Udar mózgu – czynniki i grupy ryzyka, życie po udarze

29 października to Światowy Dzień Udary Mózgu. Najnowsze badania Fundacji Udaru Mózgu pokazują, że wśród chorych, którzy przeszli udar mózgu, aż 1/4 to osoby poniżej 40 roku życia. W tym, aż 70 % pacjentów straciło, przynajmniej częściowo, sprawność fizyczną. Natomiast prawie 50 % źle ocenia dostęp do rehabilitacji.

Badanie zostało przeprowadzone pośród 400 ankietowanych, z czego 68 % badanych to osoby po udarze, a pozostała grupa to opiekunowie chorych. Autorzy przyjrzeli się m.in. innowacyjnym metodom leczenia, opiece poszpitalnej, stosunkowi personelu medycznego wobec pacjentów oraz efektywności polskich oddziałów udarowych i rehabilitacyjnych.

– Naszym celem było uzyskanie informacji na temat problemów, z jakimi zmagają się osoby po udarze oraz ich opiekunowie. Dzięki badaniu udało nam się zebrać dane, które być może w przyszłości pomogą poprawić sytuację osób po udarze w Polsce – mówi Adam Siger, wiceprezes Fundacji Udaru Mózgu.

Udar mózgu a wiek

Statystyki są dość zatrważające. Mianowicie, szacuje się, że w Polsce aż co osiem minut ktoś doznaje udaru mózgu. Obecnie jest to trzecia w kolejności, zaraz po chorobach serca i nowotworach, przyczyna śmierci, a pierwsza w kolejności najczęstsza przyczyna niepełnosprawności Polaków. Co istotne udar może się przytrafić każdemu, niezależnie od wieku i stanu zdrowia. Z przeprowadzonego przez Fundację Udaru Mózgu badania wynika, że 24 proc. ankietowanych po udarze stanowiła grupa osób poniżej 40 roku życia.

– Należy zmienić powszechną opinię, że udar mózgu to choroba ludzi starszych. Chociaż ryzyko wystąpienia udaru wzrasta razem z wiekiem, coraz głośniej mówi się o tym, że na oddziały udarowe trafiają ludzie młodzi, na pierwszy rzut oka wydawałoby się, że zdrowi. Dodatkowo liczba chorych z roku na rok wciąż wzrasta, a już teraz udarem mózgu zagrożonych jest ponad 5 mln Polaków – podkreśla Adam Siger.

Udar mózgu – czynniki ryzyka

Według ekspertów, udar może być łączony z wieloma rozmaitymi czynnikami. Najczęściej jednak wymienia się podwyższony poziom cholesterolu, cukrzycę, otyłość czy choroby sercowo-naczyniowe, takie jak migotanie przedsionków lub nadciśnienie tętnicze. Poza nie zawsze zależnymi od nas schorzeniami, udar mózgu może być spowodowany także nadużywaniem alkoholu, paleniem papierosów lub brakiem aktywności fizycznej. Jak podkreśla Adam Siger z Fundacji Udaru Mózgu, za ryzyko wystąpienia udaru w dużej mierze odpowiadają czynniki, na które mamy wpływ, dlatego tak ważna jest profilaktyka. Jednocześnie im więcej wiemy na temat symptomów udaru, tym szybsza jest nasza reakcja w razie jego wystąpienia, co zwiększa nasze szanse na zachowanie sprawności.

– Niestety w Polsce świadomość na temat zagrożeń, jakie niesie za sobą udar mózgu, wciąż jest zbyt niska – dodaje Adam Siger.

Udar mózgu | Jakość życia po udarze

Badanie wykazało, że jedynie 27 % ankietowanych mogło z czasem podjąć pracę zarobkową po przebytej chorobie. 56 % osób natomiast było zmuszonych do pozostania na rencie lub emeryturze ze względu na zbyt duży uszczerbek na zdrowiu. Według 53 proc. respondentów po udarze najtrudniejszy do zaakceptowania był fakt utraty sprawności fizycznej. U 70 proc. badanych pacjentów rozwinęła się także spastyczność poudarowa kończyn. Terminem tym określa się nadmierne i często bolesne napięcie mięśni, które może dotyczyć zarówno górnych, jak i dolnych kończyn (u 44 proc. ankietowanych spastyczność dotyczyła więcej niż jednej kończyny). Blisko połowa uczestników badania nie wiedziała, że spastyczność może być bezpłatnie leczona w ramach programu lekowego z użyciem toksyny botulinowej, informację o takiej możliwości leczenia usłyszało od swojego lekarza zaledwie 24 proc. badanych.

Z tego wynika, że poprawy wymaga też taka sfera opieki zdrowotnej, jak ciągła edukacja jej pracowników celem otoczenia pacjentów jak najlepszą opieką również po przebytych chorobach, czy informowanie o możliwościach bezpłatnych programów rehabilitacyjnych, które mogą mieć znaczny wpływ na poprawę jakości życia rekonwalescentów. Tymczasem połowa respondentów dostęp do wczesnej rehabilitacji w Polsce oceniła źle lub bardzo źle. Dotyczy to także terapii neurologopedycznych (zaburzenia komunikacji zgłosiło 71 proc. ankietowanych) – po opuszczeniu oddziału udarowego aż 65 proc. respondentów miała problemy z dostępnością do terapii neurologopedycznych finansowanych przez państwo, a 51 proc. pacjentów korzystało z prywatnych terapii opłacanych z własnych pieniędzy.

Udar mózgu | Akcja edukacyjna

W ramach odpowiedzi na powszechny problem z dostępnością do rehabilitacji, Fundacja Udaru Mózgu oraz ośrodek Terapii neurologicznej samodzielni pod patronatem Sekcji Neurorehabilitacji Polskiego Towarzystwa Neurologicznego, zorganizowała w Warszawie społeczną akcję edukacyjną, podczas której można było zapoznać się z informacjami na temat profilaktyki udarowej, możliwości terapii oraz wsparcia osób po udarze mózgu.

Źródło: Informacja prasowa / konkretpr.pl