E-learning w szkoleniu ciągłym

Dostęp do internetu nie jest już barierą, a umiejętności obsługi komputera zwykłych użytkowników stają się coraz bardziej zaawansowane. Obecnie ponad 50 proc. czynnych zawodowo farmaceutów w Polsce, czyli ponad 12 tys. osób, uczestniczy w kursach organizowanych przy użyciu platform e-learningowych.

W Polsce, podobnie jak w większości krajów Unii Europejskiej, szkolenie ciągłe farmaceutów jest obowiązkowe w celu zachowania prawa wykonywania zawodu. Farmaceuci są zobowiązani przez okres 5 lat zebrać co najmniej 100 punktów edukacyjnych (50 twardych i 50 miękkich). Punkty te uzyskuje się poprzez uczestnictwo w różnego rodzaju szkoleniach i konferencjach organizowanych m.in. przez wydziały farmaceutyczne lub okręgowe izby aptekarskie. Punkty twarde uzyskuje się po zdaniu testu zaliczeniowego przygotowanego dla danego szkolenia.

E-learning
Według internetowej encyklopedii Wikipedia, „e-learning to nauczanie z wykorzystaniem technik komputerowych i sieci, oznacza wspomaganie dydaktyki za pomocą komputerów osobistych, CD-ROM-u i internetu. Pozwala na ukończenie kursu, szkolenia, a nawet studiów bez konieczności fizycznej obecności w sali wykładowej. Doskonale uzupełnia również tradycyjny proces nauczania.”

Do zalet tej formy nauki należą: ruchomy czas pracy i wygoda kursantów, ułatwienie komunikacji między uczestnikami szkolenia, a także większe urozmaicenie nauki, dzięki zastosowaniu multimediów i niewerbalnej prezentacji materiału. E-learning pozwala uczyć się we własnym tempie oraz zminimalizować strach i nieśmiałość. Użycie technik wideo umożliwia edukację za pomocą materiału, który można zatrzymać i przewinąć w celu ponownego obejrzenia.

Zaletą e-learningu, szczególnie istotną w działalności firm, jest oszczędność pieniędzy, polegająca na eliminacji kosztów związanych z prowadzeniem szkoleń w sposób tradycyjny. Należą do nich: honorarium trenera, wynajem ośrodka szkoleniowego, transport, zakwaterowanie, wyżywienie i inne. Ponadto, tradycyjne szkolenia, w których uczestniczy większość pracowników danego działu, znacznie utrudniają i zaburzają pracę przedsiębiorstwa, co może w konsekwencji przynieść wymierne straty firmie.

Krytyczne głosy
Niektórzy krytykują zastosowanie e-learningu w edukacji, ponieważ brak w nim osobistego kontaktu z nauczycielem. Zwolennicy e-learningu twierdzą, że ta krytyka jest bezpodstawna, ponieważ relacje międzyludzkie można rozwijać przy zastosowaniu programów audio lub wideo, służących do prowadzenia konferencji internetowych, forów dyskusyjnych, czatów, blogów, poczty elektronicznej lub innych synchronicznych czy asynchronicznych środków.
Często mówi się też o wrażeniu odosobnienia, którego doświadczają kursanci uczący się na odległość, chociaż fora dyskusyjne i inne formy komunikacji komputerowej mogą zmniejszyć to wrażenie, a nawet zachęcać do kontaktów osobistych i tworzenia grup wzajemnej pomocy.

Platformy e-learningowe dla farmaceutów
Platformy e-learningowe to zintegrowany zestaw interaktywnych usług online, który dostarcza informacji, narzędzi i środków do wspomagania i pogłębiania nauczania oraz zarządzania tym procesem. W ciągu ostatnich pięciu lat stały się ważnym narzędziem w procesie szkoleń ciągłych dla farmaceutów i innych specjalistów opieki zdrowotnej w Polsce. Dostęp do internetu nie jest już barierą, a umiejętności obsługi komputera zwykłych użytkowników stają się coraz bardziej zaawansowane. Obecnie ponad 50 proc. czynnych zawodowo farmaceutów w Polsce, czyli ponad 12 tys. osób, uczestniczy w kursach organizowanych przy użyciu platform e‑learningowych.

Platforma e-learningowa farmacja.edu.pl została stworzona przez dydaktyków z Wydziału Farmaceutycznego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Na razie udostępnia dwa kursy elektroniczne dla farmaceutów z całej Polski, a w przygotowaniu jest już trzeci, który będzie dotyczył interakcji leków roś­linnych. Szkolenia są uznawane przez okręgowe izby aptekarskie. Po odbyciu każdego z nich i zaliczeniu egzaminu otrzymuje się certyfikaty poświadczające zdobycie twardych punktów edukacyjnych. Zakończenie kursu wiąże się ze zdaniem testu. Z kursów oferowanych przez farmacja.edu.pl korzysta 4 tys. farmaceutów.

Uniwersytet Medyczny w Łodzi udostępnił portal e-umed.lodz.pl. Kursy na tej platformie są skierowane nie tylko do farmaceutów, ale również do innych absolwentów kierunków medycznych, którzy są objęci programem ciągłej edukacji. Od października organizatorzy planują wprowadzić także kursy dla kandydatów na studia, z naciskiem na kierunki medyczne.

Szkolenia na portalu e-umed.lodz.pl są udostępniane bezpłatnie, dzięki dotacjom pozyskanym ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Ze szkoleń korzysta ponad 1900 aktywnych użytkowników. Na koniec kursu otrzymują oni certyfikaty określające liczbę uzyskanych punktów edukacyjnych. Od września tego roku dostępnych będzie osiem kursów.

Najstarszym polskim systemem przeznaczonym do ciągłych szkoleń farmaceutów jest e-duk@cja. Pierwsza wersja tego systemu została udostępniona w lutym 2005 roku i była wspólnym projektem Krakowskiej Okręgowej Izby Aptekarskiej i Wydziału Farmaceutycznego Collegium Medicum UJ. Zamieszczone tutaj kursy razem z testami zaliczeniowymi są udostępnione nieodpłatnie. Dziś system e-duk@cja ma ponad 11,5 tys. aktywnych użytkowników, 18 szkoleń, za które łącznie można uzyskać 32 punkty edukacyjne, od 300 do 500 wizyt dziennie. Całkowita liczba wydanych certyfikatów od lutego 2005 roku do maja 2010 roku przekroczyła 73 tys.

Najmłodszą platformą szkoleniową dla farmaceutów jest Platforma Nowoczesnej Edukacji Polskiego Towarzystwa Farmaceutycznego, która została uruchomiona w maju 2010 roku. Na razie umieszczone są na niej trzy szkolenia skierowane do farmaceutów pracujących w aptekach i hurtowniach farmaceutycznych. Adres platformy to: www.szkolenia.ptfarm.pl

Dla farmaceutów za granicą
Po wejściu Polski do Unii Europejskiej wielu młodych przedstawicieli opieki zdrowotnej, w tym farmaceutów, zdecydowało się na pracę za granicą, m.in. w Wielkiej Brytanii, w Irlandii, Niemczech, Francji i w Norwegii.
Wielu z nich traktuje wyjazd zagraniczny jako sposobność pozyskania atrakcyjnych zarobków i możliwość zdobycia ciekawego doświadczenia zawodowego w obcym kraju. Niektórzy po jakimś czasie decydują się na powrót i kontynuację pracy w swoim zawodzie. Tej grupie osób platformy e-learningowe stwarzają możliwość ciągłych szkoleń i zbierania punktów edukacyjnych, dzięki którym nie tracą prawa wykonywania zawodu w Polsce.

Bibliografia u autora.