryskami.

Ogromną rolę odgrywa również obuwie. Mało przewiewne buty z tworzywa sztucznego oraz skarpety ze sztucznych włókien sprzyjają powstawaniu grzybicy. Osoby, którym regulamin biurowy zabrania chodzenia w odkrytym obuwiu nawet latem, również narażone są na częstsze zachorowania na grzybicę stóp.

Gdy choć jeden z członków rodziny jest zakażony, choroba łatwo może się przenieść na innych domowników. Można się więc zarazić korzystając ze wspólnej wanny, ręcznika i pantofli.

Rozpoznać wroga
Grzybicy stóp zwykle towarzyszy świąd i pieczenie. U większości osób objawy te w ogóle nie występują. Choroba najczęściej zaczyna się w czwartej przestrzeni międzypalcowej. Typowym objawem jest maceracja (łac. maceratio – rozmiękczanie) między palcami oraz złuszczanie powierzchni podeszwowej palców stóp. W zmianach bardziej zaawansowanych pojawiają się pęcherzyki i pęknięcia naskórka. Pękanie i złuszczanie brzegów podeszwy oraz pięty również może być objawem grzybicy.
Przewlekła i zaniedbana grzybica stóp prowadzi do zajęcia płytek paznokciowych. Grube, żółte paznokcie z nadmiernym rogowaceniem podpaznokciowym to typowy objaw zakażenia grzybiczego paznokci.

Grzybicę stóp rozpoznajemy na podstawie typowego obrazu klinicznego. Jednak ostatecznym potwierdzeniem rozpoznania jest badanie mykologiczne. Polega ono na pobraniu zmienionego naskórka lub paznokcia do badania pod mikroskopem. Jest to tzw. badanie bezpośrednie, w którym oceniana jest obecność fragmentów grzyba. Kolejny etap to założenie hodowli, dzięki której identyfikowany jest gatunek grzyba.

Na ratunek
Leczenie grzybicy stóp zależy od jej zaawansowania. Jeżeli zmiany są nieznacznie nasilone (jedynie złuszczanie i zaczerwienienie), wystarczy systematyczne stosowanie zewnętrznych leków przeciwgrzybiczych (maści, kremów, żeli), które dostępne są w aptekach bez recepty.

W bardziej nasilonych zmianach oraz w grzybicy paznokci konieczna jest wizyta u dermatologa oraz potwierdzenie rozpoznania badaniem mikroskopowym. Po otrzymaniu wyniku można rozpocząć terapię lekami miejscowymi lub ogólnymi. Leczenie tabletkami zalecane jest przy przewlekłej lub nawrotowej grzybicy skóry oraz przy rozpoznanej grzybicy paznokci.

Po zakończeniu leczenia grzybicy stóp i paznokci bardzo istotne jest zdezynfekowanie obuwia oraz skarpetek.

Bezcenny arsenał
Zdrowa skóra stóp jest najlepszą ochroną przed grzybicą. Dlatego należy zwracać szczególną uwagę na pielęgnację stóp i paznokci. Należy również wyeliminować czynniki sprzyjające zakażeniu grzybicą: używanie wspólnych ręczników, skarpet, butów, chodzenie boso w publicznych przebieralniach, noszenie skarpet z tworzyw sztucznych oraz nieprzewiewnego obuwia. Wiedząc, jak zapobiegać grzybicy stóp oraz jak zwalczać jej objawy, możemy uchronić nasze stopy przed tą chorobą. Mamy do dyspozycji cały arsenał środków odkażających oraz zapobiegających poceniu się stóp. Warto poprosić o radę farmaceutę, który poleci odpowiedni lek przeciwgrzybiczy. Jeżeli dolegliwości nie ustąpią po około dwóch tygodniach, niezbędna jest wizyta u specjalisty, który zaleci stosowną terapię środkami dostępnymi na receptę.