Zemsta Faraona

Tak nazwano biegunkę, która latem doskwiera podróżującym do ciepłych krajów. Potrafi dać się we znaki bardziej niż plagi egipskie i skutecznie zepsuć każdy urlop. Radzimy, jak z nią walczyć, by z wakacji przywieźć tylko piękne wspomnienia…

Jak wynika z badań, co piąty Polak miewa biegunkę przynajmniej raz w roku. Niedyspozycja ta najczęściej jest efektem zakażeń bakteryjnych, wirusowych bądź pasożytniczych. Mogą jej towarzyszyć takie objawy, jak: gorączka, bóle brzucha, a nawet nudności i wymioty. Biegunka wydaje się banalnym schorzeniem, tymczasem w niektórych wypadkach może ona stanowić zagrożenie dla życia. Najgroźniejsza jest ta wywołana przez rotawirusy; jest ona przyczyną 25 proc. zgonów z powodu chorób biegunkowych na świecie.

Żal tropików
Jedną z odmian tej dolegliwości jest biegunka podróżnych, która występuje nawet u 20-50 proc. osób wyjeżdżających na letnie wojaże. Najbardziej narażeni na nią są ci, którzy udają się do krajów ubogich, np. w Afryce, Ameryce Łacińskiej, Azji i na Bliskim Wschodzie. Prawie połowa turystów odwiedzających Turcję zgłasza wystąpienie biegunki podczas wycieczki.

Choroba polega na wydalaniu co najmniej trzech luźnych stolców na dobę. Objawy przeciętnie utrzymują się około 3-4 dni. Prawie 1/5 pacjentów trafia do łóżka na około 2 dni.

Według lekarzy główną przyczyną jest zmiana diety oraz strefy klimatycznej. Dlaczego? Flora bakteryjna człowieka jest uzależniona od kraju pochodzenia. Nie zmienia się nawet po wielu latach przebywania za granicą. Podczas wyjazdu nasza flora w zderzeniu z zagranicznym pożywieniem reaguje „szokiem” i to powoduje sensacje żołądkowe. Dlatego zaleca się zażywanie odpowiedniego probiotyku jeszcze przed wyjazdem, by wzmocnić odporność układu pokarmowego i zapobiec przykrym problemom.

Kluczem higiena
Częstą przyczyną biegunki pojawiającej się w podróży są też bakterie (głównie szczepy E. coli), wirusy albo pierwotniaki. Do zakażeń dochodzi najczęściej przez tzw. brudne ręce. Dlatego podczas wyjazdu musisz pamiętać o kilku zasadach. Po pierwsze, często myj ręce, zwłaszcza przed jedzeniem i po wyjściu z toalety. Po drugie, pij tylko wodę butelkowaną. Unikaj napojów schładzanych lodem w kostkach (może być zrobiony z wody z kranu). Po trzecie, owoce i warzywa zawsze obieraj ze skórki albo łupiny. Po czwarte, unikaj miejscowych przysmaków z mleka niepasteryzowanego oraz potraw z mięsa, owoców morza albo jaj, które nie były wystarczająco mocno wysmażone.

Pamiętaj, że biegunka może być objawem poważniejszej choroby, którą łatwo jest się zarazić w tropikach. Do takich chorób należy m.in. zakażenie amebą. – Dlatego przed każdą wycieczką do egzotycznych miejsc powinniśmy odwiedzić poradnię medycyny podróży – radzi Grażyna Dulny, lekarz chorób zakaźnych z Poradni Medycyny Podróży w Centrum Medycznym LIM. Tam dowiemy się, jakie niebezpieczeństwa czyhają na nas w konkretnym kraju i jak możemy się przed nimi bronić.

Czy leczenie jest trudne?
Największym zagrożeniem dla zdrowia, jakie niesie za sobą biegunka, jest odwodnienie – utrata wody i soli mineralnych (elektrolitów). Dlatego osoby chore powinny często spożywać duże ilości przegotowanej wody. Można ją lekko osolić lub dodać specjalną sól uzupełniającą elektrolity – potas, magnez, sód. Zazwyczaj lekarze zalecają picie 3-4 litrów płynów na dobę.

Ryż, budyń, kaszka manna to potrawy chłonące wodę. Dzięki temu łagodzą objawy biegunki. Można do nich dodać banany albo duszone jabłka, które również wspomagają powrót do zdrowia. Małe posiłki trzeba jeść często (co 2-3 godziny).

– W aptekach jest wiele środków przeciw biegunce dostępnych bez recepty. W dalszym ciągu jednym z najskuteczniejszych jest węgiel aktywny, który wchłania toksyny i wodę, ale również… leki. Trzeba pamiętać, że przez to zmniejsza ich skuteczność – mówi Cecylia Janik, technik farmacji.

Zamiast węgla można zastosować tzw. preparaty zapierające, czyli takie, które działają na zasadzie absorpcyjnej. Zatrzymują one wodę w organizmie, a to istota leczenia biegunki. Lekarze polecają też leki ze smektynem. Wykazują one podobne działanie jak węgiel, tzn. wiążą toksyny wydzielane przez drobnoustroje. Pozwalają skrócić czas trwania nieprzyjemnych dolegliwości. Poza tym, jeżeli biegunce towarzyszą kurczowe bóle brzucha, z powodzeniem można zastosować leki rozkurczowe.

Jeśli biegunka występuje z dużym nasileniem (kilkanaście albo kilkadziesiąt wypróżnień na dobę), stolec zawiera śluz albo krew, a chory cierpi z powodu silnych, kurczowych bólów brzucha, natychmiast wezwij lekarza! Objawy mogą świadczyć o bardzo silnym zatruciu.

Uwaga na dziecko!
Każda odmiana biegunki jest szczególnie niebezpieczna u dzieci. Jeśli pojawiła się u niemowlaka, który ma mniej niż 6 miesięcy, natychmiast udaj się do pediatry. Małe dzieci szybko się odwadniają, a to bywa niebezpieczne dla zdrowia.

Jeśli biegunka przebiega łagodnie, a dziecko ma więcej niż rok, możesz je leczyć sama. Warto podać mu suchary lub ryż, a do picia niegazowaną wodę mineralną lub herbatkę z kopru. Należy unikać produktów mlecznych, napojów gazowanych i cukru.

#Prawda czy fałsz?
Czy coca-cola jest dobrym lekiem na biegunkę?
FAŁSZ. Niektórzy faktycznie potwierdzają jej skuteczność przy hamowaniu objawów choroby, ale nie została ona naukowo udowodniona. Co więcej, ze względu na zawartość cukru, może wręcz nasilić dolegliwości. Poza tym zawiera
m.in. kofeinę, która niekorzystnie wpływa na dzieci.

Czy to możliwe, żeby skutkiem biegunki była grzybica?
PRAWDA. Choroba „wypłukuje” z jelit dobroczynne szczepy bakterii, przez co organizm staje się bardziej podatny na działanie mikroorganizmów patogennych, w tym również grzybów.