Polski przemysł odbija krajowy przemysł Rx

W latach 2003-2006 udział polskiego przemysłu w sprzedaży leków Rx zwiększył się z 29 do 36 proc. Było to podyktowane częstszym kierowaniem się ceną przy zakupie leków przez pacjentów, a także zmianami na listach refundacyjnych.

We­dług ra­por­tu fir­my ana­li­tycz­nej PMR „Ry­nek Rx w Pol­sce 2006”, w 2006 r. war­tość ap­tecz­ne­go ryn­ku le­ków na re­cep­tę w Pol­sce w ce­nach de­ta­licz­nych mia­ła prze­kro­czyć 14 mld zł. Wzrost sprze­da­ży jest tłu­ma­czo­ny m.in. tym, że Po­la­cy czę­ściej wy­ku­py­wa­li re­cep­ty w ca­ło­ści, mi­mo iż – jak po­da­je IMS He­alth – udział wy­dat­ków pa­cjen­tów w ap­tecz­nej sprze­da­ży le­ków się­gnął w 2006 r. prze­szło 55 proc., z ko­rzy­ścią dla bu­dże­tu pań­stwa.

Ko­niec szyb­kie­go wzro­stu
We­dług pro­gnoz PMR, dy­na­mi­ka ryn­ku le­ków na re­cep­tę w naj­bliż­szych la­tach osłab­nie. W 2007 i 2008 r. war­tość sprze­da­ży Rx ma wzra­stać je­dy­nie o 4 proc. rocz­nie. W re­zul­ta­cie ry­nek ten zwięk­szy się z 14 mld zł w 2006 r. do 15,2 mld zł w 2008 r. PMR nie spo­dzie­wa się w naj­bliż­szych la­tach spek­ta­ku­lar­nych wzro­stów war­to­ści ryn­ku le­ków na re­cep­tę z uwa­gi na za­cho­wa­nia klien­tów oraz po­li­ty­kę pań­stwa.

Pol­skie fir­my od­zy­sku­ją ry­nek
Po­li­ty­ka umiesz­cza­nia na li­stach re­fun­da­cyj­nych pol­skich le­ków w miej­sce pro­duk­tów za­gra­nicz­nych, zwy­kle droż­szych, na­si­la się od kil­ku lat. To wła­śnie ta­kie zmia­ny wpro­wa­dza­no przy mo­dy­fi­ko­wa­niu list le­ków re­fun­do­wa­nych pod ko­niec 2003 r., w 2004 r. i wresz­cie w lip­cu 2006 r. (ostat­nie zmia­ny ob­ni­ży­ły ce­ny le­ków re­fun­do­wa­nych o ok. 13 proc.). W efek­cie pol­ski prze­mysł far­ma­ceu­tycz­ny za­czął od­zy­ski­wać ry­nek zdo­mi­no­wa­ny przez pro­duk­ty im­por­to­wa­ne. W la­tach 2003-2006 udział le­ków kra­jo­wych w sprze­da­ży le­ków re­fun­do­wa­nych wzrósł z 25 proc. do 33-35 proc.

Po­dob­nie udział le­ków kra­jo­wych w cał­ko­wi­tej sprze­da­ży le­ków Rx zwięk­szył się z 29 proc. do 35-36 proc. W cał­ko­wi­tej sprze­da­ży ap­tecz­nej (Rx i OTC) udział kra­jo­wej pro­duk­cji był w 2006 r. jesz­cze więk­szy i prze­kro­czył 41 proc.

Pro­gno­zu­je się, iż w 2007 r. sprze­daż pol­skich me­dy­ka­men­tów na re­cep­tę bę­dzie cha­rak­te­ry­zo­wać się wy­so­ką dy­na­mi­ką – wzrost ma wy­no­sić aż 12 proc. Tym­cza­sem im­port praw­do­po­dob­nie zmniej­szy się o 4 proc. Wy­da­je się za­tem, że ry­nek le­ków na re­cep­tę w sprze­da­ży ap­tecz­nej w la­tach 2007-2008 już w 40 proc. mo­że na­le­żeć do pol­skie­go prze­my­słu far­ma­ceu­tycz­ne­go.

Mniej za­gra­nicz­nych in­no­wa­cji
Po­szu­ki­wa­nie oszczęd­no­ści przez mi­ni­ster­stwo zdro­wia mo­że jed­nak od­bić się na in­ten­syw­no­ści wpro­wa­dza­nia no­wych le­ków na pol­ski ry­nek. We­dług pro­gnoz PMR w 2007 r. sprze­daż le­ków in­no­wa­cyj­nych mo­że zmniej­szyć się na­wet o 11 proc., pod­czas gdy war­to­ścio­wo ry­nek le­ków od­twór­czych wzro­śnie do oko­ło 7 proc. We­dług IMS He­alth w 2006 r. udział ge­ne­ry­ków w ogól­nej sprze­da­ży mógł się­gnąć na­wet 60 proc., co ozna­cza, że przy pro­gno­zo­wa­nych zmia­nach w 2007 r. ich udział zwięk­szy się do nie­mal dwóch trze­cich.

Już te­raz nie­któ­rzy za­gra­nicz­ni pro­du­cen­ci no­wych le­ków na zmia­ny na li­stach le­ków re­fun­do­wa­nych re­agu­ją na­wet wy­co­fa­niem swo­ich pro­duk­tów z ob­ro­tu w Pol­sce. Dla przy­kła­du, kon­cern Eli Lil­ly zde­cy­do­wał się z dniem 1 lip­ca 2006 r. wstrzy­mać do­sta­wy le­ku na schi­zo­fre­nię Zy­pre­xa. Na li­stach re­fun­da­cyj­nych ob­ni­żo­no ce­nę le­ku do po­zio­mu, któ­ry był dla pro­du­cen­ta nie do przy­ję­cia. Przed­sta­wi­cie­le fir­my No­var­tis na­zwa­li zaś pol­ską po­li­ty­kę le­ko­wą prze­ja­wem ro­sną­ce­go na­cjo­na­li­zmu w opie­ce zdro­wot­nej i ostrze­gli przed upo­śle­dza­niem w ten spo­sób eko­no­micz­nej efek­tyw­no­ści ryn­ku.

Z no­wej sy­tu­acji za­do­wo­le­ni są jed­nak pro­du­cen­ci ge­ne­ry­ków, np. Krka, któ­ra zna­la­zła się w pierw­szej dzie­siąt­ce naj­waż­niej­szych kon­cer­nów na pol­skim ryn­ku. Głów­ny­mi be­ne­fi­cjen­ta­mi zmian w struk­tu­rze po­py­tu i li­ście le­ków re­fun­do­wa­nych po­zo­sta­ną jed­nak kra­jo­wi wy­twór­cy.