Cytochrom CYP2D6

Cytochrom CYP2D6


Enzym CYP2D6 jest związany ze szlakami metabolizmu dla wielu substancji czynnych i leków. Jego ważną właściwością jest zmienność genetyczna. U niektórych osób występuje deficyt tego enzymu, u części jego aktywność jest prawidłowa, a u tzw. supermetabolizerów znacznie zwiększona.

Na podstawie przesiewowych badań genetycznych populację ludzką można podzielić, pod kątem zmienności izoenzymu CYP2D6, na metabolizerów powolnych, umiarkowanych, silnych i ultraszybkich. Około 10 proc. osób rasy kaukaskiej należy do powolnych metabolizerów. Odpowiedź na leki – substraty dla CYP2D6 – może być u nich inna niż w pozostałej populacji. Testy genetyczne można przeprowadzać przed terapią, chociaż nie jest to regułą.

Substraty dla CYP2D6
Substratami, czyli substancjami ulegającymi metabolizmowi poprzez izoenzym CYP2D6, są: amitryptylina, atomoksetyna, karwedilol, chlorfenyramina, chloropromazyna, dezimipramina, dekstrometorfan, difenhydramina, dolasetron, doksepina, duloksetyna, flekainid, fluoksetyna, fluwoksamina, haloperidol, hydrokodon, imipramina, klomipramina, kodeina, maprotylina, metoklopramid, metoprolol, meksyletyna, nortryptylina, palonosetron, paroksetyna, perhekselina, prometazyna, propafenon, propranolol, protryptylina, risperidon, tamoksyfen, tiorydazyna, timolol, tolterodyna, tramadol, trazodon, wenlafaksyna. Należy jednak pamiętać, że droga metabolizmu poprzez tę izoformę nie jest jedyna.

Induktory CYP2D6
Izoforma CYP2D6 nie ulega indukcji przez inne leki. Większą rolę w przyspieszonym metabolizmie substratów CYP2D6 odgrywa zmienność genetyczna.

Inhibitory CYP2D6
Istnieją leki, które hamują aktywność CYP2D6, co może prowadzić do poważnych w skutkach interakcji. Do inhibitorów tego izoenzymu należą np.: amiodaron, bupropion, difenhydramina, fluoksetyna, haloperidol, imatinib, paroksetyna, propafenon, propoksyfen, chinidyna, terbinafina, tiorydazyna.

Szczególnie silnymi inhibitorami są: fluoksetyna, paroksetyna i chinidyna. Aktywność izoformy CYP2D6 u pacjentów stosujących te leki może być równa zeru. Z kolei u osób z genetycznie uwarunkowanym niedoborem CYP2D6 podanie inhibitora może nie wpłynąć na metabolizm stosowanego jednocześnie substratu.
W przypadku proleków, np. kodeiny czy tamoksyfenu, ich skuteczność może się obniżyć po podaniu inhibitora CYP2D6. U kobiet z małą aktywnością CYP2D6 występuje gorsza odpowiedź na leczenie tamoksyfenem, co może prowadzić do nawrotów raka piersi.

Podsumowanie
Izoforma CYP2D6 cytochromu P450 bierze udział w metabolizmie wielu leków, zwłaszcza stosowanych w psychiatrii. W przypadku substratów tego izoenzymu, metabolizowanych do form nieaktywnych, jednoczesne podanie inhibitorów może nasilać toksyczność. Farmaceuta powinien zwracać uwagę na potencjalne interakcje, zwłaszcza wydając fluoksetynę czy paroksetynę.

Zgodnie z ustawą o izbach aptekarskich farmaceuci są zobowiązani do zgłaszania działań niepożądanych leków. Także interakcje leków należy zgłaszać do Wydziału Monitorowania Działań Niepożądanych URPL lub do podmiotu odpowiedzialnego.

4.4/5 - (226 votes)

Leave a Comment

POLECANE DLA CIEBIE

START TYPING AND PRESS ENTER TO SEARCH