Żywienie chorych na nowotwory

Aż 70% chorych onkologicznie w trakcie chemio- i radioterapii odczuwa zmiany smaku czy nadwrażliwość na zapachy. Zaburzenia te z kolei mogą prowadzić do rozwoju niedożywienia. Żywienie chorych onkologicznych z zaburzeniami czucia smaku – tylko potrzeba czy realna konieczność?

Jak wynika z badań, zaburzenia odczuwania smaku mają niekorzystny wpływ na stan odżywienia. W konsekwencji prowadzą do zwiększonej utraty masy ciała chorych w porównaniu do grupy bez zaburzeń smaku.

dr n. med. Rafał Becht, specjalista onkologii klinicznej:

Spadek masy ciała jest niekorzystny w przypadku każdego pacjenta onkologicznego. Dotyczy to również chorych z nadwagą lub otyłością. Często tacy pacjenci mają zmniejszoną masę mięśniową, a to może wpływać nawet na wyniki leczenia.

Smak ma wiele wymiarów

Większość z nas kojarzy pięć smaków – słodki, gorzki, słony, kwaśny i umami. Poza tym również ważne jest połączenie pomiędzy smakiem i węchem. Zdarza się, że sam zapach posiłku może nas na tyle do niego zrazić, że nie będziemy w stanie go przełknąć. Wrażenie smakowe inicjowane jest również przez dotyk.

W przypadku pacjentów onkologicznych niekiedy to właśnie te dodatkowe doznania wpływają na decyzję o spożyciu posiłku lub rezygnacji z niego. Drażniący zapach, wywołujący mdłości skutecznie zniechęci do jedzenia. A gdy wszystko jest bez smaku, każde dodatkowe wrażenie, jak rozgrzewanie czy chłodzenie może być pomocne.

Chociaż sam problem zaburzeń smaku i węchu może wydawać się mniej istotny w porównaniu z innymi konsekwencjami leczenia, to jego następstwa, mogą mieć często istotny wpływ na proces terapeutyczny i jego wyniki. Z tej perspektywy wszystko, co może przyczyniać się do spowolnienia, zmniejszenia szans, opóźnienia czy też zaprzestania leczenia, powinno być brane pod uwagę na jak najwcześniejszym etapie.

Co zrobić, gdy wszystko smakuje jak trociny?

Nawet 70% pacjentów onkologicznych doświadcza zaburzeń smaku w trakcie terapii, a do najczęstszych doświadczeń należą:

• niechęć do niektórych smaków
• brak poczucia smaku
• odczuwanie tylko intensywnych smaków (zmiana progów smakowych)
• zmiana preferencji smakowych
• nieprzyjemny posmak w ustach
• metaliczny smak w ustach
• gorzki smak w ustach
• suchość w ustach
• mdlący smak
• zmiany śluzówkowe w jamie ustnej
• zmienność odczuwania zapachów

Żywienie medyczne

Żywienie medyczne wspiera odpowiednią podaż wszystkich potrzebnych składników odżywczych, takich jak aminokwasy, węglowodany, tłuszcze, pierwiastki śladowe i witaminy. Rodzaj żywienia jest dobierany indywidualnie do możliwości oraz potrzeb pacjenta. Zawsze, kiedy jest to możliwe, preferowanym sposobem jest żywienie doustne. Dopiero kolejnym etapem jest żywienie dojelitowe bezpośrednio do żołądka lub jelita, a ostatecznie żywienie pozajelitowe.

W przypadku wystąpienia zaburzeń, można zapytać o preparaty ze składnikami pobudzającymi receptory czuciowe. Ważne jest, by pacjent sprawdził, co mu najbardziej odpowiada. Dla jednego będzie to coś chłodzącego, dla innego bardziej pikantnego. Będą też tacy, którzy wolą neutralny smak i zapach.

Dieta pacjentów onkologicznych

Potrzeby pacjentów będą zależały od tego, jakie zmiany zaszły w odczuwaniu smaków i zapachów.  W przypadku suchości w ustach warto sięgnąć po produkty pobudzające wydzielanie śliny, nawilżające śluzówkę w jamie ustnej i/lub zastosować leczenie przyczynowe.
Gdy pacjent ma zaburzone progi odczuwania smaków i zapachów istotne będzie dostosowanie intensywności produktów, np. tych o neutralnym smaku i zapachu przy nadwrażliwości, a bardzo intensywnych, gdy te doznania są znacznie obniżone. W przypadku zmian w percepcji smaku i węchu warto rozważyć produkty, które pobudzą nerw trójdzielny, np. z dodatkiem aromatów mentolu, imbiru, pieprzu czy chilli. Warto stosować produkty, które pobudzą nerw trójdzielny, np. z dodatkiem aromatów mentolu, imbiru, pieprzu czy chilli.

Nikt nie wie lepiej, jak odpowiadać na potrzeby chorych, niż oni sami, dlatego wspólnie z pacjentami onkologicznymi zostały opracowane innowacyjne formuły smakowe preparatów odżywczych z zakresu żywienia medycznego (dostępne w aptekach), które odpowiadają na szczególne potrzeby żywieniowe pacjentów w trakcie intensywnej terapii przeciwnowotworowej. Dostarczają nowych doznań smakowych chorym z zaburzeniami smaku, przy jednoczesnym zapewnieniu organizmowi niezbędnych składników diety.

źródło: informacja prasowa MSLGROUP