Radioterapia jest metodą leczenia, której potrzebuje coraz więcej pacjentów. Jednak dostęp do niej jest ograniczony dla dużego grona pacjentów. Mazowiecki oddział NFZ ogłosił konkurs na udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej właśnie w zakresie radioterapii. Przystąpiły do niego dwa podmioty, jeden z Warszawy, drugi zaś z Otwocka. Owe podmioty otrzymały kontrakty na realizację usług, co jest zgodne z wytycznymi Ministerstwa Zdrowia oraz raportem, którego przygotowanie zleciło Polskie Towarzystwo Onkologiczne.
Prognozy dotyczące występowania raka w województwie mazowieckim
Według raportu, który został przygotowany na zlecenie Polskiego Towarzystwa Onkologicznego, w ciągu najbliższych 10 lat, tylko w województwie mazowieckim przybędzie ok. 3 tysięcy pacjentów, u których będzie konieczna radioterapia. Część z tych pacjentów może być leczona w Warszawie, jednak część poza nią – są to pacjenci, którzy musieliby dojeżdżać na radioterapię ponad 100 km. Dlatego też zasadne jest tworzenie ośrodków radioterapii umożliwiających leczenie bez dojazdów, pacjentom z miejscowości zlokalizowanych w odległości ponad 120 km od Warszawy.
Radioterapia onkologiczna – dostęp do leczenia w województwie mazowieckim (Mapa Potrzeb Zdrowotnych MZ)
Zgromadzone dane wskazują, że pacjenci z poszczególnych powiatów województwa mazowieckiego korzystali z radioterapii w zróżnicowanym stopniu. Potwierdzają to też dane eliminujące wpływ rodzaju nowotworu oraz jego stadium. W skali województwa, na 100 pacjentów onkologicznych przypadało 12,5 świadczeń w zakresie teleradioterapii radykalnej. Najczęściej korzystali z nich pacjenci mieszkający w powiatach północno-zachodniej części województwa: sierpeckim, płońskim, mławskim, ciechanowskim, pułtuskim, nowodworskim, legionowskim i wołomińskim. Powiaty południowe z kolei charakteryzują się względnie wysokimi wartościami współczynnika wykorzystania teleterapii radykalnej. Mediana dla powiatów województwa mazowieckiego wyniosła 12,9 świadczenia w zakresie teleradioterapii radykalnej na 100 pacjentów onkologicznych. Najniższe wartości omawianego wskaźnika notowano w powiatach północno-wschodniej części województwa (Ostrołęka i powiaty ostrołęcki, przasnyski i makowski).
Czynniki wpływające na wykorzystanie teleterapii radykalnej
Okazuje się, iż w województwie mazowieckim duży wpływ na współczynnik wykorzystania teleterapii radykalnej ma rozwój infrastruktury. Pacjenci onkologiczni z powiatów przez które poprowadzone są największe drogi krajowe (na wielu odcinkach będące drogami ekspresowymi) maja możliwość szybszego dotarcia do podmiotu świadczącego teleterapie (Warszawa, Wieliszew, Kielce) i przez to częściej korzystają z teleterapii. Współczynnik korelacji między odległością, a współczynnikiem wykorzystania teleterapii wyniósł w województwie mazowieckim -0,45, a w skali kraju był równy -0,38. Z kolei współczynnik korelacji między odległością, a współczynnikiem wykorzystania hospitalizacji do teleterapii wynosił w skali kraju 0,62, a dla powiatów województwa mazowieckiego był równy 0,79.
Zalecenia Mapy Potrzeb Zdrowotnych
W 2014 roku w województwie mazowieckim znajdowało się 17 akceleratorów liniowych do teleradioterapii. W tym, 12 z nich znajdowało się w Warszawie, 3 w Wieliszewie oraz 2 w Otwocku (przy czym podmiot z Otwocka nie miał kontraktu z NFZ). Na 1 akcelerator przypadało 313 tys. ludności, przez co nie zostały spełnione wymogi zaleceń ESTRO z 2005 roku (1 akcelerator na 250 tys. ludności), ani IAEA z 2010 roku (1 akcelerator na 180 tys. ludności). Pod względem ludności na 1 akcelerator woj. mazowieckie znajdowało się na 9. miejscu w Polsce. 10 2. W 2014 roku liczba pacjentów, którym udzielano świadczeń teleradioterapii wyniosła 8,7 tys., co oznacza że na 1 akcelerator przypadało średnio 583 pacjentów (nie spełnione zalecenia IAEA z 2010 roku rekomendujące 450 pacjentów na akcelerator). 3. Średni wiek akceleratora w woj. mazowieckim wynosił 5,2 roku.
Województwo mazowieckie było w 2014 roku piątym z najniższym średnim wiekiem akceleratora. W woj. mazowieckim 3 akceleratory nie spełniały kryterium wieku, ustalonego na poziomie 10 lat. 4. Prognozowane zapotrzebowanie na świadczenia z zakresu teleterapii na 2025 rok wyniosło w województwie mazowieckim 12,5 tys. 5. W województwie mazowieckim w 2015 roku zainstalowane było 16 przyspieszaczy liniowych – 13 w Warszawie i 3 w Wieliszewie (w modelu nie uwzględniano aparatury cyberknife). Dodatkowo w Otwocku znajdowały się dwa przyspieszacze w podmiocie nie mającym kontraktu z NFZ. Zgodnie z modelem optymalizacji zakupu i lokalizacji przyspieszaczy liniowych na lata 2016-2025 w roku 2025 w województwie mazowieckim powinno być zainstalowanych 26 przyspieszaczy liniowych (13 w Warszawie, 4 w Wieliszewie, 3 w Radomiu oraz po 2 w Siedlcach, Płocku i Otwocku)
Sieć szpitali – dostęp do radioterapii na Mazowszu
W 2017 Ministerstwo Zdrowia ogłosiło wykaz szpitali, które weszły do tzw. sieci szpitali. W przypadku onkologii jednym z kluczowych obszarów związanych z leczeniem jest nowoczesna radioterapia. W sieci szpitali dla województwa mazowieckiego znalazło się pięć ośrodków udzielających świadczeń w dziedzinie radioterapii onkologicznej. Są to następujące ośrodki:
- Centrum Onkologii – Instytut im. Marii Skłodowskiej – Curie – dwa szpitale na Roentgena 5
oraz Wawelskiej 15 w Warszawie, - Centralny Szpital Kliniczny MWSiA w Warszawie,
- Radomskie Centrum Onkologii w Radomiu,
- Mazowiecki Szpital Onkologiczny w Wieliszewie.
Dodatkowe miejsca w województwie mazowieckim, w których pacjenci mogą korzystać ze świadczeń z zakresu radioterapii onkologicznej:
- Międzynarodowe Centrum Onkologii Affidea w Otwocku
- Zakład Radioterapii w Wojskowym Instytucie Medycznym na Szaserów w Warszawie
Zalecenia Ministerstwa Zdrowia w zakresie dostępu do radioterapii na rok 2017
Z zalecanych 13 akceleratorów w samej Warszawie przybyły, w stosunku do 2014 roku, trzy w
szpitalu MSWiA oraz po ogłoszeniu wyników konkursu doliczyć należy akceleratory ze Szpitala na Szaserów – pod warunkiem otrzymania kontraktu. Z zaleceń dotyczących województwa mazowieckiego, po wyłączeniu Warszawy, sytuacja w 2017 roku wygląda następująco:
- Wieliszew – 4 akceleratory
- Radom – 3 akceleratory
- Otwock – 2 akceleratory (bez kontraktu z NFZ).-
Mazowiecki NFZ ogłosił konkurs na Leczenie szpitalne: tele- radioterapia, brachyterapia, terapia izotopowa, terapia protonowa.
18 sierpnia 2017 r. ogłoszono konkurs dotyczący zawarcia umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w rodzaju leczenie szpitalne; typ umowy: leczenie szpitalne – teleradioterapia, brachyterapia, terapia izotopowa, terapia protonowa 03/04 Konkurs rozpisany był dla całego województwa mazowieckiego – oznacza to, że mogły do niego przystąpić wszystkie podmioty z województwa, które mają możliwość zapewnienia pacjentom świadczeń z zakresu radioterapii onkologicznej. Jest to pierwszy konkurs ogłoszony przez mazowiecki NFZ po opublikowaniu listy szpitali, które weszły do sieci. NFZ mazowiecki skupia się w pierwszym kroku na zapewnieniu pacjentom onkologicznym jak najlepszego dostępu do leczenia w tym radioterapii, czego dowodem jest szybkie ogłoszenie konkursu. Konkurs jest szansą zarówno dla pacjentów jak i dla ośrodków, które nie weszły do sieci szpitali.
Konkurs szansą na wypełnienia zaleceń Mapy Ministerstwa Zdrowia
Konkurs był szansą na wypełnienie punktów z zaleceń Ministerstwa Zdrowia – starające się o kontrakt ośrodki na Szaserów oraz Międzynarodowe Centrum Onkologii w Otwocku są jedynymi, które obecnie dysponują akceleratorami. Obie lokalizacje są zgodne ze wskazaniami Mapy Potrzeb Zdrowotnych.
Źródło: Informacja prasowa / mediatv.com.pl