Witaminy są niezbędne do prawidłowego rozwoju i funkcjonowania naszego organizmu. Nie jest on w stanie sam ich wyprodukować, dlatego trzeba mu je dostarczyć wraz z pożywieniem lub wspomóc się preparatami z apteki. Poniżej przedstawiam przegląd witamin wraz z opisem ich działania.
- ###Witamina: A – retinol
- Sposób działania: Wpływa na prawidłowy wzrost i rozwój kości, zębów, włosów, paznokci. Przyspiesza regenerację nabłonka, skóry, dziąseł. Zwiększa odporność na infekcje układu oddechowego. Jest niezbędna do przemian hormonów kory nadnerczy i w syntezie rodopsyny (barwnika decydującego o zdolności widzenia o zmierzchu).
- Wskazania stosowania: Ślepota zmierzchowa, zapalenie rogówki, choroby skóry z nadmiernym rogowaceniem i złuszczeniem nabłonka (m.in. łuszczyca, trądzik pospolity), zahamowanie wzrostu, choroby dziąseł i zębów, oparzenia, odmrożenia, trudno gojące się rany. Wspomaga leczenie nadczynności gruczołu tarczowego.
- Objawy przedawkowania/działania niepożądane: Zawroty, bóle głowy, zajady, wymioty, wypadanie włosów, brak apetytu, nadmierna pobudliwość, żółte zabarwienie skóry.
- Źródło: W postaci beta-karotenu: warzywa i owoce o żółtym, zielonym i czerwonym zabarwieniu. W postaci retinolu: w tranie, wątrobie, maśle, tłustych serach i jajach. Również w mleku i tłustych rybach.
Witamina:B1 – tiamina
- Sposób działania: Wpływa na system nerwowy, pracę serca, układ mięśniowy, koordynuje ruchy rąk, oczu, ma wpływ na procesy myślowe i na przemianę węglowodanów.
- Wskazania stosowania: Zapalenie nerwów, nerwobóle, zaniki mięśniowe, rwa kulszowa, półpasiec, problemy ze spaniem, choroba „Beri-Beri”, utrata czucia, alkoholizm, zaburzenia pamięci, cukrzyca, uszkodzenie miąższu wątroby.
- Objawy przedawkowania/działania niepożądane: Bardzo rzadko występuje drżenie mięśni, opryszczka, obrzęki, wzmożona pobudliwość nerwowa, kołatanie serca.
- Źródło: Drożdże, orzechy, pieczywo razowe, kasze, otręby, wątroba, nerki, rodzynki, jaja, fasola, groch, mleko, kalafior, ziemniaki, mięso.
Witamina: B2 – ryboflawina
- Sposób działania: Bierze udział w procesach przemiany materii, wpływa na płodność, proces wzrostu. Pomaga w utrzymaniu zdrowej skóry, włosów i paznokci.
- Wskazania stosowania: Zapalenie błony śluzowej jamy ustnej i przewodu pokarmowego, zapalenie języka, zajady, pleśniawki, zapalenie rogówki, zaćma, biegunki.
- Objawy przedawkowania/działania niepożądane: Nie występują.
- Źródło: Mięso, wątroba, nerki, ryby, produkty mleczne, szpinak, brokuły, marchew, drób, drożdże, białko jaja.
Witamina: B6 – pirydoksyna
- Sposób działania: Odgrywa ważną rolę w metabolizmie aminokwasów, węglowodanów i tłuszczy, a także w tworzeniu hemoglobiny i przeciwciał. Umożliwia prawidłową czynność układu nerwowego, zapobiega niedokrwistości. Znosi zaburzenia nerwowo-mięśniowe.
- Wskazania stosowania: Stany zapalne skóry i jamy ustnej, łojotok, zaburzenia w układzie nerwowym, niedokrwistość, nudności i wymioty ciężarnych, stosowanie doustnych środków antykoncepcyjnych, alkoholizm, obrzmienie stawów.
- Objawy przedawkowania/działania niepożądane: Nie występują.
- Źródło: Zielone części warzyw, mięso, ziemniaki, ryby, wątroba, drożdże, jaja, kiełki pszenicy, otręby, chleb razowy.
Witamina: B12 – kobalamina
- Sposób działania: Bierze udział w biosyntezie kwasów nukleinowych, niezbędna do prawidłowego wzrostu, do normalnego tworzenia krwinek czerwonych. Poprawia pamięć i koncentrację.
- Wskazania stosowania: Niedokrwistość, zapalenie wielonerwowe, półpasiec, zapalenie korzonków nerwowych, nerwobóle, bezsoczne zapalenie błony śluzowej żołądka.
- Objawy przedawkowania/działania niepożądane: Nie występują.
- Źródło: Jaja, sery żółte, mięso, podroby, mleko, małże, krewetki, ryby.
Witamina: C – kwas askorbowy
- Sposób działania: Bierze udział w przebiegu wielu procesów metabolicznych, m.in. w oddychaniu komórek. Warunkuje syntezę insuliny, hormonów kory nadnerczy, hemoglobiny. Jest niezbędna do tworzenia kolagenu, do prawidłowego tworzenia kości, zębów, gojenia ran. Wpływa na odporność organizmu, zapobiega infekcjom, osłabia odczyn alergiczny, ułatwia wchłanianie żelaza.
- Wskazania stosowania: Szkorbut, zapalenie dziąseł, próchnica zębów u dzieci, wzmożona łamliwość paznokci, niedokrwistość, trudno gojące się rany, przeziębienia, palenie papierosów, doustna antykoncepcja, krwotoki, choroby alergiczne.
- Objawy przedawkowania/działania niepożądane: Zażywana w dużych dawkach może zmieniać wyniki badań laboratoryjnych poziomu cukru we krwi i w moczu. Jest przeciwwskazana w kamicy nerkowej.
- Źródło: Zielone części roślin, dzika róża, czarna porzeczka, zielona papryka, truskawki, cytryna, brokuły, ziemniaki, natka pietruszki.
Witamina: D – kalcyferol
- Sposób działania: Jest niezbędna do prawidłowej przemiany wapniowo- -fosforanowej i czynności przytarczyc. Bierze udział w powstawaniu kości i zębów, wpływa na prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego.
- Wskazania stosowania: Krzywica, tężyczka, rozmiękanie kości u dorosłych, osteoporoza, choroby kości spowodowane niedoczynnością przytarczyc, próchnica zębów, gruźlica kości.
- Objawy przedawkowania/działania niepożądane: Osłabienie, brak łaknienia, nudności, wymioty, zaparcia, biegunki, bóle głowy, mięśni, stawów, zwapnienie tkanek, kamica nerkowa, nadmierne wydalanie moczu, nadmierne pragnienie, zmniejszona mineralizacja kości, niewydolność krążenia.
- Źródło: Tran, jaja, masło, mleko, ryby, wątroba, słońce.
Witamina: E – tokoferol
- Sposób działania: Niezbędna do prawidłowego układu nerwowego, mięśniowego i krwionośnego. Działa przeciwnowotworowo i przyspiesza gojenie ran. Jest nazywana witaminą płodności, bo zmniejsza ryzyko poronienia. Ochrania komórki organizmu przed utlenianiem i zapobiega ich starzeniu.
- Wskazania stosowania: Niedokrwistość, nadciśnienie tętnicze, profilaktyka miażdżycy, cukrzyca, przewlekłe choroby wątroby, dróg żółciowych, trzustki, bezpłodność, poronienia nawykowe, kolagenozy.
- Objawy przedawkowania/działania niepożądane: Bardzo rzadko występują zmiany alergiczne, brak łaknienia, nudności, wymioty, uczucie zmęczenia.
- Źródło: Warzywa oleiste, orzechy, produkty pełnoziarniste, jaja, tłuste ryby.
Witamina: H – biotyna
- Sposób działania: Zapobiega siwieniu włosów, łysieniu, łagodzi bóle mięśniowe, stany zapalne skóry, jest niezbędna w procesach przemiany białkowej i węglowodanowej we wszystkich tkankach, umożliwia spalanie tłuszczów.
- Wskazania stosowania: Zmęczenie, zły nastrój, depresje, bóle mięśni, łysienie, łuszczenie się naskórka, łojotok, trądzik młodzieńczy.
- Objawy przedawkowania/działania niepożądane: Nie występują.
- Źródło: Wątroba, mięso, mleko, żółtko jaja, drożdże, nerki.
Witamina: K
- Sposób działania: Bierze udział w syntezie niektórych czynników krzepnięcia krwi.
- Wskazania stosowania: Zaburzenia krzepnięcia krwi, krwawienia wewnętrzne, krwotoki, obfite miesiączki, choroba krwotoczna noworodków, skazy krwotoczne.
- Objawy przedawkowania/działania niepożądane: Zawroty głowy, spadek ciśnienia, uczucie gorąca, swędzące wykwity rumieniowe, zakrzepica, hemoliza.
- Źródło: Zapotrzebowanie pokrywają bakterie żyjące w przewodzie pokarmowym, które potrafią ją syntetyzować, a także szpinak, kapusta, kalafior, pomidory, wątroba, jogurt, żółtko jaja, tran.
Witamina: Kwas foliowy – witamina B4
- Sposób działania: Zapewnia powstawanie krwinek czerwonych. Jego niedobór u kobiet może powodować wrodzone wady układu nerwowego noworodków. Zwiększa laktację, wpływa na zdrowy wygląd skóry.
- Wskazania stosowania: Niedokrwistość, alkoholizm, stany wyczerpania, ciąża i laktacja, polineuropatia cukrzycowa, opóźnienie wzrostu, łamliwość włosów.
- Objawy przedawkowania/działania niepożądane: Nie występują.
- Źródło: Drożdże, wątroba, warzywa zielone, marchew, mleko, żółtko jaja, dynia, bób, kukurydza, melon.
Witamina: Kwas pantotenowy – witamina B5
- Sposób działania: Reguluje przemiany metaboliczne białek, tłuszczów i węglowodanów, bierze udział w reakcjach odpornościowych, poprawia wygląd skóry i włosów.
- Wskazania stosowania: Zmiany skórne, stany wyczerpania, trudno gojące się rany, osłabienie układu immunologicznego, zapalenie nerwów obwodowych.
- Objawy przedawkowania/działania niepożądane: Nie występują.
- Źródło: Łuski zbóż, rośliny zielone, mięso, mleko, ziemniaki, kiełki pszenicy, orzechy, wątroba.
Witamina: PP (niacyna, witamina B3)
- Sposób działania: Odpowiada za przemiany energetyczne, w dużych ilościach może zmniejszyć poziom cholesterolu. Jest niezbędna do produkcji hormonów płciowych, pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu mózgu i układu nerwowego.
- Wskazania stosowania: Pelagra, zapalenie skóry i błon śluzowych, łojotok, trądzik, liszaje, pleśniawki, zapalenie jamy ustnej i języka, zaburzenia żołądkowo-jelitowe, schorzenia układu nerwowego, hipercholesterolemia, miażdżyca, stany skurczowe naczyń krwionośnych.
- Objawy przedawkowania/działania niepożądane: Nie występują.
- Źródło: Podroby, mięso, ryby, drób, mleko, jaja, produkty pełnoziarniste, warzywa zielone, orzechy, liściaste zielone jarzyny.