Osłabienie organizmu

Tempo życia, duch rywalizacji i konkurencji, niekiedy nadmierne ambicje, a także kaprysy aury stanowią wielkie wyzwanie dla naszego organizmu. Konsekwencją codziennych zmagań często bywa uczucie zmęczenia i spadek odporności, czyli ogólne osłabienie.

Czym właściwie jest osłabienie? Nie ma jednoznacznej definicji. Osłabienie nie jest samodzielną jednostką chorobową, a jedynie towarzyszy różnym chorobom i problemom zdrowotnym.

Trudno jest także określić, czym właściwie charakteryzuje się osłabienie, ponieważ jego objawy zależą od przyczyn, jakie je wywołały, a tych może być bardzo wiele. Cechy wspólne to uczucie permanentnego zmęczenia, spadek odporności oraz niechęć do jakiejkolwiek aktywności fizycznej i umysłowej. Często ten stan nasila się w okresie przedwiośnia, kiedy spadek formy spowodowany jest dodatkowo niedoświetleniem, przebytymi podczas zimy infekcjami, a także brakiem ruchu na świeżym powietrzu.

Osłabienie fizyczne
Najmniejszy wysiłek powoduje silne pocenie się. Dłuższe przebywanie w pozycji stojącej sprawia kłopot, a krótki spacer powoduje szybsze bicie serca. Pacjent śpi kilka razy na dobę, odczuwa obniżenie popędu płciowego. Czynności, które do tej pory wykonywał z łatwością, zaczynają sprawiać mu trudność. Gwałtownie spada waga, a większy wysiłek powoduje zawroty głowy lub wręcz omdlenia. Jeśli pacjent zaobserwował u siebie co najmniej dwa z tych objawów, można mówić o osłabieniu fizycznym. Może być ono spowodowane wysoką gorączką, zaawansowaną anemią, długotrwałą bezsennością, menopauzą, niedożywieniem, załamaniem nerwowym lub wadami serca. Osłabienie fizyczne może być także związane z chorobami, takimi jak: malaria, nowotwory, anoreksja, cukrzyca, a czasami nawet zwykła grypa.

Wspomnianych wyżej objawów nie można lekceważyć, ponieważ są one sygnałem, że w organizmie dzieje się coś niedobrego. Jeśli przyczyna tego stanu jest nieznana, niezbędna jest jak najszybsza wizyta u lekarza, który prawdopodobnie zleci wykonanie morfologii, analizy moczu i kału lub badanie kardiologiczne.

Osłabienie psychiczne
Przyczyną osłabienia psychicznego mogą być: niewłaściwa atmosfera w pracy, kłopoty rodzinne, zaburzenia w gospodarce mineralnej, niedobór witamin, menopauza, depresja oraz wyniszczający tryb życia.

Ten rodzaj osłabienia ujawnia się w najmniej oczekiwanym momencie. Skarżą się na nie studenci w trakcie sesji oraz szybko awansujący pracownicy dużych korporacji. Najczęstszą przyczyną jest stres i zaniedbanie podstawowych potrzeb organizmu – nieregularne posiłki, brak snu, nadmierny wysiłek umysłowy. Warto pamiętać, że stawianie sobie zbyt dużych wyzwań często powoduje skutek odwrotny do zamierzonego. Przemęczone osoby tracą umiejętność radzenia sobie nawet z łatwymi sytuacjami. Ubocznym skutkiem osłabienia psychicznego są problemy emocjonalne, utrata zdolności do przeżywania i okazywania radości, stan ogólnej rezygnacji.

Spadek odporności
Dla niektórych przemoczone skarpetki lub wypicie zimnego napoju to natychmiastowa infekcja układu oddechowego. Okres zimowy to ciągłe bieganie do lekarza, zwolnienia z pracy i antybiotyki. Kiedy mechanizmy obronne organizmu nie są wystarczające, aby zwalczyć nawet drobną infekcję, mamy do czynienia ze spadkiem odporności.

Najgroźniejszą postacią osłabienia odporności, a często także jej braku, są takie choroby, jak AIDS czy białaczka. Bezpośrednio wyniszczają one układ immunologiczny. Silne osłabienie odporności może nastąpić także przy przyjmowaniu leków immunosupresyjnych po przeszczepie narządu lub w chorobach autoimmunologicznych. Wynika to z mechanizmu działania tych leków. Znacznie mniej dramatyczny, choć istotny wpływ na naszą odporność ma spożywanie alkoholu, palenie papierosów i stres.

Jak wzmacniać się samemu?
Przyczyną osłabienia fizycznego i psychicznego czasem może być zwykłe przemęczenie związane z wielogodzinną pracą ponad siły oraz brakiem snu. W takim przypadku podstawą jest odpoczynek i długi nieprzerwany sen.

Ćwiczenia na świeżym powietrzu, ruch i odpowiednia dieta mogą znacząco wzmocnić siły obronne organizmu. Podobny efekt mogą przynieść kąpiele w lodowatej wodzie, sauna oraz przemienny zimny i ciepły prysznic.

W każdym rodzaju osłabienia, niezależnie od jego przyczyn, pomocne mogą być dostępne bez recepty zioła i suplementy diety. Nieocenione są żeń-szeń (Panax ginseng) i miłorząb japoński (Ginkgo biloba). Pite w postaci naparu lub zażywane jako nalewki czy wyciągi w kapsułkach, są naturalnym lekiem na spadki odporności, kłopoty z pamięcią i koncentracją. Mniej znany, ale także skuteczny, jest napar z kory Pau D’arco (Tabebuia impetiginosa z rodziny Bignoniaceae, inna nazwa Lapacho). Udowodniono, że ta mało znana roślina ma dodatni wpływ na funkcjonowanie układu immunologicznego, szczególnie w przeziębieniach i chorobach alergicznych.

Jeśli dieta nie jest dobrze zbilansowana, warto dodatkowo przyjmować magnez. Jego niedobór destabilizuje bowiem układ nerwowy i zakłóca bardzo wiele ważnych życiowo mechanizmów metabolicznych, w tym dopływ niezbędnej energii dla mózgu i układu nerwowego.

Wartościowe są także karnityna i koenzym Q10, które stymulująco wpływają na pracę mitochondriów, a więc przemiany energetyczne w organizmie. Gdy osłabiona jest aktywność intelektualna, warto stosować lecytynę lub wprowadzić do diety orzechy, które są świetnym źródłem kwasów tłuszczowych omega-3.

Konieczna wizyta u lekarza
Jeśli po tygodniu objawy osłabienia nie ustąpią lub wręcz się nasilą, należy jak najszybciej zgłosić się do lekarza. Szczególną czujność powinny wzbudzić zawroty głowy, kołatanie serca lub ból w klatce piersiowej. Pamiętajmy, że długotrwałe osłabienie może prowadzić do wycieńczenia organizmu, a wtedy leczenie może być bardzo trudne.

#Niewskazane napoje
Przyczyną osłabienia psychicznego może być regularne picie kawy, herbaty lub alkoholu. Kawa, powodując zwiększoną diurezę, wypłukuje magnez, który jest niezbędny do prawidłowej pracy układu nerwowego. Z kolei alkohol, oprócz pozbawiania nas niezbędnych witamin, wpływa niekorzystnie na gospodarkę wodną, a niedobory wody powodują spadek koncentracji i kłopoty z pamięcią.