Nieznane szczepienia

Co czwarty Polak nie słyszał o żadnej chorobie, której można byłoby zapobiegać za pomocą szczepień ochronnych. Pozostali wymieniają najczęściej grypę (48 proc.) i żółtaczkę (26 proc.). Polacy “mają niski poziom świadomości w zakresie profilaktyki zdrowotnej, wykazują się niewiedzą i są bierni w kwestii szczepień. O poddaniu się szczepieniom decydują w sposób nieracjonalny i doraźny” – tak badanie percepcji szczepień ochronnych wśród Polaków podsumował jego autor, socjolog Tomasz Sobierajski.

Socjolog przeprowadził badanie na zlecenie jednej z firm farmaceutycznych w ramach programu “Szczepienia ochronne – wiedza zamiast niepewności”. Ankieta objęła 1436 pacjentów krakowskich NZOZów, poradni szczepień i szpitali.

Sobierajski ustalił, że informacje na temat szczepień najczęściej uzyskujemy od lekarzy (87 proc.), z mediów (44 proc.) i od pielęgniarek (31 proc.). Rzadziej wiedzę tę czerpiemy od znajomych (18 proc.), rodziny (17 proc.) i aptekarzy (5 proc.).

Respondenci pytani o nazwy chorób, przed którymi chronią szczepionki, oprócz grypy i żółtaczki wymieniali także gruźlicę, tężec, błonicę i odkleszczowe zapalenie opon mózgowych. Kilku wspomniało o ptasiej grypie, raku szyjki macicy i polio. Jednocześnie na to samo pytanie blisko jedna trzecia osób (31 proc.) odpowiedziała “pneumokoki”, a co ósma – “meningokoki” (13 proc.). Nazwę bakterii respondenci mylnie uznali za nazwę choroby.

Prof. Jacek Wysocki z Katedry Profilaktyki Zdrowotnej Akademii Medycznej w Poznaniu uważa, że w ostatnich latach lęk przed chorobami zakaźnymi zamieniliśmy na lęk przed szczepieniami. Tłumaczy to rzadkim obecnie kontaktem ludzi z chorobami zakaźnymi.

W Polsce część szczepień, np. przeciwko polio, tężcowi czy gruźlicy (a niedługo także przeciwko hib – bakterii wywołującej m.in. sepsę, zapalenie płuc, ropne zapalenie opon mózgowo- rdzeniowych i mózgu) jest obowiązkowa i płaci za nią państwo. Szczepienia te przyjmuje 95-98 proc. dzieci.

Część szczepień jest zalecana (np. przeciwko meningokokom i pneumokokom), ale ich koszt pokrywają sami pacjenci. Realizacja szczepień jest tu różna i wynosi około 30-40 proc. Jak twierdzą eksperci taki zakres szczepień chroni poszczególne dzieci, ale nie daje dostatecznej ochrony całej populacji.