Nie wylewajmy dziecka z kąpielą


Poruszony w artykule mgr Krzysztofa Nesterowicza problem sprowadza się moim zdaniem do pytania: w jakim stopniu medycyna oparta na wiedzy i humanistycznych podstawach etycznych, a w jakim stopniu ekonomia decydują o działaniach firm farmaceutycznych.

Autor zaprezentował głównie farmakoekonomiczne aspekty wykorzystania idei ukierunkowania farmakoterapii dla zawężonych subpopulacji ludzkich w celach dalekich od założeń merytorycznych i norm etycznych. Nie chcąc szerzej komentować zagadnień z zakresu ekonomii, marketingu i zarządzania w farmacji, chciałbym zwrócić uwagę, że każde działanie na rzecz ukierunkowania i indywidualizacji farmakoterapii powinno służyć poprawie jej skuteczności i zwiększeniu bezpieczeństwa. Tylko wtedy będzie służyć pacjentowi, przynosząc jednocześnie zasłużone uznanie i dochód producentom i pomysłodawcom. Wszystkie leki i procedury farmakoterapeutyczne, także te „etniczne”, muszą być przede wszystkim etyczne.

Sądzę, że refleksje, które kończą artykuł, są zbyt daleko idące. Można je bowiem odczytać jako wątpliwość co do celowości uwzględnienia wpływu zróżnicowania genotypu i fenotypu w różnych subpopulacjach populacji ludzkiej na skuteczność farmakoterapii.

Rejestracja jako „etniczne” leków, które – jak wskazuje autor – de facto takimi nie są, nie dowodzi braku różnic w skuteczności farmakoterapii prowadzonej licznymi powszechnie uznanymi lekami w zróżnicowanych subpopulacjach ludzkich, m.in. rasowych i etnicznych. To zjawisko jest jednak złożone i powinno być raczej przyczynkiem do opracowania bardziej zindywidualizowanego algorytmu farmakoterapii. Postęp farmakogenetyki oraz technik biologii molekularnej stwarza coraz szersze możliwości zindywidualizowanej analizy profilu farmakogenetycznego determinującego osobniczą specyfikę fenotypu pacjenta w zakresie form molekularnych enzymów odpowiedzialnych za biotransformację leków, a także białek uczestniczących w transporcie leków przez bariery biologiczne lub stanowiących punkty uchwytu leków w miejscu ich działania. Fakt ten, wraz z pogłębiającą się wiedzą o mechanizmach inhibicji, represji, a także indukcji ww. białek stwarza coraz szersze możliwości opracowywania zindywidualizowanych strategii farmakoterapeutycznych, wykorzystujących wiedzę o specyfice osobniczej w zakresie reakcji organizmu na lek oraz o występujących interakcjach między podawanymi lekami, ich metabolitami oraz składnikami żywności, toksynami środowiskowymi etc.

W nawiązaniu do przytaczanych przez autora argumentów natury etycznej i ekonomicznej pragnę zauważyć, że stosowanie w całej populacji ludzkiej tradycyjnej farmakoterapii ujednoliconej co do wskazań i dawkowania, bez względu na indywidualne zróżnicowanie w zakresie podatności i reakcji na lek, naraża pacjentów będących np. szybkimi metabolizerami określonego leku na konsekwencje nieskutecznej terapii. Równocześnie u pacjentów będących wolnymi metabolizerami tego samego leku dochodzić może do nasilenia działań niepożądanych, a nawet efektów toksycznych. Czy prowadzenie farmakoterapii nieskutecznej lub zagrażającej zdrowiu pacjenta jest etyczne? Czy podawanie leków w dawkach nieprowadzących do poprawy zdrowia pacjenta lub nadmierne dawkowanie leków w stosunku do indywidualnych potrzeb pacjenta jest uzasadnione ze względów społecznych i ekonomicznych?

Uważam, że nie należy wylewać dziecka z kąpielą. Wraz ze słuszną krytyką prób wykorzystania wizji subpopulacyjnego ukierunkowania farmakoterapii w dalekich od założeń merytorycznych i norm etycznych celach rynkowych, nie należy negować idei indywidualizacji farmakoterapii, która jest naturalnym kierunkiem rozwoju farmacji opierającym się o postęp wiedzy z zakresu farmakogenetyki, genomiki, proteomiki i metabolizmu leków.

4.7/5 - (282 votes)

Nikt nie pyta Cię o zdanie, weź udział w Teście Zaufania!

To 5 najczęściej kupowanych leków na grypę i przeziębienie. Pokazujemy je w kolejności alfabetycznej.

ASPIRIN C/BAYER | FERVEX | GRIPEX | IBUPROM | THERAFLU

Do którego z nich masz zaufanie? Prosimy, oceń wszystkie.
Dziękujemy za Twoją opinię.

Leave a Comment

POLECANE DLA CIEBIE

START TYPING AND PRESS ENTER TO SEARCH