Co Polacy wiedzą o homeopatii?

Jak wynika z badania przeprowadzonego przez TNS OBOP, nasze społeczeństwo coraz więcej wie o działaniu leków homeopatycznych i coraz częściej po nie sięga – szczególnie w przypadku grypy i przeziębienia.

W wielu krajach na całym świecie homeopatia jest uznaną metodą leczenia. Rozsławił ją niemiecki lekarz Samuel Hahnemann zaledwie 200 lat temu, w 1790 r. Jego zasada: similia similibus curantur (tzn. podobne leczy się podobnym) na dobre zagościła w medycynie. Substancja, która u zdrowego człowieka wywołuje objawy chorobowe, przygotowana w postaci homeopatycznej – czyli rozcieńczona i zdynamizowana – może leczyć chorego pacjenta. Obecnie w Europie z terapii homeopatycznej korzysta ponad 100 mln osób, czyli co trzeci mieszkaniec naszego kontynentu.

W Polsce
Homeopatia w naszym kraju jest znana od ponad 140 lat. W 1860 roku ukazała się książka pod tytułem „Domowy Lekarz Homeopata”. Autor J. Podwysocki opisał w niej stosowanie leków homeopatycznych w konkretnych chorobach, zarówno w stanach ostrych, jak i przewlekłych. Rok później – dzięki inicjatywie znanego homeopaty dr. Stefana Kuczyńskiego – we Lwowie zaczął się ukazywać kwartalnik „Homeopata Polski”.

Homeopatia dziś
Z telefonicznego badania „Polacy o homeopatii i leczeniu homeopatycznym” przeprowadzonego przez TNS OBOP (1001 wywiadów na reprezentatywnej ogólnopolskiej losowej grupie Polaków) wynika, że aż 81 proc. rodaków słyszało o tej metodzie leczenia. Co więcej – 30 proc. ją stosuje. Nastawienie Polaków do homeopatii jest bardzo pozytywne. Za skuteczną i wskazaną metodę leczenia uważa ją 56 proc. Polaków. Zaledwie 4 proc. naszych rodaków odmawia homeopatii skuteczności. Po tego rodzaju leki częściej sięgają osoby z wyższym wykształceniem (53 proc.). Jeśli zaś chodzi o płeć, znacznie chętniej z tej metody leczenia korzystają kobiety (38 proc.) niż mężczyźni (22 proc.).

Na przeziębienie i grypę
Leki homeopatyczne są uważane za panaceum na stany przeziębienia i grypę. Aż 72 proc. Polaków stosuje je przy bólu gardła, katarze i kaszlu. Drugą grupą środków, po które sięgają użytkownicy leków homeopatycznych, są preparaty na bóle głowy, stawów, bóle menstruacyjne itp. Równie często (21 proc.) homeopatia wykorzystywana jest w stanach niepokoju, stresu czy kłopotach ze snem.

Godny zaufania lekarz
Lekarze, którzy przepisują pacjentom leki homeopatyczne, są postrzegani jako godni zaufania. Takie jest zdanie 62 proc. respondentów. Odsetek osób niechętnie nastawionych do homeopatii to zaledwie 9 proc. Osoby, które niewiele wiedzą na temat tej dziedziny, mają negatywną opinię zarówno na jej temat, jak i na temat lekarzy przepisujących leki homeopatyczne.

Pozytywnej opinii na temat homeopatii i lekarzy zapisujących leki homeopatyczne sprzyja coraz większa wiedza. Społeczeństwo czerpie ją bezpośrednio od lekarzy, od farmaceutów i z internetu. Oczywiście dużą rolę odgrywa tu wykształcenie respondentów. Im wyższe, tym większa wiedza na temat homeopatii. Wśród osób z wykształceniem podstawowym z leków homeopatycznych korzystało 14 proc. osób, tymczasem wśród osób z wykształceniem wyższym odsetek ten był niemal czterokrotnie wyższy (53 proc.). Mieszkańcy średnich (36 proc.) i największych miast (49 proc.) znacznie częściej sięgają po środki homeopatyczne niż mieszkańcy wsi (25 proc.) czy najmniejszych miast (21 proc.).

Z homeopatią na ty
Aż 60 proc. badanych wykazało się wiedzą, że skuteczność homeopatii polega na naturalnym pobudzaniu układu odpornościowego organizmu. Stanowi to 73 proc. spośród tych, którzy znali termin „homeopatia”.

Zdaniem 43 proc. Polaków mechanizm działania leków homeopatycznych można porównać do szczepień ochronnych, przy czym 41 proc. odrzuciło twierdzenie, że skuteczność działania leków homeopatycznych wynika z siły sugestii osób je stosujących. Wśród ogółu respondentów blisko połowa (49 proc.) jest zdania, że homeopatia leczy nie tylko objawy, ale przede wszystkim przyczynę choroby.

Osoby korzystające z leczenia homeopatycznego najczęściej stosują równolegle różne formy leczenia alopatycznego – 38 proc. respondentów podczas ostatniej swojej terapii stosowało jednocześnie leki alopatyczne i homeopatyczne, 7 proc. rozpoczynało leczenie od leków homeopatycznych, a dopiero później podejmowało inne formy leczenia tradycyjnego (w 7 proc. przypadków odnotowano odwrotną kolejność – najpierw leki tradycyjne, a później homeopatyczne, natomiast 13 proc. korzystało oprócz homeopatii i leczenia tradycyjnego również z innych naturalnych sposobów terapii). Spośród osób, które stosowały homeopatię, 26 proc. nie stosowało żadnych innych form terapii.

#Czy – ogólnie rzecz biorąc – uważa Pan(i) lekarzy medycyny zapisujących leki homeopatyczne za godnych zaufania czy też nie?

#Czy – ogólnie rzecz biorąc – uważa Pan(i) homeopatię za skuteczną/ dobrą metodę leczenia, czy też nie?

#Prawo i homeopatia
Wszystkie leki homeopatyczne dopuszczone do obrotu w Polsce zarejestrowano zgodnie z procedurami określonymi przez Prawo farmaceutyczne. Leki homeopatyczne, uchwałą Europejskiego Parlamentu, zostały włączone w Europejską Farmakopeę.

Obowiązujące w Polsce normy prawne są analogiczne do zasad obowiązujących w UE i regulują zasady rejestracji homeopatycznych produktów leczniczych, proces ich wytwarzania, kontroli oraz wprowadzania do obrotu, jak również konieczność monitorowania ich ewentualnych działań niepożądanych.

Status prawny leku homeopatycznego określa ustawa Prawo farmaceutyczne z dnia 6 września 2001 roku, z późniejszymi zmianami.

Produkty lecznicze homeopatyczne są rejestrowane w Polsce dwutorowo. Tor pierwszy określa artykuł 10 Prawa farmaceutycznego. Dotyczy on rejestrowania produktów leczniczych homeopatycznych ze wskazaniami leczniczymi (są to zazwyczaj leki złożone). Ten proces rejestracyjny jest analogiczny do procesu rejestracyjnego leków chemicznych.

Tor drugi określa artykuł 21 Prawa farmaceutycznego. Wymagania określone tym artykułem są mniej restrykcyjne i odnoszą się do produktów homeopatycznych pojedynczych (w skład produktu leczniczego wchodzi jedynie pojedyncza substancja czynna). Produkty te są rejestrowane bez wskazań leczniczych.