Infekcje dróg moczowych

Głównym objawem infekcji jest pieczenie w czasie oddawania moczu i ból, który może promieniować do jamy brzusznej i bioder. Wraz z rozwojem choroby mocz staje się mętny (może zawierać ślady krwi), pojawiają się bóle krzyża, dreszcze i gorączka. Dochodzi do zapalenia nerek.

Układ moczowy składa się z nerek i dróg odprowadzających mocz – kielichów, miedniczek nerkowych, moczowodów, pęcherza i cewki moczowej. Zadaniem nerek jest zachowanie stałej objętości, ciśnienia i składu elektrolitowego płynów ustrojowych poprzez eliminację nadmiaru wody i soli mineralnych oraz usuwanie toksyn i zbędnych produktów przemiany materii. Można powiedzieć, że nerki są swoistym filtrem organizmu, dlatego prawidłowe funkcjonowanie układu moczowego jest niezwykle ważne.

Infekcje

Zakażenie wywoływane jest przez bakterie Gram-ujemne, najczęściej Escherichia coli, chociaż przyczyną infekcji mogą być także Pseudomonas, Proteus oraz Gram-dodatnie gronkowce i paciorkowce. Schorzeniu sprzyjają: wychłodzenie organizmu, stany zapalne dróg rodnych, przerost gruczołu krokowego, zastój moczu spowodowany zwężeniem ujścia cewki moczowej, zaburzenia nerwowe w porażeniach połowicznych po udarach lub wylewach oraz ciąża. Zapalenie dróg moczowych częściej dotyczy kobiet, ponieważ ich cewka moczowa jest krótsza (4-5 cm).

Głównym objawem infekcji jest pieczenie w czasie oddawania moczu i ból, który może promieniować do jamy brzusznej i bioder. Wraz z rozwojem choroby mocz staje się mętny (może zawierać ślady krwi), pojawiają się bóle krzyża, dreszcze i gorączka. Dochodzi do zapalenia nerek.

Leczenie cięższych przypadków

Zapalenia dróg moczowych nie wolno lekceważyć. Zaniedbane lub niedoleczone prowadzi do chronicznych stanów zapalnych, a w skrajnych przypadkach do nietrzymania moczu. W przypadku małych dzieci, u których występuje zapalenie, należy wykonać badania mające na celu wykluczenie wad budowy układu moczowego.

W stanach ostrych niezbędna jest wizyta u lekarza. Leczenie opiera się najczęściej na antybiotykoterapii i podawaniu leków rozkurczowych, które zmniejszą ból (np. No-spa). Pacjent powinien źciźle przestrzegać wskazań dotyczących przyjmowania antybiotyku i zastosować całą kurację, nawet wtedy, gdy objawy ustąpią. Zbyt wczesne odstawienie antybiotyku powoduje nawrót infekcji i uodpornienie się bakterii na dany antybiotyk.

Ostatnie publikacje w „Journal of Bacteriology” podważają słuszność antybiotykoterapii w infekcjach spowodowanych E. Coli. Szczep E. coli 0157 wykazujący się dużą agresywnością, może zawierać materiał genetyczny „uśpionego” bakteriofaga. Wykazano na przykładzie norfloksacyny, że kontakt bakteriofaga z antybiotykami z grupy chinolonów, które oddziałują na DNA bakterii, powoduje szybkie namnażanie się materiału genetycznego wirusa, czego efektem jest zwiększona produkcja toksyn E. coli.Drobnoustroje odporne na antybiotyki i sulfonamidy są na ogół podatne na działanie pochodnej nitrofuranu – furaginy. Charakteryzuje się ona szerokim spektrum działania przeciwbakteryjnego, wyjątkiem są Pseudomonas aeruginosa i niektóre szczepy Proteus spp. Preparat osiąga w moczu stężenia wyższe niż we krwi.

Leczenie lżejszych przypadków

W przypadku lżejszych stanów zapalnych i u osób podatnych na tego typu infekcję (np. cewnikowanie) stosuje się nasiadówki i doustne preparaty ziołowe. Nasiadówki można przygotować z rumianku, szałwi lub kory dębu. Szczególnie godna polecenia jest kora dębu, ponieważ nie wywołuje alergii (ważne szczególnie u dzieci).

Popularnym środkiem jest złożony preparat ziołowy Urosept zawierający: liść brzozy, korzeń pietruszki, borówkę brusznicę, koszyczek rumianku, kwas cytrynowy, cytrynian sodu i potasu. Wykazuje on działanie moczopędne i odkażające, rozkurcza mięśnie gładkie dróg moczowych. Wpływa na uszczelnienie ścian naczyń włosowatych, co powoduje zmniejszenie stanu zapalnego. Preparat ten nie powinien być przyjmowany przez kobiety w ciąży i matki karmiące (ze względu na skąpe badania naukowe o wpływie na płód i przenikaniu do mleka, o podaniu go w takiej sytuacji decyduje lekarz).

Coraz bardziej popularne stają się preparaty zawierające żurawinę (Vaccinium oxycoccus – np. Urinal). Wyciągi ze świeżych owoców są źródłem mikroelementów (żelazo, wapń, fosfor, magnez, potas), witamin (A, C, niektóre z grupy B) oraz kwasów (jabłkowego, benzoesowego, cytrynowego). Badania naukowe udowodniły skuteczność żurawiny w infekcjach dróg moczowych. Substancje aktywne w niej zawarte skracają czas trwania infekcji. Dzięki zmniejszaniu przyczepności bakterii wywołujących stany zapalne do ścian przewodu moczowego ułatwiają ich wymywanie z dróg moczowych. Polecany jest osobom z tendencją do infekcji dróg moczowych. Zaletą preparatu jest to, że może być stosowany w okresie ciąży.

Uciążliwość objawów infekcji może złagodzić „domowy sposób”, a mianowicie picie niegazowanej wody mineralnej z dużą ilością soku z cytryny. Kwas cytrynowy zmieni odczyn pH w drogach moczowych, co utrudni rozmnażanie się drobnoustrojów. Picie dużej ilości płynów przyspieszy wypłukiwanie bakterii.