Pacjent z grypą kiedy OTC nie wystarczy?

Wysoka gorączka, bóle mięśni i stawów, kaszel, katar – to objawy grypy, na którą co roku na świecie choruje około 100 milionów ludzi. Trafna diagnoza, a wcześniej szczepienia profilaktyczne, mogą zapobiec ciężkim i nieodwracalnym powikłaniom.

Grypa jest wirusową chorobą zakaźną dróg oddechowych wywołaną przez Orthomyxovirus influenzae. Wirus grypy został po raz pierwszy wyizolowany w 1933 roku. Należy on do wirusów RNA. Na podstawie antygenów występujących na jego powierzchni rozróżniamy typy A, B oraz C, które dzielą się na wiele podtypów.

Za epidemie oraz pandemie choroby najczęściej odpowiedzialny jest typ A. Antygeny powierzchniowe tego wirusa ulegają częstym mutacjom, co utrudnia układowi odpornościowemu organizmu zwalczanie choroby. Wirusy wywołujące grypę rozprzestrzeniają się drogą kropelkową. Cząstki wirusa osiadają na błonach śluzowych układu oddechowego, następnie wnikają do komórek i zaczynają proliferację. Efektem ich działania jest niszczenie komórek. Opuszczenie komórek przez wirusy jest możliwe dzięki enzymowi o nazwie neuraminidaza. Okres inkubacji wynosi od 1 do 3 dni, przez ten czas zainfekowana osoba nie ma żadnych objawów, choć już zaraża innych.

Czym się różni przeziębienie od grypy?

Przeziębienie najczęściej jest powodowane przez rynowirusy, niektóre echowirusy i coxsackiewirusy i różni się od grypy objawami. Inne są też objawy przeziębienia i grypy. Przeziębienie rozpoczyna się powoli. Najpierw pacjent odczuwa pieczenie albo drapanie w nosie lub w gardle, później ma katar. Jeśli pacjent na tym etapie sięgnie po środki farmakologiczne, prawdopodobnie inne objawy nie wystąpią. Tymczasem grypa zaczyna się nagle i niespodziewanie. Zazwyczaj pacjent od razu ma wysoką gorączkę – powyżej 390C. Samopoczucie chorego pogarsza się z godziny na godzinę, odczuwa on bardzo silne bóle gardła, mięśni, zmęczenie i osłabienie. Częściej niż katar pojawiają się bóle brzucha. Złe samopoczucie utrzymuje się nawet przez kilka tygodni. Przeziębienie przebiega o wiele łagodniej i chory zwykle szybko wraca do zdrowia. Gorączka rzadko jest wysoka, a ogólne samopoczucie nie jest aż tak złe, jak w przypadku grypy.

Groźny wirus

U osób starszych, kobiet w ciąży oraz dzieci często dochodzi do powikłań pogrypowych. W każdym sezonie jesienno-zimowym klinicyźci różnych specjalności, lekarze rodzinni mogą spodziewać się u pacjentów powikłań po grypie w różnych postaciach, począwszy od dyskretnych poprzez zaburzenia w układzie oddechowym, sercowo-naczyniowym, nerwowym, zapalenie mięśnia sercowego, zapalenie opon mózgowych aż po powikłania wielonarządowe. Przebieg kliniczny zależy od naturalnych właściwości wirusa, poziomu odporności organizmu, wieku pacjenta, jego odżywienia, palenia papierosów, współistniejących chorób (przewlekłych chorób serca i płuc, cukrzycy).

Stosowanie tzw. przeciwgrypowych preparatów OTC oraz środków domowych zmniejsza nasilenie objawów, ale nie ma wpływu na wirusa grypy. Krajowy Ośrodek ds. Grypy oraz wiele towarzystw naukowych na świecie rekomenduje szczepienia przeciw grypie jako podstawową metodę w profilaktyce tej choroby. Celem szczepień jest nie tylko uniknięcie zachorowania, ale przede wszystkim uniknięcie poważnych powikłań.

tekst: mgr farm. Anna Chmielecka