Psycholodzy chcą porównać odczuwanie różnych rodzajów bólu

Odczuwanie różnych rodzajów bólu – m.in. bólu głowy, bólu wywołanego eksperymentalnie, bólu porodowego czy bólu sportowca po maratonie – porównywać będą psycholodzy z Uniwersytetu Jagiellońskiego. Badacze chcą zbadać nie tylko to, jak ludzie odczuwają ból, ale także emocje towarzyszące temu bólowi.

Jak w rozmowie z PAP wymienił dr Przemysław Bąbel, kierownik Zespołu Badania Bólu przy Instytucie Psychologii UJ, analizowany będzie m.in. ból towarzyszący porodowi naturalnemu, porodowi metodą cesarskiego cięcia, a także ból towarzyszący kobietom w czasie operacji ginekologicznych o przebiegu podobnym do cesarskiego cięcia – a więc gdy następuje takie samo znieczulenie i takie samo nacięcie.

„Te bóle będą porównywane, bo chcemy dotknąć emocji, chcemy sprawdzić, czy na odczuwanie bólu wpływają towarzyszące mu emocje. Czym innym pod względem emocjonalnym jest przecież ból pooperacyjny, a czym innym ból związany z porodem dziecka, nawet jeśli odbywa się on poprzez operację cesarskiego cięcia. Dlatego, w odróżnieniu od większości dotychczasowych badań, mierzone będą także emocje pozytywne, które mogą mieć istotne znaczenie m.in. dla odczuwania bólu porodowego” – powiedział naukowiec.
W kwietniu 2012 r. roku naukowcy będą badać inny rodzaj bólu, który też może wiązać się z pozytywnymi emocjami – ból po wysiłku sportowym, a dokładnie po ukończeniu maratonu. „Będziemy mogli go porównać z bólem porodowym, żeby zobaczyć, czy towarzyszące obu rodzajom bólu emocje odpowiadają za takie czy inne odczuwanie bólu” – dodał psycholog.

W ramach badań mierzony jest też ból wzbudzany eksperymentalnie. Chętnym, którzy zgłosili się na badanie, aplikowany jest bodziec bólowy. „Oczekujemy, że bólowi eksperymentalnemu towarzyszyć będą dużo słabsze emocje. Porównując ból eksperymentalny z bólami, z którymi współwystępują silne emocje, możliwe będzie określenie wielkości wpływu emocji na ból” – wyjaśnił dr Bąbel. Uspokoił przy tym, że choć badania mogą wydawać się kontrowersyjne, to są w pełni bezpieczne i zaakceptowała je Komisja ds. Etyki Badań Naukowych przy Instytucie Psychologii UJ.

Prowadzone są również badania nad bólem dentystycznym i bólem głowy. W badaniach nad bólem głowy – przeprowadzanych przez internet – udział może wziąć anonimowo każdy, kto doświadcza takiego bólu co najmniej kilka razy w roku. „Zasadniczo interesują nas bóle niemigrenowe, choć w badaniach mogą wziąć także osoby ze zdiagnozowaną migreną” – powiedział dr Bąbel. Badania są dostępne na stronie Zespołu Badania Bólu (www.bol.edu.pl).

„Metodologia wszystkich badań jest taka sama. Chcemy porównać różne rodzaje bólu. Badani zawsze proszeni są o ocenienie siły bólu i stopnia jego nieprzyjemności – czyli dwóch wymiarów bólu” – dodał badacz i wyjaśnił, że poziom nieprzyjemności bólu jest wymiarem psychologicznym. Niekiedy silny, ale niezbyt nieprzyjemny ból jest mniej dotkliwy niż słabszy, ale bardzo nieprzyjemny. „Emocje powinny mieć największy wpływ właśnie na poziom nieprzyjemności bólu” – tłumaczył psycholog.
Naukowcy z UJ zbadają emocje towarzyszące bólowi, a szczególnie lęk przed bólem, który ma wkrótce nastąpić oraz ogólny poziom lęku przed różnego rodzaju bólami. „Ból jest doznaniem bardzo subiektywnym, stąd występują bardzo duże różnice w jego odczuwaniu. Bardzo wyraźnie widać to w badaniach nad bólem wywoływanym eksperymentalnie – na ten sam bodziec bólowy ludzie reagują różnie. Chcemy sprawdzić, w jakim stopniu za te różnice odpowiadają emocje towarzyszące bólowi” – opisał badacz.
Badania nad bólem zaczęły się w październiku tego roku i składają się z kilku etapów. Pierwsze wyniki mają być znane za około pół roku.

(Źródło: PAP)