Groźne pneumokoki

Trwa kolejna odsłona kampanii „Szczepię bo kocham”. Jej celem jest edukacja na temat zagrożenia ze strony pneumokoków i wywoływanych przez nie chorób oraz popularyzacja szczepień przeciw pneumokokom.

Pneumokoki (Streptococcus pneumoniae) to bakterie chorobotwórcze, które mogą atakować różne narządy człowieka. Należą do grupy bakterii szczególnie groźnych, ponieważ ich budowa pozwala im na wnikanie m.in. do ośrodkowego układu nerwowego i sprawia, że są bardziej odporne na działanie niektórych czynników zewnętrznych.

Pediatryczny Zespół Ekspertów ds. Programu Szczepień Ochronnych przy Ministrze Zdrowia oraz Polska Grupa Robocza ds. Inwazyjnej Choroby Pneumokokowej jako najpilniejszą zmianę w kalendarzu szczepień obowiązkowych wskazują szczepienia przeciw pneumokokom dzieci do 2. roku życia.

Chorobie Pneumokokowej towarzyszy nie tylko wysoka śmiertelność, ale także wysoki procent powikłań, często nieodwracalnych. Sytuacja jest alarmująca, ponieważ pneumokoki są coraz bardziej oporne na antybiotyki: 37 proc. izolowanych pneumokoków z zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych jest opornych na penicylinę. To znaczy, że antybiotyk ten nie może być nigdy podany w leczeniu empirycznym, gdy podejrzewamy tę chorobę. Co gorsze, 20 proc. tych przypadków nie może być leczonych lekami wyższej generacji, czyli ceftriaksonem i cefotaksymem – mówi prof. dr hab. n. med. Waleria Hryniewicz, kierownik Zakładu Epidemiologii i Mikrobiologii Klinicznej, krajowy konsultant w dziedzinie mikrobiologii lekarskiej.

– Nie ma żadnych wątpliwości, że należy zabezpieczać dzieci przed pneumokokami. Tym bardziej, że dostępne szczepionki dostosowane są do sytuacji epidemiologicznej w Polsce, obejmują bowiem te serotypy pneumokoków, które najczęściej wywołują IChP u dzieci do 5 r.ż. I tak szczepionka 7-walentna pokrywa 73 proc. wszystkich szczepów, 10-walentna – 78 proc., a nowa szczepionka 13-walentna aż 85 proc.. Do 2 r.ż. jest jeszcze lepsze pokrycie – kontynuuje prof. Hryniewicz.

W Polsce problem zakażeń pneumokokowych jest dużo poważniejszy niż wskazują na to pilotażowe badania, przeprowadzone w latach 2003-2004. Ocenia się, że statystyki są nawet kilkakrotnie zaniżone.

Refundowane szczepienia przeciw pneumokokom dla dzieci z grup wysokiego ryzyka
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 24.06.2008 r., Dziennik Ustaw nr 122, poz. 795.:

Dzieci od 2 m.ż. do ukończenia 5 r.ż.: po urazach i z wadami ośrodkowego układu nerwowego przebiegającymi z wyciekiem płynu mózgowo-rdzeniowego, chorujące na:

• przewlekłe choroby serca z niewydolnością układu krążenia,
• schorzenia immunologiczno-hematologiczne,
• małopłytkowość idiopatyczną,
• ostrą białaczkę, chłoniaki, sferocytozę wrodzoną,
• asplenię wrodzoną lub po splenektomii,
• zespół nerczycowy o podłożu genetycznie uwarunkowanej strukturopatii,
• pierwotne zaburzenia odporności,
• zakażone HIV,
• przed planowanym przeszczepem lub po przeszczepie szpiku, narządów wewnętrznych lub wszczepieniu implantu
  ślimakowego.

Dzieci przedwcześnie urodzone do ukończenia 1 r.ż. chore na dysplazję oskrzelowo-opłucną.