Bez prawidłowego funkcjonowania stawów nie bylibyśmy w stanie wykonywać nawet najprostszych codziennych czynności.
Utrzymywanie ich w dobrej kondycji jest więc bardzo ważne. Stawy to ruchome połączenia pomiędzy elementami układu kostno-szkieletowego. Przeciążenia, kontuzje lub infekcje wywołują mikrouszkodzenia chrząstki stawowej oraz zapalenie okolicznych tkanek, w konsekwencji czego pojawia się ból.
Co szkodzi stawom?
Schorzenia stawów dotykają połowy Polaków po 50. roku życia. Najczęściej występuje choroba zwyrodnieniowa stawów wynikająca z ich „zużycia”. Jest ona uwarunkowana zarówno czynnikami genetycznymi, jak i nabytymi zaburzeniami w budowie anatomicznej pojawiającymi się z wiekiem, wskutek intensywnego wysiłku fizycznego, wielokrotnie powtarzających się urazów czy nadwagi. O ile nie mamy wpływu na czynniki genetyczne, o tyle wdrażając prawidłową dietę oraz umiarkowaną aktywność fizyczną, możemy znacząco poprawić kondycję stawów.
Białka kolagenowe
Stawy zbudowane są z niewielkiej szczelinowej przestrzeni między kontaktującymi się ze sobą powierzchniami stawowymi – jamy stawowej, chrząstki stawowej pokrywającej nasady kości oraz otaczającej je torebki stawowej. Jama stawowa wypełniona jest zmniejszającą tarcie mazią stawową. Skład chemiczny i struktura tkanki chrzęstnej decydują o funkcji stawów. Macierz chrzęstna ma budowę warstwową, a w jej skład wchodzą głównie woda, białka kolagenowe oraz proteoglikany. Ważne jest dostarczenie organizmowi niezbędnej codziennej dawki substancji zapewniających jej prawidłową odbudowę.
Woda zapewnia chrząstce właściwości lepko-elastyczne, dlatego w przypadku problemów stawowych istotne jest prawidłowe nawodnienie organizmu. Kolagen warunkuje wytrzymałość i elastyczność chrząstki dzięki dwóm charakterystycznym aminokwasom: hydroksyprolinie i hydroksylizie. Powstają one podczas reakcji chemicznej zwanej hydroksylacją z naturalnie występujących w organizmie aminokwasów – proliny i lizyny. Proces ten zachodzi tylko w obecności witaminy C.
Dieta i suplementy
Korzystny wpływ na strukturę stawów ma również naturalnie występująca w chrząstce stawowej glukozamina, która wraz z chondroityną i kwasem hialuronowym nadaje chrząstce elastyczność i warunkuje jej prawidłowe nawodnienie. Zdolność do fizjologicznej syntezy glukozaminy zmniejsza się z wiekiem, a w produktach żywnościowych występuje ona tylko w śladowych ilościach, dlatego w przypadku dolegliwości stawowych warto pomyśleć o suplementacji.