Źródła informacji o funduszach unijnych (część 3)

Programy operacyjne oraz ich uszczegółowienia można znaleźć na stronach internetowych instytucji krajowych odpowiedzialnych za zarządzanie oraz wdrażanie tych programów, a także w specjalnych punktach informacyjnych. Zanim złożymy wniosek, sprawdźmy wszystkie możliwości.

W poprzednich numerach „Managera Apteki” pisałam o pomocy publicznej oraz klasyfikacji przedsiębiorstw stosowanej w UE. Mając taką wiedzę, przedsiębiorca może określić, jaki pułap dofinansowania mu przysługuje. Teraz chciałabym opisać źródła informacji oraz możliwości zdobywania środków z funduszy strukturalnych przez mikro-, małe i średnie przedsiębiorstwa (MMŚP).
Gra warta świeczki
W latach 2007-2013 Polska ma szansę wykorzystać największą pulę środków, jakie Unia Europejska przyznała do tej pory państwu członkowskiemu. Z budżetu wspólnotowego przeznaczono dla naszego kraju około 67 mld euro. Wsparcie to, uzupełnione pieniędzmi z budżetu krajowego oraz środkami prywatnymi (np. przedsiębiorstw), wynosi 85,56 mld euro. W ramach tej kwoty dużą pulę pieniędzy zarezerwowano na zwiększenie innowacyjności oraz konkurencyjności polskich przedsiębiorstw.

Zanim przedsiębiorca zdecyduje się ubiegać o środki z funduszy UE, powinien dokonać analizy potrzeb w oparciu o strategię rozwoju czy biznesplan. W zależności od potrzeb i kierunków rozwoju firmy można rozważyć ubieganie się o środki na jej rozwój przez dokonanie inwestycji, dokapitalizowanie albo szkolenie pracowników. Następnie przeanalizować, z którego programu operacyjnego skorzystać i dokonać ponownej analizy finansowej opłacalności realizowania tego projektu. W poprzednich latach często okazywało się, że przedsięwzięciem mniej czasochłonnym i prostszym w realizacji było wzięcie kredytu.
Dokumenty programowe
Informacje o tym, jakiego rodzaju przedsięwzięcia mogą zostać dofinansowane z funduszy strukturalnych, zawarte są w tzw. dokumentach programowych, a konkretnie w programach operacyjnych oraz ich uszczegółowieniach. Są one przygotowane przez administrację polską i zaakceptowane przez Komisję Europejską. Stworzone na ich podstawie uszczegółowienia określają katalog: typów projektów (np. szkolenia, inwestycje), podmiotów uprawnionych do składania wniosków, podmiotów, które mogą skorzystać z realizowanego dla nich projektu, a także rodzajów kosztów, które można ująć w projekcie i dofinansować z pieniędzy unijnych (np. koszty inwestycji, zakupu maszyny).
Rozszyfrować żargon
Każdy program operacyjny dzieli się na kilka części, które przedstawiono na wykresie. Najbardziej szczegółowe informacje zawarte są w ramach poszczególnych działań, poddziałań czy schematów, w zależności od tego, jak podzielony jest dany program operacyjny.

Warto zwrócić uwagę na żargon i stosowane skróty. Przykładowo, jeśli pełna nazwa programu operacyjnego to „Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka”, w mediach pojawia się często jedynie skrót „PO IG”. Podobnie podczas ogłaszanych konkursów potocznie stosuje się następujące zwroty: „konkurs w ramach działania 4.3. PO IG”, nie wskazujący jednoznacznie, czy dotyczy on wsparcia inwestycyjnego, czy działalności badawczo-rozwojowej prowadzonej przez firmy lub dla nich. Oczywiście w pełnym brzmieniu ogłoszenia znajdują się całe nazwy i odniesienia do stron internetowych, na których umieszczono szczegółową dokumentację konkursową.

Dla osób, które nie miały wcześniej styczności z funduszami unijnymi oraz programami operacyjnymi, mylące mogą być same nazwy działań, poddziałań bądź schematów. Mogą one sugerować tylko jeden z kilku typów zadań, o dofinansowanie których można się ubiegać. Stąd też istotna jest lektura dokumentów.
Gdzie szukać informacji?
Programy operacyjne oraz ich uszczegółowienia można znaleźć na stronach internetowych instytucji krajowych odpowiedzialnych za zarządzanie oraz wdrażanie tych programów. Źródłem wartym polecenia jest strona www.funduszestrukturalne.gov.pl, na której umieszczone są wszystkie programy operacyjne obowiązujące w Polsce w latach 2007-2013. Jeśli jednak przedsiębiorca chce sprawdzić, jakie szczegółowe wymagania będzie musiał spełnić przygotowując projekt i wniosek aplikacyjny, powinien odwiedzić stronę instytucji ogłaszającej konkurs lub udać się do prowadzonego przez nią punktu informacyjnego.

Przykładem instytucji odpowiedzialnej m.in. za szkolenia dla firm na poziomie ogólnopolskim czy duże wartościowo inwestycje jest Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości. Na jej stronie www.parp.gov.pl, w zakładce „Fundusze Strukturalne”, można znaleźć wszystkie najważniejsze informacje. Innym przykładem są urzędy marszałkowskie województw, na terenie których prowadzą działalność przedsiębiorcy. Ważne informacje można też znaleźć na stronach poświęconych regionalnym programom operacyjnym danego województwa.
Rodzaje wsparcia
Polskie programy operacyjne dają wiele możliwości ubiegania się o wsparcie przez przedsiębiorców. Ponieważ dużą uwagę poświęca się MMŚP, to do nich kierowanych jest wiele typów działań. Można je podzielić na „twarde” (dotyczące inwestycji) oraz „miękkie” (szkoleniowe). Istnieją także rodzaje wsparcia umożliwiające dokapitalizowanie firm oraz udział w targach zagranicznych czy misjach handlowych.

W wielu zestawieniach pokazujących możliwości zdobywania środków unijnych przez mikro-, małe i średnie przedsiębiorstwa najczęściej wymienia się: 16 regionalnych programów operacyjnych (RPO), Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka (PO IG) oraz Program Operacyjny Kapitał Ludzki (PO KL). Istnieją też programy i działania ukierunkowane na duże wartościowo inwestycje zawarte w Programie Operacyjnym Innowacyjna Gospodarka oraz Programie Operacyjnym Infrastruktura i Środowisko. Nie są one jednak dostępne dla takich przedsiębiorstw jak apteki.
Źródła finansowania
Warto również sprawdzić, z jakiego funduszu strukturalnego finansowany jest cały program operacyjny. Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (EFRR) oraz Europejski Fundusz Społeczny (EFS) są odrębnie regulowane w prawie wspólnotowym oraz krajowym. Przypisane są do nich odmienne rodzaje działań i kosztów, które można dofinansować w ramach projektu. Regionalne programy operacyjne oraz Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka dofinansowywane są z EFRR, podczas gdy Program Operacyjny Kapitał Ludzki z EFS.

W następnym artykule omówię konkretne działania w ramach programów operacyjnych wraz z przykładami zapisów w dokumentach.