Pourazowe bóle mięśni i stawów


Narząd ruchu młodych ludzi szybko się regeneruje. Większość niewielkich kontuzji przemija bez echa. Inaczej jest u osób w wieku średnim i dojrzałym. Pod koniec czwartej dekady życia sumujące się ze sobą mikrourazy i przeciążenia często pozostawiają trwały ślad w organizmie.

Wbrew powszechnej opinii, do uszkodzenia tkanek miękkich (mięśni, ścięgien, torebek stawowych, więzadeł) niekoniecznie dochodzi w wyniku jednego, gwałtownego urazu. Często wpływ na pojawiającą się z czasem dysfunkcję ruchową mają powtarzające się sekwencyjnie mikrourazy i przeciążenia.

Gdy uszkodzenia spowodowanego niewielkim urazem nie można potwierdzić w badaniach obrazowych (np. jest niewidoczne na zdjęciu radiologicznym), a podczas badania przedmiotowego nie stwierdza się zmian pourazowych więzadeł stawowych lub torebki stawowej, wówczas łatwo takie zdarzenie zbagatelizować. Zbyt szybkie przywracanie wysiłku mięśniowego nie pozwoli na wygojenie się uszkodzonych tkanek miękkich i pozostawi trwały ślad w postaci obniżonej – już na zawsze – sprawności danej grupy mięśniowej lub stawu.

Przyczyny uszkodzeń narządu ruchu
Są różne przyczyny uszkodzeń narządu ruchu. Mogą one powstać nagle lub być wynikiem istniejących wcześniej, ale nieujawnionych zaburzeń tkanek miękkich (miopatie – choroby mięśni, tenopatie – choroby ścięgien, mieniskopatie – choroby łąkotek, dyskopatie – choroby krążka międzykręgowego itp.). W takich sytuacjach u osób z „nierozćwiczonymi” mięśniami ich przeciążenie może nastąpić w wyniku banalnego, niezbyt forsującego ruchu (np. silne kopnięcie piłki bez uprzedniej rozgrzewki). Pojawia się ból uniemożliwiający w skrajnych przypadkach poruszanie się. Jego przyczyną jest przeważnie krwiak śródmięśniowy, który powstaje w wyniku uszkodzenia włókien mięśniowych zlokalizowanych w brzuścu mięśnia bądź w miejscu przejścia brzuśca w ścięgno. Krew pochodzi z przerwanych drobnych naczyń krwionośnych (kapilarów, tętniczek, niewielkich żył).

Innym mechanizmem urazu prowadzącym do powstania krwiaka śródmięśniowego jest stłuczenie mięśnia. W tym przypadku siła działa najczęściej bezpośrednio na brzusiec mięśnia. Falujące włókna mięśniowe zachowują się jak warstwy płynu. Zahamowanie tej fali następuje na twardej powierzchni kości, gdzie w wyniku uszkodzenia tkanki miękkiej dochodzi do przerwania naczyń krwionoś-nych. Wtedy powstaje krwiak. Jeśli nie jest on dostatecznie szybko lub w ogóle rozpoznany, wówczas może ewoluować w niekorzystnym dla chorego kierunku. Z czasem w mięśniu mogą powstać torbiele krwotoczne, ogniska zwłóknienia, zrosty międzymięśniowe czy miejsca kostnienia.

Efektem tych wszystkich powikłań jest dysfunkcja mięśnia, która z czasem może prowadzić do obniżenia jego sprawności (np. przykurczu w sąsiadującym stawie). Oczywiście najlepiej jest, gdy krwiak się wchłonie, a mięsień zagoi się bez komplikacji. Jednak to wymaga szybkiej, właściwej diagnozy i odpowiedniego leczenia.

Jak pomóc choremu?
Warto pamiętać, że właściwie każdy uraz mięśni będący wynikiem stłuczenia lub nadmiernego rozciągnięcia prowadzi do powstania krwiaka śródmięśniowego. Narastające ciś-nienie międzypowięziowe staje się wtedy przyczyną bólu. Nawet jeśli w badaniu przedmiotowym nie stwierdza się widocznych gołym okiem znamion obecności krwiaka, to należy ją zakładać i dostosować do tego sposób leczenia.

W przypadku urazów konieczne jest jak najszybsze unieruchomienie kończyny i stosowanie chłodnych okładów. Niska temperatura powoduje obkurczenie naczyń krwionośnych i tym samym zahamowanie krwawienia. Zmniejszy to rozległość powstającego krwiaka.

Pomoc prosto z apteki
Na rynku dostępne są preparaty w postaci hydrożelowych plastrów z mentolem, które chłodząc miejsce urazu redukują objętość wynaczynionej krwi, zmniejszając równocześ-nie towarzyszący urazowi ból. Nowoczesne plastry są bezpieczne w użyciu, dobrze przylegają do skóry, przez co gwarantują wykorzystanie w procesie leczniczym pełnej dawki substancji czynnej. Największa skuteczność takiego postępowania ma miejsce do 72 godzin po doznaniu urazu.

Nieco inne działanie mają farmaceutyki przeznaczone do niesienia ulgi w bólach mięśniowo-stawowych pochodzenia reumatycznego. W tych schorzeniach skuteczne są preparaty podnoszące temperaturę skóry poprzez miejscowe przekrwienie. Poprawiają one perfuzję tkankową krwi zaburzoną z związku z chorobą. Taki mechanizm działania przeciwbólowego mają plastry zawierające kapsaicynę – alkaloid produkowany z dojrzałych jagód pieprzowca tureckiego. W skład niektórych plastrów z kapsaicyną wchodzi także salicylan glikolu, który podobnie jak inne niesterydowe leki przeciwzapalne redukuje ból i stan zapalny, hamując syntezę prostaglandyn.

W przypadkach obu rodzajów bólu mięśniowego skutecznie działają żele, w których substancją czynną jest ketoprofen. Zmniejsza on komponentę zapalną, a przez to redukuje ból.

Uzupełnieniem miejscowego leczenia, szczególnie w pourazowych bólach mięśniowych, jest stosowanie żelowych preparatów heparyny. Działa ona przeciwzakrzepowo, przeciwzapalnie oraz przeciwobrzękowo.
Pourazowe uszkodzenia stawów

Innym problemem są pourazowe uszkodzenia aparatu stawowego. Sir Watson-Jones (legenda światowej ortopedii) mawiał, że „lepiej jest złamać staw skokowy, niż go tylko skręcić”. Jest w tym wiele racji, gdyż w większości przypadków uszkodzenia tkanek miękkich stawów prowadzą do nieodwracalnych zmian na zawsze upośledzających funkcję stawu. Aby zmniejszyć ryzyko ciężkich powikłań po uszkodzeniu więzadła i torebki stawowej, należy szybko i umiejętnie unieruchomić uszkodzony staw.

Przyczyną bólu w urazach stawów, podobnie jak w urazach mięśni, jest powstający w tkankach miękkich krwiak oraz rozwijający się w nich stan zapalny. Skutecznym uzupełnieniem leczenia tych dolegliwości mogą być maści i żele zwierające mentol, niesterydowe leki przeciwzapalne (ketoprofen) lub heparynę. Niektórzy ortopedzi zalecają także diosminę poprawiającą hemodynamikę mikrokrążenia.

Należy pamiętać, że leczenie dolegliwości bólowych tkanek miękkich układu ruchu – niezależnie od przyczyny ich powstania (uraz, choroba reumatyczna) – jest procesem wymagającym dużej cierpliwości zarówno od chorego, jak i od lekarza.

4.8/5 - (6 votes)

Nikt nie pyta Cię o zdanie, weź udział w Teście Zaufania!

To 5 najczęściej kupowanych leków na grypę i przeziębienie. Pokazujemy je w kolejności alfabetycznej.

ASPIRIN C/BAYER | FERVEX | GRIPEX | IBUPROM | THERAFLU

Do którego z nich masz zaufanie? Prosimy, oceń wszystkie.
Dziękujemy za Twoją opinię.

Leave a Comment

POLECANE DLA CIEBIE

START TYPING AND PRESS ENTER TO SEARCH