Interakcje leków z żelazem

Preparaty żelaza mogą znacznie obniżyć wchłanianie niektórych leków. Należy zatem zwrócić szczególną uwagę na możliwe interakcje i zapoznać pacjenta ze sposobem przyjmowania tych preparatów.

Niedobór żelaza w organizmie spędza sen z powiek kobietom w ciąży oraz karmiącym piersią, a także matkom troszczącym się o zdrowie swoich dorastających dzieci. Żelazo jest składnikiem hemoglobiny, mioglobiny oraz wielu enzymów. Odpowiada za transport i magazynowanie tlenu, jest niezbędne do jodowania tyrozyny, a także do katabolizmu tryptofanu oraz detoksykacji związków obcych.
Zalecane dzienne spożycie żelaza to w przypadku mężczyzn 15 mg, natomiast w przypadku kobiet – 18-19 mg.

Niedobory żelaza
Niedobór żelaza jest przyczyną anemii, której objawami są: blada skóra, krótki oddech, osłabienie i łatwe męczenie się, zawroty głowy, wypadanie włosów, łamliwe paznokcie, trudności w nauce.
Zwiększone zapotrzebowanie na żelazo występuje u dziewcząt w okresie wzrostu oraz u kobiet w trakcie menstruacji. Do niedoborów żelaza może dojść również w wyniku dużej lub długotrwałej utraty krwi, chorób żołądka lub jelit, w których żelazo jest źle przyswajane, stosowania niektórych diet eliminacyjnych, a także u niemowląt zbyt długo karmionych wyłącznie mlekiem.
W takich przypadkach zazwyczaj zaleca się suplementację. Należy przy tym pamiętać, że u osób z pewnymi schorzeniami, preparaty żelaza mogą obniżać skuteczność stosowanej terapii.

Interakcje
Preparaty żelaza mogą znacznie obniżyć wchłanianie niektórych leków. Ma to miejsce w przypadku jednoczesnego stosowania preparatów żelaza z: norfloksacyną, cyprofloksacyną, lewofloksacyną moksyfloksacyną, ofloksacyną. Suplementy diety zawierające węglan wapnia lub magnezu, a także leki zobojętniające kwas solny, zawierające wodorotlenek glinu, węglan wapnia lub magnezu, tworzą połączenia z solami żelaza, przez co zmniejszają wzajemnie swoje wchłanianie.

Do interakcji dochodzi także przy jednoczesnym stosowaniu suplementów żelaza z: kaptoprylem (jednoczesne stosowanie powoduje obniżenie biodostępności kaptoprylu przez tworzenie trudno wchłaniających się kompleksów), cynkiem (jednoczesne stosowanie zmniejsza wchłanianie soli cynku), hormonami tarczycy (tyroksyna ma zdolność tworzenia stabilnych kompleksów z żelazem, co hamuje wchłanianie podawanego hormonu), penicylaminą stosowaną w leczeniu choroby Wilsona (tworzy się chelatowy związek kompleksowy co zmniejsza wchłanianie penicylaminy i soli żelaza), tetracyklinami (jednoczesne stosowanie zmniejsza wchłanianie zarówno soli żelaza, jak i tetracykliny), lewodopą, metylodopą,

Zalecenia
W przypadku stosowania preparatów żelaza z wymienionymi lekami odstęp pomiędzy ich przyjmowaniem powinien wynosić co najmniej dwie godziny. Nie należy również przyjmować preparatów żelaza tuż przed wypiciem kawy lub herbaty, a także tuż po ich wypiciu. Dochodzi wówczas do zmniejszenia wchłaniania żelaza. Szczególnie silne zahamowanie wchłaniania żelaza występuje po wypiciu herbaty, ponieważ zawarte w niej taniny tworzą z żelazem bardzo trudno wchłaniające się związki. Popijanie leków herbatą – w przypadku leczenia niedokrwistości preparatami żelaza – może być przyczyną braku efektu terapeutycznego, co w konsekwencji prowadzi do wydłużenia procesu leczenia.