Kwas rozmarynowy składnik ziół i przypraw


Z cennych właściwości kwasu rozmarynowego możemy korzystać wszyscy. Wystarczy, że wprowadzimy do codziennej diety zawierające go zioła i przyprawy.

Rozmaryn lekarski (Rosmarinus officinalis) to roślina z rodziny jasnotowatych (Lamiaceae). Występuje w stanie dzikim w rejonie Morza Śródziemnego. Ten aromatyczny, wiecznie zielony krzew może osiągnąć 2 m wysokości. Ma on ciemnozielone liście i niebieskie lub różowe kwiaty. Dzięki swojemu charakterystycznemu aromatowi może być używany jako przyprawa. W dawnej Polsce z rozmarynu wytwarzano syrop i wino używane w celach leczniczych. Miał on przedłużać młodość i pomagać w zachowaniu urody.

Badania właściwości rozmarynu pokazały, że napar z suszonych liści pobudza funkcje żołądka, poprawia trawienie, ma właściwości żółciopędne i moczopędne, działa wzmacniająco, podnosi sprawność fizyczną (polecany dla rekonwalescentów i ludzi starszych). Nalewka z rozmarynu jest stosowana w zaburzeniach krążenia obwodowego oraz przy starczych zmianach w sercu.

Lecznicze działanie rozmarynu
Okazało się, że liście rozmarynu to jedno z najbogatszych źródeł kwasu rozmarynowego. Związek ten wzbudza ostatnio ogromne zainteresowanie. Badania fitochemiczne wykazały jego obecność w ponad stu gatunkach roślin, w ilościach od 0,01 mg do 78 mg w 1 g surowca. Relatywnie dużo tego cennego składnika mają: melisa lekarska, szałwia lekarska, mięta pieprzowa, tymianek, lebiodka (czyli oregano) oraz majeranek.

Potencjał terapeutyczny
Badania przeprowadzone in vitro, a także in vivo dowodzą, że kwas rozmarynowy charakteryzuje się dużym potencjałem terapeutycznym. Na przełomie lat 80. i 90. został uznany za naturalny czynnik przeciwzapalny pochodzenia roślinnego. Jego działanie przeciwzapalne jest wynikiem kilku uzupełniających się mechanizmów biologicznych, ale sumaryczny efekt jest porównywalny z siłą działania syntetycznych niesteroidowych leków przeciwzapalnych. Jednym z tych mechanizmów jest niespecyficzne hamowanie cyklooksygenaz i lipooksygenazy, enzymów uczestniczących w biosyntezie mediatorów stanu zapalnego (prostaglandyn, prostacyklin i tromboksanu). Obniża to poziom syntezy tych związków, znosząc ich wpływ na zakończenia czuciowe. Zapobiega również agregacji trombocytów. Badania farmakologiczne wskazują na możliwość zastosowania kwasu rozmarynowego lub/i zawierających go surowców w terapii pomocniczej chorób przebiegających z odczynem zapalnym. Na przykład w astmie oskrzelowej, chorobie wrzodowej czy reumatyzmie, a także w profilaktyce miażdżycy tętnic i chorobie niedokrwiennej serca.

Właściwości wirusostatyczne
Kwas rozmarynowy wykazuje również właściwości przeciwdrobnoustrojowe. Posiada aktywność wirusostatyczną skierowaną przeciwko wirusom opryszczki typu 1 (HSV-1). W wyniku interakcji kwasu ze strukturami białkowymi, zarówno czynnika zakaźnego, jak i gospodarza, utrudniona jest adsorpcja wirusa na powierzchni komórek oraz jego namnażanie.

W leczeniu opryszczki na wargach stosuje się preparaty zawierające wyciągi z melisy lekarskiej. Ale w walce z tą dolegliwością pomocna może być również odpowiednia dieta zawierająca dużą ilość ziół z kwasem rozmarynowym (np. potrawy z majerankiem, tymiankiem, oregano).

Silny antyoksydant
Ten ciekawy związek jest bardzo silnym antyoksydantem, a więc może być także sprzymierzeńcem w staraniach o zachowanie młodości i witalności. Za procesy starzenia odpowiedzialne są m.in. bardzo reaktywne wolne rodniki tlenowe. Powstają w mitochondriach każdej żywej komórki jako uboczne produkty metabolizmu tlenu. Ich nadmierna produkcja przyczynia się do patologii i rozwoju wielu schorzeń, m.in. miażdżycy, zawału serca, katarakty, astmy, alergii, chorób Parkinsona i Alzheimera, stwardnienia rozsianego, demencji starczej, osłabienia pamięci i zdolności do koncentracji, podatności na infekcje i stany zapalne, reumatyzmu, a także chorób nowotworowych.

System obrony przed wolnymi rodnikami tworzą enzymy oraz antyoksydanty o mniejszej masie cząsteczkowej, dostarczane z pożywieniem. Takim właśnie przeciwutleniaczem jest kwas rozmarynowy. Swoją aktywność antyoksydacyjną zawdzięcza on polifenolowej strukturze (tj. grupom OH w pierścieniu aromatycznym) oraz obecności podwójnego wiązania. Badania dowiodły, iż tego typu związki likwidują wolne rodniki i mają działanie redukujące.

Antyoksydanty pomagają zachować fizjologiczną przepuszczalność i elastyczność włosowatych naczyń krwionośnych, wpływają na poziom cholesterolu we krwi, zmniejszają ryzyko chorób nowotworowych, opóźniają procesy degeneracji komórek, przyczyniają się do powstrzymania procesów starzenia, a także wspomagają procesy regeneracji.

Kwas rozmarynowy jest inhibitorem enzymów (np. hialuronidazy) uczestniczących w rozkładzie kwasu hialuronowego. W ludzkiej skórze kwas hialuronowy wiąże wodę w naskórku i jest składnikiem macierzy międzykomórkowej skóry właściwej. Z wiekiem ilość kwasu maleje, a skóra człowieka starzeje się, traci zdolność wiązania wody. W ten sposób powstają zmarszczki.

Działanie odprężające i uspokajające
Obecnie zdecydowana większość ludzi prowadzi bardzo szybkie i stresujące życie. Zamiast brać tabletki uspokajające, pomocna może okazać się kąpiel ziołowa z naparem mieszaniny rozmarynu, mięty, tymianku, rumianku i lawendy. Badania pokazały, że za uspokajające działanie tych ziół odpowiedzialny jest kwas rozmarynowy. W dawce 30 mg/kg masy ciała związek ten osłabiał zarówno aktywność spontaniczną zwierząt doświadczalnych, jak i aktywność stymulowaną amfetaminą.

Na rynku farmaceutycznym dostępnych jest wiele preparatów zawierających w swoim składzie zioła bogate w kwas rozmarynowy, np. herbaty z liści mięty pieprzowej (Menthae fix), melisy lekarskiej (Melissae fix) oraz mieszanki ziołowe: Nervinum (liście melisy i mięty), Nervosan (ziele melisy i mięty), Septosan (liście melisy, mięty pieprzowej, ziele tymianku) i wiele innych. Ponadto są one składnikami różnych leków złożonych o działaniu uspokajającym i przeciwzapalnym, takich jak: Melisal, Melissana, Persen, Pectosol, Sirupus Thymi compositus, Tussipect, Dentosept, Thymisept, Salviasept.

5/5 - (328 votes)

Nikt nie pyta Cię o zdanie, weź udział w Teście Zaufania!

To 5 najczęściej kupowanych leków na grypę i przeziębienie. Pokazujemy je w kolejności alfabetycznej.

ASPIRIN C/BAYER | FERVEX | GRIPEX | IBUPROM | THERAFLU

Do którego z nich masz zaufanie? Prosimy, oceń wszystkie.
Dziękujemy za Twoją opinię.

Leave a Comment

POLECANE DLA CIEBIE

START TYPING AND PRESS ENTER TO SEARCH