Interakcje leków z suplementami diety

Liczba zażywanych przez pacjentów suplementów diety rośnie z roku na rok. Składniki tych preparatów mogą wchodzić w interakcje z lekami, co w konsekwencji może doprowadzić do powikłań farmakoterapii.

Występowanie interakcji pomiędzy lekami a suplementami diety może spowodować zmniejszenie wchłaniania leków, ich zwiększone wydalanie lub zaburzenia ich metabolizmu. Poniżej przedstawiono kilka przykładów takich interakcji.

Wapń
Jony wapnia mogą tworzyć z niektórymi antybiotykami (z grupy tetracyklin) i chemioterapeutykami (fluorochinolony) nierozpuszczalne sole, co zmniejsza wchłanianie tych leków. Wapń, obniżając absorpcję, zmniejsza działanie β-blokerów: atenololu, metoprololu i propranololu. Może także powodować wzrost toksyczności digoksyny.

W interakcje z wapniem mogą także wchodzić leki moczopędne. Diuretyki tiazydowe (hydrochlorotiazyd) powodują wzrost stężenia jonów wapnia we krwi, natomiast diuretyki pętlowe (furosemid) obniżają to stężenie.

Jednoczesne zażywanie suplementów wapnia i antagonistów wapnia (np. werapamil) może być przyczyną obniżenia skuteczności tych ostatnich. Z drugiej strony wapń może mieć też korzystne działanie – u pacjentów z dusznicą bolesną lub zaburzeniami rytmu serca, u których nie stwierdza się nadciśnienia tętniczego, stosowanie małych jego dawek zapobiega niepożądanemu efektowi hipotensyjnemu.

Żelazo
Jony żelaza tworzą trudno wchłanialne kompleksy z kaptoprilem, obniżając jego biodostępność. Żelazo wchodzi także w interakcje z preparatami hormonalnymi lewotyroksyny oraz acenokumarolem i warfaryną. W tych przypadkach zaleca się dwugodzinne odstępy pomiędzy przyjęciem tych preparatów. Suplementy żelaza obniżają również wchłanianie karbidopy.

Magnez
Magnez wchodzi w interakcje z acenokumarolem i warfaryną, powodując obniżenie ich wchłaniania. Natomiast digoksyna, obniżając poziom magnezu wewnątrz komórek, powoduje wzrost wydalania tego pierwiastka z moczem.

Potas
Zbyt duże stężenie potasu we krwi może doprowadzić do zaburzeń rytmu serca, a nawet zatrzymania jego akcji. Stąd też nie jest wskazane przyjmowanie preparatów zawierających potas lub żywności bogatej w ten składnik, jeśli jest się leczonym inhibitorami konwertazy angiotensynowej. Preparaty potasu obniżają ponadto wchłanianie witaminy B12. Dlatego stosując je długotrwale, należy suplementować tę witaminę.

Preparaty witaminowe
Witamina K zwiększa krzepliwość krwi, a zatem wykazuje działanie przeciwstawne do acenokumarolu. Witamina B6 może zmniejszać skuteczność leków przeciwparkinsonowych. Fenytoina może obniżać poziom tej witaminy i kwasu foliowego w organizmie. Witamina C w dawkach powyżej 1000 mg zwiększa stężenie estrogenów we krwi, zaś witamina E może nasilać działanie leków przeciwzakrzepowych, narażając chorego na powikłania krwotoczne.

tekst:
mgr farm. Magdalena Izbicka
mgr farm. Łukasz Izbicki