Starzenie się a zdrowe oczy – AMD

AMD to bardzo rozpowszechniona choroba i najczęstsza przyczyna utraty wzroku. Obecnie w krajach uprzemysłowionych AMD dotyka 1 osobę na 20.

W wyniku różnych zmian zachodzących w narządzie wzroku 90% osób z wiekiem traci prawidłowe widzenie. Mogą to być stany, w których dobranie odpowiednich „pomocy optycznych” daje znaczną poprawę lub może to być związana z wiekiem choroba zwyrodnieniowa oczu, która grozi utratą wzroku. Najczęściej występujące choroby to starcze lub związane z wiekiem zwyrodnienie plamki (AMD), zaćma i jaskra.

Jaskrę leczy się farmakologicznie. Zaćmę można usunąć operacyjnie wszczepiając do oka sztuczną soczewkę. W przypadku AMD, jak dotąd, nie ma skutecznej metody leczenia.

Jest to jednocześnie bardzo rozpowszechniona choroba i najczęstsza przyczyna utraty wzroku. Obecnie w krajach uprzemysłowionych AMD dotyka 1 osobę na 20.

Chociaż AMD dotyczy coraz większej liczby osób, ogólny poziom wiedzy na temat tej choroby jest zdumiewająco niski.

Co mówią fakty?
Zwyrodnienie plamki jest to podstępnie przebiegająca, związana z wiekiem choroba, która może skutkować nieznacznym pogorszeniem widzenia lub prawie całkowitą utratą wzroku. Centrum siatkówki odpowiedzialne za najostrzejsze widzenie stopniowo traci swoją funkcję. To miejsce siatkówki nazywane „plamką żółtą” ma tylko kilka milimetrów średnicy. Znajduje się tu największe skupisko fotoreceptorów – czopków i pręcików – czyli komórek światłoczułych.

Soczewka oka koncentruje promienie światła przechodzące przez źrenicę właśnie w plamce. W ten sposób powstaje najostrzejszy obraz. Podobnie dzieje się w przypadku skupienia promieni słonecznych, które przechodząc przez szkło powiększające mogą wzniecić ogień.

Proces ten ma także pewne wady. Promieniowanie świetlne pobudza w oku procesy metaboliczne, w wyniku których tworzą się tak zwane wolne rodniki – bardzo aktywne substancje o właściwościach utleniających. Te szkodliwe czynniki mogłyby uszkodzić komórki plamki, gdyby nie istniała naturalna, biologiczna bariera ochronna w postaci mechanizmów neutralizujących wolne rodniki – system antyoksydacyjny.

Od 40. roku życia ten system obronny oka stopniowo staje się coraz słabszy i coraz mniej wydajny. Od 50. roku życia gwałtownie wzrasta ryzyko rozwoju AMD od około 2% do ponad 33%. W grupie wiekowej 75-84 jedna trzecia populacji choruje na zwyrodnienie plamki.

Jakie są objawy AMD?
Na początku choroby zmianom ocznym mogą towarzyszyć następujące zjawiska:

• zniekształcenie linii prostych,
• „gubienie” liter podczas czytania,
• osłabienie widzenia barwnego,
• słabsze widzenie o zmierzchu i w ciemności.

W późnym stadium rozwoju choroby pojawiają się zmiany w centrum pola widzenia w postaci rozlanej, ciemnej plamy. Pacjent ma trudności w czytaniu i rozpoznawaniu twarzy. Proces ten można porównać do nagłego zaparowania szkieł podczas zmiany temperatury powietrza. Otoczenie widoczne jest tylko marginalnie, na obwodzie pola widzenia, a nie widzimy tego, co znajduje się w centrum.

Co radzą okuliści?
Każdemu, u kogo ryzyko rozwoju AMD jest podwyższone (patrz tabela), a zwłaszcza osobom w starszym wieku, zaleca się przestrzeganie zrównoważonej diety bogatej w owoce i warzywa (szczególnie żółte, pomarańczowe lub ciemnozielone), dostarczanie organizmowi niezbędnych mikroelementów w postaci odpowiednich suplementów diety.

Każdemu, u kogo ryzyko rozwoju AMD jest podwyższone, a zwłaszcza osobom w starszym wieku, zaleca się wzbogacanie diety w mikroelementy niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania plamki. Okuliści radzą stosować opracowany metodami naukowymi preparat OCUVITE LUTEIN, gdyż wpływa on korzystnie na plamkę żółtą.

Prekursor tego leku badany był przez 10 lat w Stanach Zjednoczonych (Badanie ARED, 2001 r.). Kilka tysięcy osób z umiarkowaną lub ciężką postacią AMD otrzymywało mieszankę witamin i minerałów w postaci suplementu diety. Wyniki badania były zachęcające. Proces chorobowy postępował wolniej, a ryzyko rozwoju późnego stadium AMD lub całkowitej utraty wzroku było zmniejszone.