Precz z dymkiem!

Chyba nie ma w Polsce osoby, która nie słyszałaby, że palenie szkodzi zdrowiu. Mimo to, aż 9 mln Polaków, czyli 30 proc. mieszkańców naszego kraju, wciąż pali papierosy.

Co roku palacze wydają 14 mld złotych na papierosy. Aż 80 proc. z nich deklaruje, że chciałoby rzucić palenie. Co ich jednak powstrzymuje? Co sprawia, że choć podejmują próby, nie udaje im się wytrwać w abstynencji?

Fałszywe przekonania
Nie tylko samo rzucanie palenia jest trudnym przedsięwzięciem; trudność sprawia także podjęcie decyzji o tej próbie. Dzieje się tak dlatego, że zespół uzależnienia od tytoniu jest chorobą, która wywołuje nie tylko zmiany na poziomie neurobiologicznym (związane z uzależnieniem naszego mózgu od nikotyny), ale także zmiany funkcjonowania psychicznego, tj. myślenia, spostrzegania i emocji. Przejawia się to w pielęgnowaniu fałszywych przekonań na temat palenia, które utrudniają podjęcie właściwej decyzji i utrzymują palacza w uzależnieniu. Przykładem takich fałszywych poglądów lub przekonań mogą być znane wszystkim argumenty palaczy, np. „nie udowodniono związku między rakiem płuc a paleniem”, „mój dziadek palił, pił i dożył 90 lat”, „palę tylko kilka «lekkich» papierosów dziennie, więc nie szkodzę sobie tak bardzo”.

Psychologiczne mechanizmy uzależnienia powodują także powstawanie nieadekwatnych, zniekształconych przekonań o wpływie na własne życie. Mogą się one lokować na dwóch przeciwstawnych biegunach myślenia o własnej skuteczności, tj. „palę dla przyjemności i mogę w każdej chwili przestać” lub przeciwnie „jestem już tak mocno uzależniona/y, że nie potrafię rzucić palenia”, „nie mam silnej woli, więc i tak mi się nie uda”. Oba te poglądy utrudniają podjęcie decyzji o leczeniu.

Barierą mogą być również negatywne doświadczenia związane z podejmowanymi w przeszłości próbami zaprzestania palenia.

Nie jesteś sam!
Choć jak już wspomniałam rzucenie palenia nie jest łatwe (palacz musi uporać się nie tylko z biologicznym uzależnieniem od nikotyny, ale także z psychiczną stroną uzależnienia od tytoniu), to jednak możliwe w realizacji – zrobiło to już kilka milionów Polaków! Co więcej, palacze nie muszą pozostawać samotni w swoich zmaganiach z nikotynowym przeciwnikiem. Do wyboru mają zarówno różne formy pomocy psychologicznej, jak i leki wspomagające rzucanie palenia.

Pomóc może rozmowa ze specjalistą, który zweryfikuje fałszywe przekonania na temat palenia tytoniu, przeanalizuje poprzednie nieudane próby zaprzestania palenia, a także przepisze odpowiednie leki.

Do walki z paleniem
Na polskim rynku dostępne są różne leki pomagające walczyć z uzależnieniem. Mogą to być dostępne bez recepty środki zawierające czystą nikotynę, np. gumy, plastry, pastylki do ssania, tabletki podjęzykowe. Dostarczana w nich nikotyna, w mniejszych i kontrolowanych ilościach, pomaga przezwyciężyć głód nikotynowy i uzależnienie od nikotyny.

Poza tym na rynku dostępne są leki wydawane z przepisu lekarza, np. Tabex, Zyban oraz najnowszy lek Champix. Leki te, choć mają różne zasady działania, pomagają przetrwać najtrudniejsze chwile bez papierosa. Na przykład Zyban dzięki działaniu antydepresyjnemu poprawia nastrój oraz może zmniejszyć apetyt zwiększający się na ogół po rzuceniu palenia. Najnowszy lek Champix dzięki naśladowaniu działania nikotyny łagodzi objawy zespołu odstawienia papierosów i chęć zapalenia oraz zmniejsza przyjemne odczucie efektu nagrody po wypaleniu papierosa. Podobne do Champixu działanie ma najdłużej obecny na polskim rynku roślinny lek Tabex.

Stosując wyżej wymienione leki szansa na rzucenie palenia zwiększa się 2-4-krotnie. Jednak niezbędnym warunkiem powodzenia jest przede wszystkim chęć, aby to zrobić.