Inteligencja emocjonalna

Inteligencja emocjonalna


Termin ten pojawił się w psychologii stosunkowo niedawno i służy do określenia umiejętności, takich jak: samokontrola, zapał, wytrwałość i zdolność motywacji oraz empatia i umiejętności społeczne. Tego rodzaju zdolności nie są mierzone klasycznymi testami inteligencji, które badają wyłącznie funkcje poznawcze.

W szczegółowym opisie tego, czym jest inteligencja emocjonalna, posłużę się przykładem klinicznym: przedstawię sytuację chłopca, który z powodu wyraźnych niedostatków w zakresie inteligencji emocjonalnej miał poważne problemy w szkole.

Opis przypadku
Matka przyprowadza do psychologa swojego 11-letniego syna i prosi o wykonanie testu inteligencji, gdyż chłopcu grozi powtarzanie klasy. Matka stale pomaga synowi w odrabianiu lekcji i twierdzi, że w domu syn wszystko umie, a jednak ma złe oceny. Chłopiec mówi, że „szkoła jest głupia”, a koledzy stale mu dokuczają. W czasie przerw przygląda się temu, co robią inne dzieci lub siedzi w ławce i rysuje – dzielnych rycerzy, Supermana, Batmana. Kiedy koledzy go przezywają, udaje, że tego nie słyszy. Najbardziej lubi odrabiać lekcje z mamą, która mu wszystko spokojnie tłumaczy, a tata szybko się denerwuje i nazywa go durniem.

Podczas wykonywania testu inteligencji chłopiec często mówi „nie wiem”, „nie dam rady tego zrobić”, ale kiedy go zachęcam, by zastanowił się i spróbował wykonać zadania, większość z nich robi bezbłędnie. Uzyskany przez niego wynik wskazuje na inteligencję ponadprzeciętną. Funkcje poznawcze chłopca są tak dobrze rozwinięte, że chłopiec nie powinien mieć żadnych problemów w nauce. Co zatem jest przyczyną jego niepowodzeń szkolnych? Odpowiedź jest prosta – emocje. Chłopiec wychowywany przez nadmiernie troskliwą matkę oraz karzącego i poniżającego go ojca jest dzieckiem nieśmiałym, niesamodzielnym, niepewnym siebie. Trzyma się na uboczu grupy w obawie przed odrzuceniem. Nie zgłasza się na lekcjach, a zapytany przez nauczycielkę, długo się zastanawia nad odpowiedzią i w końcu dostaje jedynkę. Kolejne niepowodzenia osłabiają jego motywację do nauki. Chłopiec staje się bierny, apatyczny, coraz bardziej zamyka się w sobie. Najsilniej przeżywane przez niego emocje to lęk, smutek i głęboko ukryta złość w stosunku do kolegów, nauczycielki, ojca; złość, którą w końcu obraca przeciwko sobie i na pytanie „jak myślisz, czemu nie radzisz sobie z nauką?”, odpowiada – „bo jestem głupi”.

Kształtowanie emocji
Jak można pomóc takiemu dziecku? Poza konieczną pracą nad zmianą postaw wychowawczych rodziców należałoby skupić się na kształtowaniu inteligencji emocjonalnej chłopca. Zacznijmy od umiejętności samokontroli. Aby móc kontrolować swoje emocje, trzeba najpierw je poznać, odkryć i nazwać. Wyrazem złości chłopca mogą być zarówno jego rysunki fantastycznych bohaterów, jak i jego marzenia, by stać się Supermanem i wymierzyć surową karę niegodziwcom, którzy krzywdzą słabszych. Lęk przed negatywną oceną i odrzuceniem wzmacnia jego bierność i izolację. Tłumiona złość, osamotnienie, bezradność sprawiają, że pojawia się smutek i żal. Przeżywane emocje można wykorzystać tak, aby przynosiły pożytek, np. kontrolowana złość może stać się napędem do działania. Każdy najmniejszy sukces wzmocniłby zapał chłopca do dalszego działania i jednocześnie podwyższył poziom poczucia własnej wartości. Wytrwałość dziecka można byłoby rozwinąć dzięki zachętom i docenieniu jego starań ze strony rodziców i nauczycieli. Aby uzyskać motywację do działania, chłopiec powinien przekonać się, że wiele spraw zależy wyłącznie od niego i poczuć się na tyle bezpiecznie (mieć oparcie w rodzicach), by zdobyć się na inne niż do tej pory zachowanie.

Opisana sytuacja chłopca pokazuje, że wszystkie funkcje psychiczne są ze sobą nierozerwalnie związane. Do osiągnięcia sukcesu nie wystarczy wiedza, konieczna jest również inteligencja emocjonalna.

4.7/5 - (104 votes)

Nikt nie pyta Cię o zdanie, weź udział w Teście Zaufania!

To 5 najczęściej kupowanych leków na grypę i przeziębienie. Pokazujemy je w kolejności alfabetycznej.

ASPIRIN C/BAYER | FERVEX | GRIPEX | IBUPROM | THERAFLU

Do którego z nich masz zaufanie? Prosimy, oceń wszystkie.
Dziękujemy za Twoją opinię.

Leave a Comment

POLECANE DLA CIEBIE

START TYPING AND PRESS ENTER TO SEARCH