Katar sienny

Katar sienny

Alergiczny nieżyt nosa atakuje zwykle sezonowo. Zdarza się jednak, że przybiera także formę przewlekłą. Najczęściej pojawia się tylko w okresie wiosennym, jako odpowiedź na unoszące się w powietrzu pyłki roślin. Forma przewlekła wywoływana jest natomiast przez alergeny, z którymi mamy do czynienia przez cały rok. Mogą nimi być np. roztocza, pleśń, pierze, czy sierść zwierząt. Jest to schorzenie dosyć uciążliwe i może prowadzić do powikłań, dlatego warto odpowiednio szybko je zdiagnozować i, aby zminimalizować dolegliwości, wdrożyć leczenie objawowe lub przyczynowe. Zwłaszcza że ta forma alergii dotyczy coraz większej części populacji i według niektórych badań boryka się z nią co czwarty człowiek na świecie.

Alergiczny nieżyt nosa atakuje zwykle sezonowo. Zdarza się jednak, że przybiera także formę przewlekłą.

Najczęściej pojawia się tylko w okresie wiosennym, jako odpowiedź na unoszące się w powietrzu pyłki roślin. Forma przewlekła wywoływana jest natomiast przez alergeny, z którymi mamy do czynienia przez cały rok. Mogą nimi być np. roztocza, pleśń, pierze, czy sierść zwierząt. Jest to schorzenie dosyć uciążliwe i może prowadzić do powikłań, dlatego warto odpowiednio szybko je zdiagnozować i, aby zminimalizować dolegliwości, wdrożyć leczenie objawowe lub przyczynowe. Zwłaszcza że ta forma alergii dotyczy coraz większej części populacji i według niektórych badań boryka się z nią co czwarty człowiek na świecie.

Reakcja alergiczna – mechanizm powstawania
U podłoża objawów związanych z katarem siennym, bo tak potocznie nazywa się alergiczny nieżyt nosa, leży nieprawidłowa reakcja zapalna błon śluzowych nosa. Następuje ona w wyniku kontaktu komórek naszego organizmu z alergenami. Alergeny to cząsteczki, które teoretycznie są nieszkodliwe, ale w pewnych warunkach powodują nieadekwatną reakcję obronną organizmu. Nadwrażliwość na nie często może być uwarunkowana genetycznie.

W wyniku kontaktu alergenu z błoną śluzową nosa aktywowane są komórki tuczne układu odpornościowego opłaszczone przeciwciałami odpowiedzialnymi za usunięcie obcych cząsteczek. Są to przeciwciała należące do klasy IgE. Po aktywacji prowadzą one do wydzielania mediatorów stanu zapalnego, takich jak prostaglandyny i leukotrieny. W wyniku działania wymienionych substancji chemicznych ściany drobnych naczyń krwionośnych ulegają rozszerzeniu i ścieńczeniu. W ten sposób powstają wysięk zapalny oraz obrzęk. Proces ten ma za zadanie usunąć szkodliwe cząsteczki z organizmu i właśnie ta reakcja odpowiedzialna jest za wszystkie uciążliwe objawy, z którymi muszą borykać się alergicy.

Objawy
Objawem, który zawsze towarzyszy alergicznemu nieżytowi nosa, jest oczywiście nadmierny wyciek wodnistej wydzieliny. Bardzo często dołącza do tego uczucie zatkania przewodów nosowych, zaburzenia węchu, ból zatok, świąd błon śluzowych, męczące kichanie. Oczywiście objawy te przebiegają bez podwyższonej temperatury ciała i ogólnego złego samopoczucia, co pozwala wykluczyć zwykłe przeziębienie lub grypę. Ale niestety symptomy alergii mogą dotyczyć nie tylko górnych dróg oddechowych. Bardzo często alergicznemu nieżytowi nosa towarzyszą również zapalenie spojówek, przebiegające ze świądem, zaczerwieniem i łzawieniem, a także ból głowy. Z powodu wydzieliny spływającej po tylnej ścianie gardła do objawów może dołączyć również kaszel, a nawet epizody astmy. Nieleczony katar sienny może doprowadzić do powikłań w postaci bakteryjnego zapalenia zatok, problemów ze snem i występowania bezdechu sennego, może też dojść do rozwoju astmy oskrzelowej.

Rozpoznanie
Zwykle kłopoty z alergicznym nieżytem nosa diagnozują sami pacjenci. Zauważają pogorszenie swojego stanu po kontakcie z konkretnymi alergenami lub w określonych sezonach pylenia. Jednak do postawienia diagnozy konieczna jest też wizyta u lekarza, który oglądając wnętrze jamy nosowej, jest w stanie stwierdzić przekrwienie i obrzęk błony śluzowej. Alergolog przeprowadzi również dokładny wywiad, a następnie zleci wykonanie testów alergicznych, aby móc dokładnie określić czynnik, który powoduje uciążliwe objawy. Badanie polega na naniesieniu na powierz-chnię naciętej skóry lub bezpośrednio pod nią próbek różnych alergenów i obserwowaniu reakcji w porównaniu do kontroli, którą jest histamina. Zwykle lekarz, w celu ostatecznego potwierdzenia diagnozy, zleca również badanie krwi, w którym bada on stężenie przeciwciał IgE odpowiedzialnych za wszystkie reakcje alergiczne. Czasem może zaproponować również badanie zatok i wizytę u laryngologa, by u dorosłych wykluczyć przewlekłe zapalenie zatok, a u dzieci – przerost trzeciego migdałka.

Leczenie i profilaktyka
Osoby zmagające się z katarem siennym powinny zwrócić szczególną uwagę na profilaktykę. Po zidentyfikowaniu alergenów, które wywołują problemy, pacjent powinien starać się unikać miejsc, w których może być narażony na kontakt z nimi. Najtrudniej jest uniknąć alergenów roślinnych, ponieważ unoszą się w powietrzu i wdychamy je po wyjściu na dwór. Na szczęście istnieją dokładne kalendarze pylenia, dzięki którym wiadomo, kiedy ograniczyć wiosenne spacery lub wdrożyć leczenie, zanim nadejdą objawy.
Leczenie objawowe jest kolejnym krokiem terapii. Oczywiście zostaje ono odpowiednio dobrane i zlecone przez lekarza alergologa. Są to leki zawierające substancje działające przeciwhistaminowo. Hamują wydzielanie tego mediatora zapalnego i po kontakcie z alergenem nie dochodzi do wystąpienia nieprzyjemnych objawów. Najczęściej stosowanymi lekami są preparaty zawierające loratadynę, desloratadynę, cetyryzynę, występujące głównie pod postacią tabletek doustnych. Część z nich może wykazywać działania niepożądane, np. powodować lekką senność, dlatego ważne jest, aby podczas ich stosowania zachować szczególną ostrożność przy prowadzeniu pojazdów mechanicznych lub zażywać je wieczorem. Poza tym, wśród leków stosowanych przy objawach alergii znajduje się wapno musujące, często z dodatkami takimi jak kwercetyna, które wzmacniają ściany naczyń i hamują reakcje alergiczne. Przy nadmiernym wysięku z nosa pacjent może doraźnie zastosować również krople i spraye zawierające substancję obkurczającą naczynka i zmniejszającą ilość produkowanej wydzieliny (jak na przykład xylometazoline) oraz dodatkowo substancję przeciwalergiczną: azelastynę, kromoglikan sodowy czy dimetinden. Jednak preparaty obkurczające nie powinny być podawane przewlekle, ponieważ mogą spowodować uszkodzenie i zanik śluzówki nosa. W przypadku, gdy wśród objawów pojawia się uczucie zatkania nosa, można włączyć też krople lub spraye przygotowane na bazie wody morskiej lub hipertonicznego roztworu soli. Pomagają one przepłukać przewody nosowe i dodatkowo nawilżają podrażnioną błonę śluzową.

Jedynym leczeniem przyczynowym jest tak zwane odczulanie. Polega ono na podskórnym regularnym podawaniu wzrastających dawek alergenu. W wyniku ciągłego kontaktu organizm przyzwyczaja się do niego i po jakimś czasie przestaje traktować, jak czynnik zagrażający, na który należy reagować zapaleniem. Leczenie jest długotrwałe, kosztowne i wymaga dyscypliny, ale przynosi wymierne efekty.

4.8/5 - (262 votes)

Leave a Comment

POLECANE DLA CIEBIE

START TYPING AND PRESS ENTER TO SEARCH