Ludzie starsi są największą grupą pacjentów aptek, najczęściej też realizują recepty z długą listą specyfików i dodatkowo kupują preparaty OTC. Stąd też są oni najbardziej narażeni na wystąpienie działań niepożądanych, obniżenie, a nawet brak efektywności farmakoterapii.
Zwiększona zachorowalność osób w podeszłym wieku powoduje, że przyjmują one jednocześnie wiele leków (średnio 3-8), często w zbędnych lub w niewłaściwych połączeniach. Takie zjawisko nazywamy polipragmazją.
Jej przyczyną są nie tylko leki zapisywane przez lekarzy, ale także te przyjmowane przez chorego na własną rękę. Dodanie każdego następnego leku zwiększa ryzyko działań niepożądanych i interakcji o 10 proc. Farmaceuta – jako osoba wydająca leki – może odegrać bardzo ważną rolę w eskalacji tego zjawiska.
Zaobserwowane w trakcie badań zaburzenia farmakokinetyki i farmakodynamiki leków u osób starszych stały się podstawą do sformułowania orientacyjnych wskazówek terapeutycznych. U pacjentów w wieku 65-75 lat należy zmniejszyć dawki leków o 10 proc., w wieku 75-85 lat o 20 proc., a powyżej 85 lat o 30 proc.
Dieta osób starszych nie powinna się zasadniczo różnić od tego, co żywieniowcy zalecają innym dorosłym. Powinna być oparta na piramidzie żywieniowej. Jej podstawą są pełnoziarniste produkty zbożowe: kasze, ryż, makarony, pieczywo.
Powinny one występować w każdym posiłku w towarzystwie warzyw, które stanowią kolejne piętro piramidy. Nieco mniej miejsca w jadłospisie powinny zajmować owoce i bakalie. Następne w kolejności są produkty mleczne, nabiał, ryby i drób.
Czerwone mięso i tłuszcze zwierzęce nie powinny być spożywane codziennie, podobnie jak cukier i słodycze.
U ludzi starszych spada zapotrzebowanie na składniki odżywcze (tłuszcze, białka i węglowodany oraz większość składników mineralnych), dlatego powinni oni zmienić skład swoich posiłków oraz pamiętać o witaminach. Mają one działanie antyoksydacyjne, wpływają na prawidłową gospodarkę tłuszczową, opóźniają proces starzenia.
Z wiekiem zapotrzebowanie energetyczne spada o około jedną trzecią. Kobiety w wieku 60-75 lat potrzebują 2200 kcal, a powyżej 75. r.ż. – poniżej 2000. Mężczyźni do 64. roku życia, wykonujący lekką pracę, powinni spożywać około 2400-2600 kcal, a pracujący ciężko – nawet do 4500. Panowie w wieku 65-75 lat nie powinni przekraczać 2300 kcal, a po 75. r.ż. – 2100 kcal.
Najważniejszą cechą, jaką farmaceuta powinien wykazywać w stosunku do starszych pacjentów, jest cierpliwość. W przekazywaniu fachowej wiedzy w przystępny sposób mogą pomóc specjalne ulotki informacyjne.
Ważne jest upewnienie się, czy rzeczywiście dany produkt leczniczy jest pacjentowi potrzebny i czy nie wchodzi w interakcje z lekami przepisanymi przez lekarza. Wskazane jest, aby osoba starsza miała przy sobie stale aktualizowaną listę leków, które zażywa.
Pełny tekst artykułu znajdą Państwo w grudniowo-styczniowym magazynie “Managera Apteki”
Nikt nie pyta Cię o zdanie, weź udział w Teście Zaufania!
To 5 najczęściej kupowanych leków na grypę i przeziębienie. Pokazujemy je w kolejności alfabetycznej.
ASPIRIN C/BAYER | FERVEX | GRIPEX | IBUPROM | THERAFLU
Do którego z nich masz zaufanie? Prosimy, oceń wszystkie.
Dziękujemy za Twoją opinię.