Bilans zdrowia dziecka – co warto wiedzieć?

Bilans zdrowia dziecka to kompleksowe, okresowe badania zdrowia dziecka wykonywane do 18. roku życia. Badania powinny być przeprowadzane przez pediatrę lub lekarza rodzinnego na określonych etapach rozwoju. Mają one na celu dokładnie ocenić rozwój fizyczny i psychiczny dziecka. Zgodnie ze wskazaniami służby zdrowia badane są ogólne cechy rozwoju – wzrok, słuch, mowa. Sprawdza się też sprawność układu ruchu. 

Według rozporządzenia Ministra Zdrowia z 2010 r. takie badania powinny odbyć się w 2., 4., 6., 10., 14., 16. i 18. roku życia. Bilans zdrowia dziecka możemy wykonać w przychodni, pod której opieką jest dziecko, a wykonuje je lekarz rodzinny we współpracy z pielęgniarką.

Dlaczego trzeba robić bilans zdrowia dziecka?

Jak pokazują raporty udostępnione przez Centrum Systemów Informacyjnych Ochrony Zdrowia tylko ok. 68% dzieci wzięło udział w profilaktycznym bilansie zdrowia dziecka. Badania bilansowe są najlepszą profilaktyką do wykrywania ewentualnych schorzeń czy zaburzeń w rozwoju dziecka, dlatego dziwi tak niski odsetek badanych.

– Regularne badania profilaktyczne dają możliwość wczesnego wykrycia schorzeń, takich jak skoliozy, wady statyczne stóp, nierówności kończyn czy choroby nerwowo-mięśniowe. Dzięki temu mamy możliwość interwencji zanim wadliwa postawa się utrwali. – mówi dr Tomasz Rawo, ortopeda, traumatolog specjalizujący się w ortopedii dziecięcej.

Czy bilans zdrowia dziecka jest obowiązkowy?

Ustawa o opiece zdrowotnej wskazuje, że dzieci i młodzież mają prawo do badania profilaktycznego jakim jest bilans zdrowia, a lekarz ma obowiązek go wykonać. Nie ma więc obowiązku przeprowadzenia bilansu zdrowia dziecka, co nie zmienia faktu, że jest ono bardzo zalecane. Przychodnie często wysyłają okresowe przypomnienia, jednak w praktyce czesto są one ignorowane przez rodziców, którzy nie chcą przyprowadzać zdrowego dziecka do lekarza.

– Z mojej obserwacji wynika, że rodzice i lekarze rodzinni bardzo dbają o pierwsze badania bilansowe, czyli te w okresie niemowlęcym, czy po rozpoczęciu chodzenia. – mówi dr Tomasz Rawo. – Bilanse czterolatków, dzieci rozpoczynających szkołę pojawiają się rzadziej. Bilanse nastolatków sporadycznie, a to właśnie ten okres jest najbardziej newralgiczny dla wad postawy.

Jak się przygotować do badania?

Należy mieć ze sobą książeczkę zdrowia dziecka oraz jego dokumentację medyczną. Podczas bilansu lekarz będzie dopytywał o przebyte choroby oraz o szczepienia profilaktyczne. Warto przygotować odpowiedzi na te pytania wcześniej.

Jak przebiega bilans zdrowia dziecka?

Badania w ramach bilansu różnią się w zależności od grupy wiekowej dziecka. Od 2. do 6. roku życia lekarze skupiają się głównie na prawidłowym rozwoju psychoruchowym. Po 10. roku życia badany jest dodatkowo rozwój płciowy dziecka.

Podczas bilansu przeprowadzane są podstawowe badania: mierzenie, ważenie, mierzenie ciśnienia tętniczego, badanie wzroku i słuchu. Sprawdzane są także odbyte szczepienia ochronne. W przypadku wykrycia nieprawidłowości, lekarz udziela informacji na temat dalszej profilaktyki lub wydaje skierowanie na specjalistyczne badania, mające na celu dokładniejsze sprawdzenie problemu.

– Ocenia się również postawę dziecka w pozycji stojącej, jego sylwetkę, plecy w skłonie. Przeprowadzane są pomiary kątów osi kolan, ocenia się stopy w obciążeniu. Następnie odbywa się badanie w pozycji leżącej – sprawdzane są długości kończyn, zakres ruchomości w stawach. – informuje dr Rawo. – Bilans dobrze rozszerzyć o profesjonalną analizę chodu na ścieżce podometrycznej oraz ocenę sposobu obciążania stóp. Takie badanie nie wchodzi w skład standardowego postępowania podczas bilansu, jednak jest szczególnie ważne przy ocenie prawidłowej postawy dziecka.

Badanie na ścieżce podometrycznej polega na pomiarze rozkładu obciążeń stóp na podłoże podczas chodu, biegu i stania swobodnego na stopie. Sprawdza również długość i szerokość kroku oraz stabilność chodu. To badanie pozwala określić potencjalnie zwiększone siły nacisków stóp podczas różnych aktywności, symetrię faz chodu i biegu oraz symetrię obciążenia obu kończyn dolnych.

Bilans ortopedyczny w ramach bilansu zdrowia dziecka pozwala na wcześniejsze zdiagnozowanie wad postawy i podjęcie odpowiedniego leczenia. To pozwala na niemal całkowite wyeliminowanie problemów postawy u dziecka.

Źródło: informacja prasowa / carolina.pl