Nie lekceważ kataru

Cynicy lubią mówić, katar nieleczony trwa siedem dni, a leczony tylko tydzień. Prawda jest jednak taka, że po pierwsze katar nieleczony może trwać wiele lat, po drugie – dawać groźne dla zdrowia skutki. Tak więc – nie lekceważ kataru!

Są trzy główne rodzaje kataru – bakteryjny, wirusowy i alergiczny. Dwa pierwsze typy pojawiają się u nas na skutek zakażenia błony śluzowej nosa, jak sama nazwa wskazuje – wirusami bądź bakteriami. Do rozwinięcia się drobnoustrojów dochodzi przy oziębieniu lub przegrzaniu organizmu, które osłabiają odporność, czyniąc układ immunologiczny mniej wydolnym, co stwarza korzystne warunki właśnie dla zakażenia błony śluzowej nosa przez wirusy i bakterie chorobotwórcze. Te przenoszą się z osoby chorej na zdrową drogą powietrzno-kropelkową podczas kaszlu i kichania. Nie jest specjalnym odkryciem stwierdzenie, że katar będąc dolegliwością kłopotliwą, jest również nieestetycznym i nieprzyjemnym – także dla otoczenia – objawem nieżytu górnych dróg oddechowych. Jego postać jednak w zależności od przyczyny różni się strukturą i wyglądem. Katar wirusowy uzewnętrznia się wyciekiem wydzieliny wodnisto-śluzowej, natomiast katar bakteryjny – śluzowo-ropnej. Szkody wywołują podobne: jeden i drugi powoduje drapanie w gardle i nosie. Obu katarom może towarzyszyć kichanie, a czasem nawet gorączka. Wspólnym objawem jest uczucie zatkania i obrzęk małżowin nosa, w dodatku towarzyszy mu uczucie ogólnego rozbicia, ból, czasem zawroty głowy.

Objawy
Nieprzyjemny jest często objaw polegający na wrażeniu upośledzenia powonienia, smaku, a nawet słuchu. Teraz kilka złych wiadomości. Otóż następstwem kataru bakteryjnego i wirusowego mogą być: zapalenie spojówek, gardła, ucha środkowego, zatok przynosowych, krtani, tchawicy, oskrzeli, oskrzelików, a nawet płuc. Jednym z warunków, by nie doszło do tych chorób, jest dokładne i prawidłowe oczyszczanie nosa – nigdy nie należy wydmuchiwać wydzieliny z dwóch dziurek naraz! Na szczęście leki na katar ułatwiające oddychanie są wraz z postępem medycyny coraz bardziej wygodne w użyciu i oczywiście coraz bardziej skuteczne. W aptekach od pewnego czasu możemy znaleźć już preparaty, zawierające, jako substancję czynną oxymetazolinę takie na przykład jak aerozol Acatar, które działają bardzo długo, do kilkunastu godzin, w przeciwieństwie do starszych leków polepszających stan chorego przez dwie, trzy godziny. Warto również stosować tak zwane inhalacje olejkowe (melisa indyjska, goździk, kora cynamonowa, cytryna, mięta pieprzowa, lawenda). Katar świetnie leczy cebula, czosnek i chrzan. Dotyczy to również trzeciego typu nieżytu śluzówek nosa – kataru alergicznego, choć główną przyczyną jest tu oczywiście alergen, a podstawowym leczeniem – próba likwidacji tegoż alergenu.

Cały rok
Katar alergiczny występuje przede wszystkim w sezonie pylenia i charakteryzuje się reakcją śluzówki nosa, a także spojówek, podniebienia i gardła, a nawet oskrzeli. Objawami kataru siennego są napady kichania, wodnisty wyciek z nosa, łzawienie, zapalenie spojówek, światłowstręt. Może mu towarzyszyć suchość w gardle. Katar alergiczny może się ujawnić w każdym wieku, ale najczęściej występuje w trzecim roku życia. Do tego typu kataru bardzo często dołączają się objawy groźnej astmy sezonowej. Na ogół nieżyt nosa spowodowany uczuleniem jest schorzeniem wiosenno-letnim, lecz u wielu osób objawy nie ustępują po okresie pylenia, ale przedłużają się w następstwie działania innych alergenów, głównie kurzu i sierści zwierząt. Tak więc sezonowy katar alergiczny może przejść w całoroczny i bardzo często właśnie taka sytuacja ma miejsce. Wydawać by się mogło, że gdy ustąpi katar sienny po okresie pylenia, chory ma spokój chociaż na kilka miesięcy. Wówczas jednak, na skutek obniżonej przez nieżyt odporności śluzówkowej, łatwo złapać bakteryjny lub wirusowy nieżyt nosa. W takim przypadku również można mieć katar przez cały rok. Tak więc należy podejść poważnie do każdego rodzaju kataru. Efekt bowiem zwykle jest taki, że po pewnym czasie mamy w naszym nosie mieszankę wszystkich rodzajów kataru, z czym walka jest już dużo trudniejsza.

Jak zapobiegać?
Warto więc może w odpowiednim czasie pomyśleć o odpowiednim zapobieganiu. Trzeba przestrzegać podstawowych zasad, żeby nie dopuścić do kataru wirusowego i bakteryjnego: nie przegrzewać się, starać się ubierać w taki sposób, aby nie marznąć podczas dłuższego pobytu poza domem. Dbać o dietę wysokowitaminową, nie gardzić czosnkiem, cebulą i chrzanem. Ograniczyć wreszcie, choć wielu osobom przychodzi to z trudem, kontakty z osobami już zarażonymi. Nasz klimat sprzyja zakażeniom kataralnym. Dlatego szczególnie w tej części Europy warto nie narażać się na tę kłopotliwą i ciężką do leczenia dolegliwość.

#czy wiesz że…
Katar jest jedną z najstarszych chorób ludzkości, a nos, ponoć najmniej estetyczna część twarzy, w historii kultury odegrał ogromną rolę. We wszelkiego rodzaju przysłowiach, legendach, przypowieściach, ocenia się, że właśnie nos należy do najczęściej używanych symboli i zajmuje z tego punktu widzenia wysokie trzecie miejsce zaraz po sercu i… oczywiście – pupie. Każdy wie co to znaczy „mieć kogoś po dziurki w nosie”, „spuścić nos na kwintę”, „kręcić nosem”, „wodzić kogoś za nos” itp. Dlaczego tak jest? Historycy kultury choć „podpierali się nosem” ze zmęczenia, do pełnej prawdy nie doszli.