Nowoczesna antykoncepcja

Wywiad z prof. Tomaszem Pertyńskim z Kliniki Ginekologii i Chorób Menopauzy Instytutu Centrum Zdrowia Matki Polki

Doustne środki antykoncepcyjne, po wielu latach prac czołowych uczonych, wprowadzaniu stale nowych generacji leków, nowocześniejszych i bardziej bezpiecznych, stały się metodą z wyboru dla wielu kobiet w wieku rozrodczym. Jak w gąszczu preparatów wybrać ten najlepszy dla siebie?

Przy wyborze metody antykoncepcji należy kierować się nie tylko preferencjami i akceptacją pacjentki, ale również skutecznością i bezpieczeństwem stosowania. Mamy dużą paletę leków i dobierając odpowiedni preparat dla pacjentki, należy wykluczyć, czy nie ma przeciwwskazań, takich jak choroba zakrzepowa lub stany, które mogą być objawem zakrzepicy, stany zapalne żył, niewydolność wątroby, niewyjaśnione krwawienia z dróg rodnych…

Jakie jest działanie złożonych doustnych środków antykoncepcyjnych?

Pigułka dwuskładnikowa zawiera dwa rodzaje hormonów – estrogeny i progestageny. W cyklu fizjologicznym estrogeny występują w ciągu całego cyklu, natomiast progestageny pojawiają się dopiero w drugiej poowulacyjnej fazie. Przy stosowaniu pigułki progestagen pojawia się w organizmie od początku cyklu, co hamuje dojrzewanie komórki jajowej i blokuje jej proces uwalniania się z jajnika. Progestagen najnowszej generacji – drospirenon zawarty w pigułce – wpływa na śluz szyjkowy, powodując, że staje się on barierą dla plemników. Wywołuje równocześnie zmiany w błonie śluzowej macicy, prowadząc do jej ścieńczenia, co zabezpiecza przed obfitymi krwawieniami miesięcznymi, uniemożliwiając także zagnieżdżenie się w jamie macicy zapłodnionej komórki jajowej.

Czy są jakieś pozaantykoncepcyjne korzyści z pigułki nowej generacji?

Pigułka nowej generacji zawierająca drospirenon nie kumuluje wody w organizmie. Pacjentki, które ją stosują, nie tyją, a jest to bardzo ważny czynnik wpływający na wybór tabletki antykoncepcyjnej. Również zauważalny jest pozytywny wpływ na stan skóry, zmniejszenie łojotoku, zmian trądzikowych. Drospirenon reguluje cykl miesięczny, nie ma rozrostu błony śluzowej macicy, nie występuje zatrzymanie płynów, zmniejsza się ciśnienie tętnicze krwi.

Kobiety boją się, że stosując pigułki antykoncepcyjne utyją. Czy jesteśmy na to skazane?

Przy nowoczesnej tabletce już nie ma tego ryzyka.

Jakie ryzyko niesie ze sobą antykoncepcja w pigułce?

Stosując nowoczesne dwuskładnikowe tabletki antykoncepcyjne, praktycznie nie ma żadnych działań niepożądanych, oczywiście jeśli tabletka została dobrze dobrana i wykluczono wszystkie przeciwwskazania. Takie tabletki przeznaczone są do stosowania ciągłego. Przez cały czas stosowania antykoncepcji hormonalnej pacjentka pozostaje pod opieką swojego lekarza.

Dla kogo przeznaczone są tabletki nowej generacji?

W rozrodczym okresie życia tabletki te przeznaczone są zarówno dla kobiet, które już urodziły dziecko, jak i tych, które dopiero planują ciążę.

Niskoestrogenowa tabletka antykoncepcyjna ma szczególne zastosowanie u kobiet w okresie przedmenopauzalnym, gdyż poza działaniem antykoncepcyjnym reguluje cykle miesiączkowe, redukuje obfitość krwawień, zmniejsza ryzyko przerostów błony śluzowej macicy.

O co kobiety powinny zapytać swojego lekarza zanim zdecydują się na antykoncepcję doustną?

Kobiety powinny ustalić za i przeciw. Musi być porozumienie pomiędzy pacjentką i lekarzem. Lekarz musi być przygotowany do starannej analizy danej pacjentki i jej preferencji. Po wejściu do Unii obowiązują prawa pacjenta i pacjentka może sobie zażyczyć np. tabletki lub inną metodę podania preparatu. Dokładna diagnoza lekarska i uzgodnienia z pacjentką pozwalają przeanalizować wszystkie za i przeciw, wynikiem czego jest wybór optymalnej metody antykoncepcji. Lekarz powinien dokładnie poinformować pacjentkę o metodzie antykoncepcji, aby pacjentka była zadowolona.

Dziękuję za rozmowę.

#Antykoncepcja dawniej
Antykoncepcja nie jest wynalazkiem ostatnich dziesięcioleci, już w czasach rzymskich lekarze tacy jak Dioskurides i Galen podawali listę wielu roślin działających jako doustne środki antykoncepcyjne. Współczesne badania prowadzone w laboratoriach potwierdzają skuteczność wywarów przygotowywanych według dawnych receptur.