Staż apteczny – pokongresowe refleksje

Mimo istnienia regulaminu sześciomiesięcznej praktyki, wciąż niejednoznaczny jest zakres obowiązków studentów-stażystów. Sytuacja ta prowadzi do wielu nadużyć. Potrzebna jest spokojna dyskusja i konkretne rozwiązania.

Podczas I Ogólnopolskiego Kongresu Naukowego Młodej Farmacji – Warszawa 2006 została zaprezentowana przez Adama Fałkowskiego praca Farmakoekonomicznego Studenckiego Koła Naukowego przy Zakładzie Zarządzania i Ekonomiki Farmaceutycznej Akademii Medycznej w Lublinie pt. „Oczekiwania studentów V roku farmacji a opinia stażystów i opiekunów na temat sześciomiesięcznego stażu w aptece otwartej”. To wystąpienie wywołało wśród uczestników Kongresu gorącą dyskusję. Omawiano m.in. kwestię bezpłatności tej praktyki, jak również problemy, na które do tej pory kładziono mniejszy nacisk – odpowiedzialność finansowa stażystów, zakres ich obowiązków oraz konieczność pracy w soboty.

Odpowiedzialność finansowa
Wyniki ankiet przeprowadzonych wśród zeszłorocznych lubelskich stażystów wskazują, iż około 28 proc. z nich odpowiadało materialnie za swoje błędy, podczas gdy jedynie 19 proc. otrzymywało wynagrodzenie za swoją pracę. Wielu studentów-stażystów obecnych na sali potwierdziło konieczność zwracania aptece pieniędzy za błędy popełnione podczas praktyki. Obecna na Kongresie właścicielka apteki zwróciła uwagę, iż placówka przyjmująca stażystę podpisuje z uczelnią umowę, w której zobowiązuje się do opieki nad nim oraz ponoszenia odpowiedzialnosci finansowej za ewentualne pomyłki. W końcu w każdej aptece student ma swojego opiekuna, którego obowiązkiem jest kontrolowanie decyzji niedoświadczonego stażysty – za co zresztą otrzymuje dodatkowe pieniądze od uczelni. Pozostaje jeszcze pytanie – dlaczego oczekuje się od studentów odpowiedzialności finansowej, skoro odmawia się im wynagrodzenia?! Przecież nie pracują oni nawet na własnym kodzie!

Studenci zwrócili również uwagę, iż zdarzają się sytuacje, w których oczekuje się od nich pokrycia kosztów nie tylko ich własnych błędów, ale także wszelkich braków, które pojawiły się podczas ich obecności w aptece.

Zakres obowiązków
Pomimo istnienia regulaminu sześciomiesięcznej praktyki, wciąż niejednoznaczny jest zakres obowiązków studentów-stażystów.

W wielu aptekach szkoli się ich w zakresie pracy za pierwszym stołem, wydawania produktów leczniczych i wyrobów medycznych, udzielania fachowej informacji o lekach, sporządzania leków recepturowych, opieki farmaceutycznej itp. Niejednokrotnie jednak pojawiają się przypadki, kiedy student zajmuje miejsce pomocy aptecznej i spędza staż na metkowaniu towaru, wycieraniu półek oraz sprzątaniu magazynów. Zdarza się, że wraz z przyjściem studenta do apteki traci pracę jeden z jej pracowników (pomoc apteczna lub nawet magister), ponieważ student przejmuje jego obowiązki.

Godziny pracy
Mimo że studenci nie podlegają kodeksowi pracy, są zobowiązani do pracy na zmiany oraz w weekendy. Ustalanie trybu zmian z tygodnia na tydzień, a nawet z dnia na dzień wyklucza możliwość podjęcia dodatkowej pracy zarobkowej. Jest to sytuacja odmienna od tej, w jakiej znajdują się studenci niższych lat, którzy już na początku roku akademickiego poznają swój plan zajęć na kolejne miesiące, nie wspominając o tym, że w przeciwieństwie do stażystów nie odbywają zajęć na uczelni do godziny 21:00-22:00.

Światełko w tunelu
Na szczęście nie we wszystkich aptekach obserwuje się tego rodzaju nadużycia. Są placówki, w których bardzo dobrze szkoli się przyszłych aptekarzy, poświęca im swój czas, energię i zapał oraz stara się maksymalnie wykorzystać te 6 miesięcy stażu na przekazanie jak największej wiedzy oraz doświadczenia, tak bardzo potrzebnych w codziennej praktyce zawodowej. Oby było ich jak najwięcej.

Powstałe problemy pokazują, jak bardzo potrzebna jest dyskusja oraz jasne ustalenie zasad odbywania stażu aptecznego, którego kształt, jak dotąd, zależy głównie od woli kierownika lub właściciela apteki.

tekst:
Emilia Trzaska, Patrycja Klimek
Wydział Farmaceutyczny
AM w Warszawie, Młoda Farmacja