Dzienne zapotrzebowanie na wapń przeciętnie wynosi 1000 mg, ale zwiększa się w okresie szybkiego wzrastania, laktacji i po menopauzie. Jeżeli dieta nie pokrywa zapotrzebowania na wapń, niezbędne jest uzupełnienie go odpowiednimi preparatami.
Osteoporoza to przewlekła, układowa, metaboliczna choroba szkieletu charakteryzująca się zmniejszeniem ilości masy kostnej, zaburzoną mikroarchitekturą kości i w konsekwencji obniżoną wytrzymałością mechaniczną na obciążenie i urazy, co w ostateczności prowadzi do zwiększonego ryzyka złamań. Choroba pojawia się, gdy procesy niszczenia kości przeważają nad ich budową. Z raportu przygotowanego przez Światową Organizację Zdrowia wynika, że osteoporoza jest coraz większym problemem zdrowotnym, zwłaszcza jeżeli weźmiemy pod uwagę proces starzenia się populacji. Szacuje się, że w 2010 roku na całym świecie odnotuje się 6,3 mln złamań osteoporotycznych.
Dieta bogata w wapń
Kondycja naszych kości zależy od wapnia. Jego niedobór powoduje ubytek substancji budulcowej – hydroksyapatytu, co zmniejsza wytrzymałość kości. Aby temu zapobiec, należy stosować odpowiednią dietę bogatą w wapń i witaminę D3, która ułatwia jego przyswajanie. Dzienne zapotrzebowanie na wapń zmienia się w zależności od okresu życia – przeciętnie wynosi 1000 mg, ale zwiększa się w okresie szybkiego wzrastania, laktacji i po menopauzie. Jeżeli dieta nie pokrywa zapotrzebowania na wapń, niezbędne jest uzupełnienie go odpowiednimi preparatami. Najwięcej wapnia elementarnego zawiera węglan wapnia (39,7%), który nie jest rozpuszczalny w wodzie, ale w żołądku wchodzi w reakcję z kwasem solnym i zamienia się w dobrze wchłaniany chlorek wapnia. Z tego względu preparaty wapnia najlepiej jest przyjmować przed posiłkami.
Wskazania do stosowania preparatów wapniowych z witaminą D3
- zapobieganie osteoporozie i osteomalacji oraz ich następstwom
- kompleksowe leczenie osteoporozy postmenopauzalnej, starczej i po unieruchomieiu
- stany zwiększonego zapotrzebowania na wapń
- leczenie złamań kości i rekonwalescencja
- stany ujemnego bilansu wapnia w organiźmie
- stany zwiększonego wydalania (w terapii glikokotykosteroidowej, niektórymi lekami odwadniającymi), nałogowego palenia, nadużywania alkoholu i kawy
Wyrównaj niedobory wapnia
Wapń i jego związki powinny być stosowane w każdym przypadku osteoporozy z wyjątkiem chorych na kamicę moczową związaną z hiperkalciurią samoistną. Wyrównanie niedoborów wapnia zapobiega procesowi odwapnienia kości nasilanego przez wydzielany przez przytarczyce parathormon PTH. Witamina D3 odgrywa wielką rolę w mineralizacji kości polegającą na zapewnieniu odpowiednich poziomów wapnia i fosforu we krwi i płynie zewnątrzkomórkowym i umożliwieniu optymalnego wzbudzenia hydroksyapatytów w masie szkieletu za pośrednictwem osteoblastów.
Należy pamiętać, że preparaty wapniowe z witaminą D3 nasilają działanie glikozydów naparstnicy i osłabiają działanie blokerów kanału wapniowego, zmniejszają wchłanianie tetracyklin, związków fluoru i preparatów żelaza oraz zwiększają szybkość eliminacji pochodnych amfetaminy i trójpierścieniowych leków przeciwdepresyjnych. W przypadku wystąpienia nieustępującego braku łaknienia, bólu głowy, zaburzeń żołądkowo-jelitowych należy przerwać podawanie preparatów i skontaktować się z lekarzem.
tekst: mgr farm. Jolanta Szaniawska