immunologiczna twierdza

Immunologiczna twierdza


Stany zapalne błony śluzowej gardła mogą być spowodowane wieloma czynnikami. Rodzi to problemy, zwłaszcza jeśli taki stan maskuje groźny proces upośledzenia odporności lub chorobę nowotworową.

Przyjmuje się, że jeśli proces zapalny dotyczy głównie nabłonka, to pacjent ma zapalenie gardła, a jeśli dominuje zajęcie migdałków i tkanki chłonnej, to cierpi na anginę. Jednak postawienie jednoznacznej diagnozy nie jest oczywiste. Każde zapalenie w gardle przebiega bowiem z zajęciem błony śluzowej i okolicznej tkanki chłonnej. Może się zdarzyć, że dwóch lekarzy postawi różne diagnozy i obaj będą mieli rację.

Gardło a odporność
Gardło zazwyczaj jest kojarzone jako narząd mowy i nie każdy wie, że pełni ono też istotną funkcję immunologiczną. W gardle znajduje się ogromna ilość komórek układu odpornościowego zlokalizowanych w migdałkach podniebiennych, migdałku gardłowym (tzw. trzecim), językowym lub trąbkowym. Komórki te mogą się też umiejscowić na tylnej ścianie gardła.

Intruzi
Często zdarza się, że obok bakterii naturalnie zasiedlających błonę śluzową i migdałki znajdują się tam również bakterie mogące wywoływać zapalenia, np. gronkowiec złocisty czy paciorkowce.

Rozpoznanie i zwalczanie ewentualnych „intruzów” następuje w tkance limfatycznej. W ten proces zaangażowane są komórki immunologiczne prezentujące obcy antygen oraz komórki, które reagują na zagrożenie, czyli limfocyty T i B, komórki NK (ang. natural killers – naturalni zabójcy) oraz inne krwinki białe. Tkanka limfatyczna poza doraźnym niszczeniem szkodliwych bakterii pozwala na powstanie komórek pamięci immunologicznej. Dzięki nim reakcja organizmu na ponowne zakażenie tym samym „intruzem” będzie wielokrotnie szybsza i skuteczniejsza.

Przyczyny infekcji
Stany zapalne gardła i tkanki limfatycznej mogą być wywoływane przez liczne czynniki infekcyjne i nieinfekcyjne. Do zapaleń infekcyjnych zaliczamy zapalenia wirusowe, bakteryjne, grzybicze i pierwotniakowe. Zapalenia nieinfekcyjne to zapalenia na tle zaburzeń immunologicznych (alergie, choroby autoagresyjne, nowotwory), zapalenia po uszkodzeniu czynnikami fizycznymi lub chemicznymi (m.in. palenie tytoniu, nadużywanie alkoholu, refluks żołądkowo-krtaniowo-gardłowy, zapylenie środowiska, nieprawidłowa wilgotność i temperatura otoczenia), zaburzenia metaboliczne (cukrzyca, odwodnienie, zmiany hormonalne w okresie menopauzy), a także stany wywołane niepożądanym działaniem przyjmowanych leków.

W około 80-90 proc. przypadków mamy do czynienia z infekcjami wirusowymi, z objawami bólu i przekrwienia gardła oraz rozpulchnioną błoną śluzową. Często występuje także nieżyt nosa i zapalenie spojówek, czasem objawy zapalenia krtani. Infekcje te nie wymagają leczenia przeciwbakteryjnego, ponieważ mają tendencję do samoograniczania i samowygaszania dzięki wysokiej aktywności mechanizmów obronnych.

Infekcje bakteryjne gardła mogą być pierwotne lub wtórne (w wyniku nadkażenia w drugiej fazie infekcji). Najczęściej atakują paciorkowce, gronkowiec złocisty, pałeczki Haemophilus influenzae. Ostatnio lekarze zwracają także uwagę na wzrost liczby rzeżączkowych zapaleń gardła i tkanki limfatycznej. Dochodzi do nich podczas stosunków oralnych.

Leczenie infekcji
W leczeniu przeciwbakteryjnym stosuje się antybiotyki. Należy pamiętać, by przyjmować je ściśle według wskazówek lekarza i nie przerywać zaleconej terapii.

Wiele infekcji gardła przypada na miesiące jesienno-zimowe, kiedy przebywamy w suchych pomieszczeniach, co nasila dolegliwości. Dlatego tak ważne jest nawilżanie i natłuszczanie błony śluzowej. Wyraźną poprawę może przynieść doustne stosowanie oleistych preparatów (np. oliwy z oliwek, preparatów witaminowych i płukanek).

Szczególnie w przypadku anginy – z uwagi na jej możliwe powikłania – bardzo ważne jest, by terapię nadzorował lekarz. Choć powikłania te występują dość rzadko, to mogą być bardzo groźne. Dzielimy je na miejscowe (m.in. ropień, naciek okołomigdałkowy, ropowice) oraz ogólnoustrojowe (m.in. posocznica, gorączka reumatyczna, zapalenie serca, poanginowe zapalenie wielostawowe, łuszczyca, zapalenia nerwów).

Usuwanie migdałków
Istnieje wiele kontrowersji dotyczących wskazań do chirurgicznego usunięcia migdałków podniebiennych. Lekarze są jednak zgodni, że ostre nawracające zapalenia gardła i tkanki chłonnej występujące siedem razy w roku, po pięć razy przez dwa kolejne lata lub trzy razy w roku przez trzy kolejne lata (tzw. kryteria Paradise’a) kwalifikują do operacji. Podstawę do zabiegu dają też częste nacieki i ropnie okołomigdałkowe, odczyny ze strony węzłów chłonnych, cuchnienie z ust, zespół bezdechów w trakcie snu i inne indywidualne przyczyny.

Usunięcie migdałka gardłowego, choć w wielu wypadkach daje niemal natychmiastową poprawę, nie powinno być dokonywane pochopnie i po pobieżnej diagnostyce. Niemal zawsze trzeba najpierw wykorzystać możliwości leczenia zachowawczego. Wskazaniami do zabiegu są: przerośnięty migdałek wywołujący bezdechy u dzieci, blokujący ujście gardłowe trąbki słuchowej bądź powodujący przewlekłe wysiękowe zapalenie ucha środkowego, oraz nawrotowe lub przewlekłe zapalenia zatok przynosowych, niektóre zaburzenia w obrębie jamy ustnej, zębów i części twarzowej czaszki.

O wskazaniach ostatecznie decyduje specjalista otolaryngolog, czasem wspólnie z lekarzami innych specjalności (ortodontą, internistą, kardiologiem, reumatologiem bądź neurologiem).


#Inhalacje parowe
Gdy boli gardło, oprócz płukania i ssania tabletek odkażających, można również zastosować inhalacje parowe. Do naczynia z gorącą wodą (60–80°C) dodajemy np. roztwory soli mineralnych, napary niektórych roślin, np. rumianku, szałwi, bądź olejki eteryczne (tymiankowy, lawendowy). Gdy inhalacja będzie przygotowana, należy pochylić się nad naczyniem, przykrywając głowę ręcznikiem. Wdychamy parę przez kilkanaście minut. Następnie obwiązujemy szyję ciepłym szalem. Po zabiegu nie wolno wychodzić na dwór. (red.)

4.4/5 - (144 votes)

Leave a Comment

POLECANE DLA CIEBIE

START TYPING AND PRESS ENTER TO SEARCH