Brak koncentracji u dziecka – jak nad nią pracować?

Istnieje wiele czynników, które mogą rozpraszać uwagę dziecka. Wśród nich znajdziemy m.in. coraz bardziej wymyślne zabawki z wieloma funkcjami, szybkie tempo życia rodziców i brak zainteresowania, a także zła dieta. To przekłada się na brak koncentracji u dzieci, która jest bardzo ważna w zdobywaniu wiedzy przez najmłodszych, chociażby w szkole. 

Problem braku koncentracji dotyka coraz młodsze dzieci. W pierwszych klasach szkół podstawowych, cześć z nich już ma deficyty uwagi. Psychologowie podkreślają, że skala tego zjawiska rośnie z roku na rok.

Niestety, rodzice zauważają problem dopiero, kiedy dziecko idzie do szkoły, ale szkodliwe nawyki powstają dużo wcześniej. Koncentrację dziecka można jednak ćwiczyć i warto to zrobić jak najwcześniej.

Skąd się bierze brak koncentracji u dziecka?

Powodów zaburzeń koncentracji jest wiele, nie w każdym przypadku występują wszystkie z nich, ale dość łatwo je zauważyć. Sprawdźmy, czy w otoczeniu dziecka znajdują się urządzenia rozpraszające jego uwagę. Może to być m.in. włączony telewizor, radio, tablet lub telefon komórkowy. Może to być też nadmiar zabawek, które łączą w sobie kilka funkcji: świecenia, grania, wydobywania różnych dźwięków.

Odpowiedz też na pytania, czy twoje dziecko potrafi zadbać o porządek na biurku i w zabawkach? Jeśli w domu, w pokoju czy na biurku dziecka panuje bałagan, wszelkie próby skupienia uwagi skazane są na niepowodzenie.

– Dzisiejsze maluchy otoczone nowoczesnymi technologiami funkcjonują poznawczo zupełnie inaczej niż pokolenia wcześniejsze – mówi Magdalena Kielbratowska, psycholog i dyrektor poradni Osiek w Gdańsku. – Tablety, telefony komórkowe, nadmiar napływających informacji i styl życia rodziców są głównymi czynnikami, które wpływają na ich rozwój i to te czynniki przede wszystkim należy weryfikować. 

Dzieci uczą się na przykładzie i wiele czerpią od rodziców, jeśli w domu panuje atmosfera skupienia dziecku łatwiej jest osiągnąć i utrzymywać koncentrację. Również dom wolny od napięć między domownikami nie obciąża dziecka emocjonalnie, co pozwala mu na lepsze skupienie.

Mały człowiek, którego rozpiera energia musi dać jej upust biegając, wspinając się lub bawiąc z innymi dziećmi. Skumulowana energia bez ujścia w postaci zabawy nie pozwoli dziecku na najmniejsze skupienie. Dziecko powinno mieć odpowiednią ilość miejsca do swobodnej zabawy i funkcjonowania.

Dieta a brak koncentracji u dziecka

Nie doceniamy ogromnego wpływu, jaki ma na koncentrację dziecka ma jego dieta. Zwróćmy uwagę na to co dziecko spożywa. Czy są to odgrzewane gotowe dania i nadmiar słodyczy, który nie sprzyja koncentracji. Czy w diecie są ryby, jajka, warzywa, zdrowe tłuszcze, węglowodany złożone i orzechy, które pozwalają ją poprawić?

– Określenie „dieta na koncentrację” jest jak najbardziej uzasadnione – mówi Magdalena Kuklik, technolog żywienia. –­ Pełne witamin warzywa sprawiają, że mózg lepiej pracuje, węglowodany złożone powodują uwalnianie glukozy, która jest konieczna do pracy mózgu, a zawarta w nich witamina B wspomaga pracę układu nerwowego. Jajka również zawierają witaminę B oraz m.in. lecytynę usprawniającą pamięć i są bogatym źródłem Nienasyconych Kwasów Tłuszczowych omega 3 i omega 6, niezbędnych w prawidłowej pracy mózgu.

Jak pomóc skupić uwagę u dziecka?

Koncentracja to sztuka skupiania uwagi. Uczymy się jej od najwcześniejszych lat. Małe dziecko, przez pierwsze lata życia, koncentruje się mimowolnie. Jego uwagę przyciąga wszystko, co dzieje się w otoczeniu: dźwięki, obrazy, ruch. Później, do wczesnych lat szkolnych rozwija się uwaga dowolna, kiedy dziecko zaczyna skupiać się na konkretnym zadaniu, zabawie, poleceniu.

Jeśli przez te kilka lat nawyk koncentracji nie zostanie wykształcony, w zależności od osoby, zaburzenie może wyglądać dwojako. Jeśli dziecko jest bardzo aktywne, a nawet nadpobudliwe, trudność polega na tym, że działa ono w pośpiechu, nie kończy zadań lub robi to niestarannie, często zapomina, przeszkadza innym w lekcji. Bardzo łatwo je rozproszyć.

Natomiast dzieci sprawiające wrażenie „myślących o niebieskich migdałach” muszą mieć więcej czasu na wykonanie zadania, są wolniejsze, trudno im zacząć i kontynuować czynność. Jeśli robią zadanie, w którym liczy się czas, jest im jeszcze trudniej. Robią dużą ilość błędów i pomijają części zadania.

Jak pomóc ćwiczyć brak koncentracji u dziecka?

Warto więc rozpoznać i wyeliminować jak najwięcej dystraktorów: uprzątnąć dom, pokój dziecka i nauczyć go jak to robić. Przejrzeć zabawki i zostawić tylko te, które dziecko lubi i bawi się najczęściej. Ograniczyć zabawki grające i świecące. Przyjrzeć się relacjom dorosłych domowników i spory wyjaśniać na koniec dnia, kiedy dziecko śpi, niech nie będzie świadkiem kłótni.

W budowaniu dobrej emocjonalnie atmosfery trzeba zacząć od siebie. Zrelaksować się, zadbać o relacje. Zapewnić dziecku odpowiednią ilość zabaw ruchowych, najlepiej na świeżym powietrzu. Zadbać, by w diecie były produkty wspomagające pracę mózgu – ciemne razowe pieczywo, warzywa, owoce, ryby.

Koncentracji pomaga też sen, więc warto zadbać o jego jakość i ilość. W nauce skupiania uwagi pomocne będą wszelkie gry planszowe, puzzle, zabawy klockami, wspólne rysowanie, a szczególnie rysowanie liter. Warto stwarzać okazje, aby dziecko uczyło się słuchać i czekać. Do nauki koncentracji można też wykorzystać naturalną aktywność dziecka i codzienne domowe czynności. Dokładne i staranne mycie rąk, talerza to również nauka koncentracji.

Poza ćwiczeniami dziecku pomaga podejmowanie własnych decyzji. To nie jest łatwa sztuka, wymaga skupienia się i przeanalizowania konsekwencji danego wyboru. I przede wszystkim wspieranie i docenianie nawet najmniejszego efektu pracy nad koncentracją.

Źródło: informacja prasowa / Mixit