Amarylis

Terapia środowiskowa


W radzeniu sobie z chorobą psychiczną konieczne są różne oddziaływania terapeutyczne. Niezwykle istotnym elementem jest terapia środowiskowa – leczenie ludzi wśród ludzi.

Epizod psychotyczny zmienia sposób spostrzegania rzeczywistości, zamyka człowieka w jego wewnętrznym świecie pełnym niezwykłych przeżyć. Konsekwencją tego stanu jest nie tylko odmienność przeżywania, ale także wycofanie się z realnych kontaktów, zerwanie więzi ze światem, wypadnięcie z pełnionych dotąd ról.

Tę odmienność spostrzegania i interpretowania rzeczywistości, nazywaną urojeniami lub omamami, jesteśmy w stanie skutecznie leczyć w różnych warunkach – nawet ambulatoryjnych – za pomocą dobrze dobranej farmakoterapii. Odbudowanie więzi ze światem wymaga o wiele więcej wysiłku. Wymaga stworzenia bezpiecznego środowiska, które pozwoli w rozmowie zmierzyć się z uczuciami i negatywnymi myślami o sobie pojawiającymi się po epizodzie chorobowym, pozwoli odbudować zaufanie do siebie, zmotywować się do aktywności.

Krok do zdrowia
W radzeniu sobie z chorobą konieczne są różne oddziaływania terapeutyczne. Rozpoczęcie leczenia i często związana z nim izolacja (czy to w warunkach szpitalnych, czy domowych) pogłębia niejednokrotnie uczucie pustki, nieprzystosowania, bycia gorszym, niezdolnym do funkcjonowania społecznego, a nawet do bycia normalnym. „Bycie normalnym” na ogół nie równa się „byciu zdrowym”. Kiedy ktoś choruje na grypę czy inną bardziej przewlekłą chorobę, nie jest skłonny myśleć o sobie, że jest nienormalny. A przecież… nie jest zdrowy. Normalność oznacza nie tylko brak objawów, ale także funkcjonowanie w różnych rolach społecznych. Leczenie chorób psychicznych wymaga od nowoczesnej psychiatrii wspomagania pacjentów w integracji ze środowiskiem. Nie oznacza to, że leczenie środowiskowe jest alternatywą, konkurencją dla szpitali. Jest często dla osoby chorej kolejnym krokiem do zdrowia. Niewykonanie tego kroku – z powodu małej dostępności takich form terapii czy z powodu braku wiedzy o takich możliwościach – zmniejsza szansę na uzyskanie trwałej poprawy czy pełnej samodzielności w funkcjonowaniu.

Wspieranie samodzielności
Leczenie w rozumieniu interwencji środowiskowej polega więc na wspieraniu samodzielności, umożliwianiu trenowania osłabionych lub nigdy nie podjętych ról społecznych. Celem takich działań jest odbudowa zdrowych zasobów psychicznych osoby po kryzysie.

Choroba zaczyna się lub nawraca często w sytuacji stresu. Zarówno wiedza o sobie, o swojej chorobie, jak i doświadczenie w skutecznym radzeniu sobie ze stresem pomaga zapobiegać nawrotom i pozwala stawić czoła różnym wyzwaniom.

Praca w grupie
W terapii środowiskowej jednym z głównych czynników leczących jest praca w grupie. Możliwość wymiany doświadczeń z innymi, możliwość trenowania różnych zachowań w sytuacjach społecznych sprzyja wzmacnianiu lepszego obrazu siebie i stwarza możliwość większego wpływu na swoje życie. W wielu wypadkach brak inicjatywy, poczucie bezsensu życia, braku planów stają się centralnym – i niestety wciąż jeszcze często marginalizowanym – problemem.

W chorobach psychicznych wola wyzdrowienia jest ważnym czynnikiem wspomagającym leczenie. Budowanie motywacji do zdrowienia wymaga tworzenia atrakcyjnych oddziaływań terapeutycznych. Dlatego obok regularnej farmakoterapii, oddziaływań psychoedukacyjnych, psychoterapii ważne są obozy terapeutyczne, grupy nastawione na rozwijanie różnych uzdolnień, pozwalające zdobywać nowe umiejętności.

Wybrane formy terapii i rehabilitacji
Oddziały dzienne prowadzą zajęcia przedpołudniowe. Pacjenci najczęściej leczą się tam po pobycie w oddziale stacjonarnym. W zajęciach, obok psychoterapii indywidualnej, czynnikiem leczącym jest społeczność terapeutyczna. Pełnienie różnych ról, przygotowywanie wspólnych posiłków, branie odpowiedzialności za siebie i innych, ustalanie czy konfrontowanie się z normami grupowymi jest wyzwaniem wspomagającym rozwój samodzielności i aktywności.

Grupy ambulatoryjne prowadzone są w oparciu o różne modele terapeutyczne. Spotkania w takich grupach odbywają się raz w tygodniu i trwają przeciętnie od jednej do kilku godzin. W części grup prowadzona jest psychoterapia, inne mają charakter głównie wspierający, jeszcze inne pozwalają zdobywać nowe umiejętności lub dają możliwość realizowania się przez sztukę.

Obozy terapeutyczne przez zmianę kontekstu są często bardzo znaczącym wydarzeniem dla osoby po kryzysie psychicznym. Rozłąka z rodziną i oderwanie od różnych codziennych uwarunkowań pozwalają zobaczyć siebie na nowo. Możliwość na przykład nauczenia się jazdy na nartach czy jazdy konnej pozwala wielu osobom nabrać większej pewności siebie. Tu, podobnie jak w oddziale dziennym, znaczące jest uczestnictwo w wewnętrznej społeczności grupy. Grupa obozu ma niejednokrotnie silniejszą identyfikację niż grupa oddziału czy grupa ambulatoryjna. Przebywanie ze sobą przez kilka dni pozwala na budowanie przyjaźni, ale też wymaga radzenia sobie w konfliktach.

Oddziaływania buforujące
Po etapie, w którym największą rolę odgrywa leczenie, pojawiają się inne wyzwania związane z codziennością, takie jak praca czy zagospodarowanie wolnego czasu. Nie wszyscy chorujący psychicznie są w stanie podjąć pracę. Na potrzebę integracji społecznej odpowiadają Warsztaty Terapii Zajęciowej czy Domy Środowiskowe. Stopniowo pojawia się też coraz więcej możliwości zatrudnienia osób chorujących psychicznie w Zakładach Aktywności Zawodowej.

We wszystkich oddziaływaniach środowiskowych kluczowa jest idea towarzyszenia pacjentowi w zmaganiu z problemami, z którymi trudniej jest mu sobie radzić niż osobom zdrowym. Ta pomoc stanowi swoisty bufor pomiędzy pacjentem a środowiskiem. Istotą tych oddziaływań buforujących jest jednak nie izolacja a interakcja. Oddziaływania środowiskowe wymagają więc uwrażliwienia zarówno na potrzeby chorych, jak i na potrzeby oraz uwarunkowania społeczne. Obok leczenia obejmuje to kampanie medialne, edukację potencjalnych pracodawców, edukację rodzin, zmniejszanie przesądów i przekonań stygmatyzujących chorych psychicznych. Terapia środowiskowa jest więc całym splotem różnych form oddziaływań i wymaga koordynacji działań instytucji pomocowych i leczniczych.

4.3/5 - (118 votes)

Nikt nie pyta Cię o zdanie, weź udział w Teście Zaufania!

To 5 najczęściej kupowanych leków na grypę i przeziębienie. Pokazujemy je w kolejności alfabetycznej.

ASPIRIN C/BAYER | FERVEX | GRIPEX | IBUPROM | THERAFLU

Do którego z nich masz zaufanie? Prosimy, oceń wszystkie.
Dziękujemy za Twoją opinię.

Leave a Comment

POLECANE DLA CIEBIE

START TYPING AND PRESS ENTER TO SEARCH