Oszczędzajmy wodę

Dziennie zużywamy od 50 do 150 litrów wody. Ilość tę można ograniczyć poprzez racjonalne korzystanie z tego daru natury.

Woda jest nam niezbędna do życia. Stanowi ona główny składnik naszego organizmu – ciało człowieka zawiera około 60 proc. wody, a jej ubytek już o 12 proc. prowadzi do śmierci.

Woda odgrywa też podstawową rolę w zaspokojeniu higieniczno-sanitarnych potrzeb człowieka. Obecnie zdecydowana większość Polaków korzysta z wody odpowiedniej jakości, dostarczanej do mieszkań systemem wodociągowym.

Obecnie cena wody i odprowadzania ścieków w pełni pokrywa koszty jej ujmowania, uzdatniania i dostarczenia do odbiorcy. Przedsiębiorstwa wodociągowe muszą jednak modernizować istniejące urządzenia oraz wprowadzać nowe technologie uzdatniania wody i oczyszczania ścieków. Te zabiegi wprawdzie w znaczący sposób poprawiają jakość wody dostarczanej do naszych domów, chronią środowisko dzięki bardzo efektywnym metodom oczyszczania ścieków, ale powodują wzrost cen wody i odprowadzania nieczystości.

Do czego używamy wody?
W zależności od wyposażenia mieszkań w urządzenia sanitarne, człowiek zużywa od 50 do 150 litrów wody dzienne. W sumie ponad 70 proc. wody dostarczanej systemami wodociągowymi trafia do gospodarstw domowych. Biorąc pod uwagę różne potrzeby ludzi oraz stosowane w praktyce techniczne rozwiązania domowych instalacji wodociągowych, można wyróżnić następujące przeznaczenia wody wykorzystywanej przez lokatorów mieszkań: picie, gotowanie, mycie ciała, kąpiel, spłukiwanie toalety, pranie, zmywanie naczyń, sprzątanie mieszkania, mycie samochodu, podlewanie ogródków. Na rysunku przedstawiono orientacyjną strukturę zużycia wody przez przeciętnego Polaka.

Pozytywny trend
Od 1990 roku obserwujemy spadek zużycia wody. Jest to pozytywny trend, na który miało wpływ kilka czynników (patrz ramka). Tendencja ta jest ściśle związana z racjonalizacją zużycia wody. Marnotrawstwo i przecieki wody w instalacjach wewnętrznych zostały w pewnym stopniu wyeliminowane. Z uwagi na wzrost cen wody, a w konsekwencji zwiększenie udziału kosztów jej zużycia w budżecie gospodarstw domowych, radykalnie zmieniła się też mentalność mieszkańców, którzy szybko reagują na usterki instalacji w swoich mieszkaniach, co powoduje zmniejszenie strat wody.

Największy wpływ na ograniczenie zużycia wody w gospodarstwach domowych ma rozpowszechnienie wodooszczędnych rozwiązań technicznych do poboru wody. Przede wszystkim chodzi tu o nowoczesne pralki oraz zmywarki do naczyń, które wyposażone są w funkcje oszczędzania wody.

Coraz mniejsze zasoby
Jak podaje Polska Akcja Humanitarna, jedynie 2,5 proc. światowych zasobów wody to woda słodka, a mniej niż 1 proc. to woda pitna. Według prognoz WWF, zasoby te będą się kurczyły wraz ze zwiększaniem się liczebności mieszkańców Ziemi. Jedną z przyczyn tego zjawiska jest globalne ocieplenie.

Do krajów ubogich w wodę należy także Polska. Z wody należy zatem korzystać rozsądnie. Chociaż gospodarstwa domowe w skali kraju zużywają mniej niż 30 proc. wody wykorzystywanej w gospodarce narodowej, to ich udział w oszczędzaniu wody może być znaczący. Dużą rolę może tu odegrać świadomość społeczeństwa już od najmłodszych lat. Różnego typu akcje i działania prowadzone w ostatnich 15 latach przyczyniły się do spadku zużycia wody w gospodarstwach domowych o około 30-50 proc. Tak znacznego spadku zużycia wody nie możemy się już spodziewać, ale nadal zużywamy jej za dużo. Racjonalne działania w tym zakresie mogą zatem przynieść korzyści materialne odbiorcom wody (mniejszy koszt) i duże korzyści ogólnospołeczne.

1/8 ludzi cierpi z powodu pragnienia
Według danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO/UNICEF 2008) około 884 milionów ludzi nie ma dostępu do bezpiecznych źródeł wody. Oznacza to, że jedna ósma mieszkańców Ziemi cierpi z powodu pragnienia i chorób wywołanych spożywaniem zanieczyszczonej wody. Jedynie 3 proc. z nich żyje w Europie, 53 proc. pochodzi z Azji, 38 proc. z Afryki.

Według szacunków WHO każdego dnia około 4 tysięcy dzieci umiera z powodu chorób związanych z niedostatkiem czystej wody. Oznacza to, że statystycznie co 20 sekund umiera jedno dziecko. Organizacja Narodów Zjednoczonych szacuje, że dziecko urodzone w kraju rozwiniętym konsumuje 30-50 razy więcej wody niż dziecko, które przyszło
na świat w kraju rozwijającym się. (źródło: Polska Akcja Humanitarna)

Ekologiczne rozwiązania

• System magazynowania i filtrowania spływów deszczowych z dachu – pozwala na wykorzystanie zebranej deszczówki do prania, spłukiwania toalety czy podlewania ogródka.
• Eksperymentalny budynek w Arizonie – wyposażony jest w efektywnie działający osadnik, dzięki któremu ścieki z umywalek i wanny wykorzystuje się do spłukiwania toalety.

tekst:
dr Halina Kłoss-Trębaczkiewicz
dr Elżbieta Osuch-Pajdzińska