Aby móc właściwie wypełniać zadania związane z opieką farmaceutyczną, apteka powinna być wyposażona w niezbędny sprzęt. Zasadniczą jego część stanowią meble, które spełniają wiele różnorakich funkcji.
Na przełomie XIX i XX wieku apteki były głównie laboratoriami wytwarzającymi leki, prowadzącymi badania. Meble, które znajdowały się w ich wnętrzach, służyły głównie do przechowywania leków wymagających ochrony przed światłem. Wzrost znaczenia usług doradczych oraz coraz szersza oferta produktów OTC wpłynęły na zmianę funkcji tych mebli.
Promocja i sprzedaż
Podejmując decyzje związane z wyposażeniem aptek w meble, warto pamiętać o pełnionych przez nie funkcjach, m.in. sprzedażowej, promocyjnej i zakupowej.
Najważniejszą z nich jest funkcja sprzedażowa, która ma zasadniczy wpływ na kondycję finansową apteki. Meble w aptece powinny ułatwiać ekspozycję leków OTC oraz produktów medycznych i kosmetycznych, a tym samym ułatwiać ich sprzedaż. Im więcej będzie miejsca na ich ustawienie, tym efektywniej zostanie wykorzystana powierzchnia sprzedażowa.
Aby optymalizować koszty, sieci handlowe wykorzystują półki jako miejsca magazynowania produktów. Można to brać pod uwagę w projektowaniu mebli aptecznych. Należy pamiętać także o wydzieleniu kategorii produktów, np. „świat witamin”, „walczymy z przeziębieniem”, „zdrowe zęby” itp.
Zwiększeniu sprzedaży, poza tradycyjnymi regałami, służą gabloty, stojaki, gondole, kosze, displaye i minipółki. Są to urządzenia, które mogą być ustawiane w aptece sezonowo oraz w powiązaniu z działaniami promocyjnymi czy doradczymi. Gondole i kosze można np. wykorzystywać w okresach świątecznych, a displaye ustawić w pobliżu kasy.
Meble apteczne pełnią również funkcję promocyjną. Ich kształty oraz rozmiary powinny umożliwiać umieszczanie odpowiednich napisów i haseł, a także ich swobodne przesuwanie. Uzupełnieniem podstawowego wyposażenia aptek mogą być regały do umieszczania ulotek, czasopism, tablice informacyjne oraz ekrany plazmowe.
Funkcja zakupowa
Należy również wspomnieć o funkcji zakupowej mebli. We współczesnym świecie preferowane są rozwiązania eliminujące bariery między farmaceutami a pacjentami, dlatego też zaleca się rezygnację z szyby przy pierwszym stole. W aptekach, w których jej nie ma, dystans między pacjentem a farmaceutą jest regulowany szerokością stołu. Pacjentowi łatwiej podjąć decyzję zakupową, jeśli może wybrać preparat z kilku opakowań ułożonych na stole.
Pacjent porusza się po aptece odwrotnie do ruchu wskazówek zegara i lepiej się czuje, jeśli znajduje oparcie dla prawej ręki. Można rozważyć umocowanie półki poniżej blatu stołu, aby pacjent mógł tam postawić teczkę, torebkę, położyć rękawiczki itp.
W aptekach, w których udział sprzedaży preparatów OTC przekracza 30 proc., można rozważyć wydzielenie części samoobsługowej zapełnionej półkami, do których pacjent będzie miał łatwy dostęp. Jest to rozwiązanie, które pozwala zwiększyć obroty, a jednocześnie ograniczyć koszty. Kontakt fizyczny z opakowaniem produktu, możliwość zapoznania się z informacjami umieszczonymi na nim oraz brak presji otoczenia zwiększają zadowolenie pacjentów. Ustawienie mebli w części samoobsługowej może także wyznaczać ścieżkę zakupową.
Doradztwo
Dobrym rozwiązaniem może być ustawienie krzeseł, na których mogliby usiąść pacjenci stojący w kolejce. A postawienie w pobliżu stolika z czasopismami promującymi zdrowie skróciłoby i umiliło czas oczekiwania.
Rozwój doradztwa w aptekach wymusza umeblowanie, które ułatwi prowadzenie rozmów, najlepiej w pozycji siedzącej, i zagwarantuje dyskrecję kontaktu.
Dla mam z dziećmi
W aptekach, w których pojawiają się mamy z małymi dziećmi, można zaprojektować miejsce, w którym usiądą one przy stoliku i zajmą się rysowaniem bądź układaniem puzzli o tematyce związanej ze zdrowiem. Można także zaprojektować meble, które będą eksponowały produkty przeznaczone dla dzieci, np. szczoteczki i pasty do mycia zębów, kremy czy oliwki.
Wizerunek i estetyka
Meble w aptece pełnią także funkcje wizerunkowe. Powinny być zatem dostosowane do oczekiwań pacjentów. Oznacza to, że zarówno materiały, jak i wykonanie mebli oraz wszelkie dodatki powinny być dostosowane do tej kategorii zamożności klientów. Jeśli projekt oraz wykorzystane materiały będą odstawały od wyobrażeń pacjentów, mogą oni wybrać inną aptekę.
Nie można także zapomnieć o funkcjach estetycznych. Są one związane z wykorzystaniem różnych materiałów, ich łączeniem, oświetleniem, materiałami wyposażenia dodatkowego (podłoga, sufit, kwiaty), kolorem ścian itp.
W projektowaniu mebli aptecznych trzeba mieć także na uwadze jej lokalizację, wielkość, sąsiedztwo oraz oczekiwania pacjentów. Apteka znajdująca się na Starym Mieście wymaga innych mebli niż apteka otwierana w centrum handlowym. Spójność mebli z wymienionymi elementami wpływa na atmosferę, w jakiej pacjenci kupują leki. Właściwa atmosfera podnosi satysfakcję kupujących i w ten sposób zwiększa ich lojalność względem apteki.
Meble dla personelu
Należy także zadbać o meble w pomieszczeniach dla personelu, pamiętając, że w dobrych warunkach lepiej się pracuje i wypoczywa. Współczesne meble apteczne są tak projektowane, aby wspomóc pracę farmaceuty oraz oszczędzić jego czas, minimalizując jego drogę poruszania się. Zmiany można dostrzec np. w nieco wyżej montowanych blatach stołów, tak by chronić kręgosłup osoby obsługującej pacjenta. Nowe rozwiązania techniczne umożliwiają pełen wysuw szuflad, co pozwala na lepsze wykorzystanie powierzchni, a także ułatwia dostęp do leków. Odchodzi się od szafek otwieranych na rzecz elementów wysuwanych. Wprowadza się nowe rozwiązania umożliwiające podział szuflad na odpowiednie części, a nowoczesne okucia meblowe umożliwiają płynne i bezszelestne zamykanie szuflad i szafek.
Stosowanie rozwiązań prostych, stonowanych kolorystycznie, unikanie porowatych materiałów również służy tworzeniu klimatu przyjaznej i nowoczesnej apteki. Pojawianie się nowych materiałów, laminatów odpornych na działanie kwasów, temperatury, na zarysowania, umożliwia ich zastosowanie w tej części, w której odbywa się przygotowywanie leków.
Redakcja dziękuje Aptece „Gotyckiej” w Warszawie za udostępnienie zdjęć jej wnętrza