Hormony tarczycy – jak wpływają na zdrowie kości?

Tarczyca – to narząd, który ma bardzo duży wpływ na niemal wszystkie narządy organizmu ludzkiego. Umiejscowiona jest w środkowej części szyi, tuż pod krtanią. Jest to gruczoł wewnątrzwydzielniczy, który produkuje hormony tarczycy. Od jego działania zależy bardzo wiele, m. in. nasz metabolizm, ogólne samopoczucie, silne i zdrowe stawy. 

Tarczyca i jej funkcje

Przy chorobach tarczycy, czy jakichkolwiek innych, warto jest zasięgnąć informacji i zrozumieć podstawę funkcjonowania i rolę organu w całym organizmie. To z kolei ułatwi rozpoznanie pierwszych objawów. Mówi się, że tarczyca steruje całym organizmem człowieka, stąd bardzo ważne jest zrozumienie jej zadań. Warto też zdać sobie sprawę z konsekwencji, jakie wiążą się z niedoczynnością lub nadczynnością tarczycy. Gruczoł ten odpowiada m.in. za prawidłowy rozwój układu nerwowego, rozrodczego, krążenia, a także harmonizuje pracę układu pokarmowego. Spełnia także istotną rolę w procesach termoregulacji – czyli odpowiada za poczucie ciepła lub zimna oraz za metabolizm (szybkość z jaką zachodzą przemiany w naszym organizmie).

Tarczyca i hormony tarczycy wpływają na nasze przybieranie lub tracenie na wadze. Dlatego jej harmonijna praca jest bardzo ważna w utrzymywaniu prawidłowej masy ciała. Dodatkowo warto wiedzieć, że stan skóry czy włosów, kondycja psychiczna, a nawet wytrzymałość naszych kości, również zależy od tego czy hormony tarczycy występują w odpowiednim stężeniu w naszym organizmie. W przypadku kości hormony te mogą wpływać na obrót kostny (czyli powstawanie nowych komórek tworzących kości jak też ich wymianę na nowe – młodsze i aktywniejsze) czy na gospodarkę wapniowo-fosforanową. Wapń i fosfor są z kolei głównymi budulcami kości i to ich odpowiednie stężenie w ciele człowieka warunkuje prawidłową gęstość i masę kostną.

Jak rozpoznać problemy z tarczycą?

Pamiętajmy, że pierwszym krokiem, w razie jeśli zaobserwujemy niepokojące objawy, jest udanie się do lekarza specjalisty – endokrynologa i wykonanie niezbędnych badań. Jak rozpoznać objawy?

Niedoczynność tarczycy

Niedoczynność tarczycy polega na niedoborze hormonów przez nią produkowanych. Wszelkie procesy zachodzą więc w zwolnionym tempie. Może nam zatem towarzyszyć uczucie ciągłego zimna, zmęczenie i senność czy spowolnienie czynności serca. Często zauważalny jest także przyrost masy ciała, rzadsze miesiączki, a skóra i włosy stają się suche i pozbawione blasku. Innymi objawami świadczącymi, że dzieje się coś niepokojącego są zaburzenia pamięci, spowolnienie umysłowe lub stany depresyjne.

Nadczynność tarczycy

Jeżeli zaś naszym podejrzeniem jest nadczynność tarczycy (zbyt dużą produkcję hormonu), procesy metaboliczne w naszym organizmie ulegają przyspieszeniu. Zaniepokoić powinny nas takie objawy jak: uczucie gorąca, wzmożona potliwość, rozdrażnienie i nerwowość, drżenie rąk, osłabienie siły w mięśniach oraz chudnięcie mimo wzmożonego apetytu, kołatanie serca, podwyższone ciśnienie, a niektórych przypadkach nasilający się wytrzeszcz oczu. Pamiętajmy, że leczenie na własną rękę w większości przypadków nie przyniesie spodziewanych rezultatów i dlatego rady najlepiej zasięgnąć u lekarza. Istnieją oczywiście specjalnie układane diety pod konkretne schorzenia tarczycy, ale nie zastąpią one często niezbędnego leczenia farmakologicznego.

Jakie badania wykonać?

Przede wszystkim należy kompleksowo zbadać hormony tarczycy. Najpierw warto wykonać badanie TSH oraz sprawdzić poziom T3, T4, fT3, fT4, cholesterolu oraz a-TPO, który powie nam czy nie zmagamy się z autoimmunologiczną chorobą tarczycy – Hashimoto. Odpowiednie oznaczenie ich stężenia we krwi pozwoli na stwierdzenie patologii, a także będzie podstawą do wdrożenia prawidłowego leczenia.

Tarczyca i jej wpływ na kości i stawy

Problemy z tarczycą wiążą się z zachwianiem gospodarki wapniowo-fosforanowej. Może mieć to swoje konsekwencje w postaci dolegliwości ze strony układu mięśniowo-szkieletowego. Jeśli hormony tarczycy nie działają prawidłowo, może to doprowadzić do takich chorób jak osteoporoza czy zaburzenie stanu równowagi obrotu kostnego – procesu ułatwiającego wymianę składników kości i płynów ustrojowych organizmu oraz wspomagającego naprawę mikrouszkodzeń. Osteoporoza najczęściej kojarzy nam się z odwapnieniem kości oraz z tym, że bywa wywoływana nieodpowiednią dietą, uwarunkowaniami biologicznymi czy dojrzałym wiekiem (i związanym z nim okresem menopauzy u kobiet).

Podłoże chorób kości i stawów, z czego często nie zdajemy sobie sprawy, może leżeć właśnie w nieprawidłowo działającej tarczycy. Dzieje się tak dlatego, ponieważ nadmiar hormonów (nadczynność tarczycy) zwiększa wydalanie wapnia i fosforu. Jeśli w organizmie jest tych pierwiastków za mało, dochodzi do problemów w utrzymaniu odpowiedniej masy i gęstości kości. Wtedy stają się one słabsze i łatwiej ulegają złamaniom. Często nawet mimo późniejszego wyrównania poziomu hormonów, kondycja kości nie wraca już do pierwotnego stanu – jest to związane z utrudnionym odbudowywaniem kości, spowodowanym ich mniejszą gęstością. Z kolei w przypadku niedoczynności tarczycy, chorzy skarżą się na rozwój dny i dny rzekomej. Objawia się ona ostrymi dolegliwościami bólowymi w obszarze stawów.

Niedoczynność tarczycy może przyczyniać się również do powstania zespołu cieśni nadgarstka lub jałowej, niedokrwiennej martwicy kości udowej. Wszystko to spowodowane jest najprawdopodobniej zmianami miażdżycowymi czy podwyższonym cholesterolem, które nasilają się w wyniku schorzeń tarczycowych. Trzeba też dodać, że schorzenia tarczycy, zwłaszcza niedoczynność występuje częściej w regionach o niskiej zawartości jodu w pożywieniu i otoczeniu np. regionach górskich. Niech więc nie dziwi nas sprzedaż soli jodowanej na tych terenach.

Problemy z kośćmi – jak im przeciwdziałać?

Jak w większości przypadków, im szybciej odkryjemy pierwsze dolegliwości świadczące o chorobie, tym łatwiej będzie nam przeciwdziałać schorzeniu i zachować możliwie wysoką jakość życia. Jeśli zauważymy, że często towarzyszy nam ból, „trzeszczenie” stawów czy osłabienie siły w mięśniach to sygnał, że powinniśmy zacząć działać.

Dieta i ruch

Po pierwsze,  w zachowaniu dobrej formy, główne skrzypce gra odpowiednia diety, obfitująca w minerały takie jak magnez, wapń czy fosfor oraz witaminy A czy D. Do naszego jadłospisu warto dołożyć więc zielone warzywa, warzywa strączkowe, orzechy, tłuste ryby oraz tzw. wyciągi kostne – potrawy powstałe z udziałem gotowania kości np. popularne „nóżki” i inne dania z naturalną galaretką czy krupnik na kościach. Musimy jednak pamiętać, że nawet najlepiej zbilansowana dieta nie przyniesie rezultatów, jeśli nie będzie poparta aktywnością fizyczną. Urozmaicone odżywianie i ruch wzmacniają kości, mięśnie i poprawiają elastyczność stawów.

Terapie wspomagające

Oprócz tego, możemy dodatkowo skorzystać z dobrodziejstw medycyny, np. terapii leczenia za pomocą rezonansu magnetycznego w systemie MBST. Sprawdzi się ona m.in. w przypadku, pacjentów u których doszło do zwyrodnień stawów właśnie w wyniku zaburzonej gospodarki hormonalnej. Po zastosowaniu leczenia następują znaczące zmiany w kondycji tkanki kostnej także u z osteoporozą. Średnio o 55% wzrasta poziom czynnika wskazującego na tworzenie kości, przy jednoczesnym braku wzrostu wskaźnika świadczącego o procesie niszczenia kości. Dodatkowo, następuje remineralizacja kości oraz jej odbudowywanie i wzmocnienie. Jest to terapia, która prowadzi do aktywnej stymulacji i wzrostu tkanki kostnej, dzięki czemu nawet jeśli w procesie odwapnienia powstały ubytki i związane z nimi dolegliwości bólowe, będziemy mieli szansę na poprawę jakości naszego życia.

Tarczyca odpowiada za wiele organów i struktur w naszym ciele. Dlatego warto wiedzieć, że jej nieprawidłowe funkcjonowanie wiąże się nie tylko z powszechnie kojarzonym z nią przybieraniem na wadze, ale także z wieloma chorobami prowadzącymi do znacznego pogorszenia ogólnego stanu zdrowia – w tym naszych kości i stawów. Dlatego pamiętajmy, aby już pierwsze niepokojące objawy skonsultować z lekarzem.

Źródło: Informacja prasowa / 38pr.pl