Choroby trzustki

Trzustka to narząd, który odgrywa w naszym organizmie podwójną rolę. Z jednej strony, jest gruczołem wewnątrzwydzielniczym, bo insulina i glukagon (wydzielany w jej tzw. wyspach) regulują przemianę węglowodanów. Z drugiej jednak strony, jest gruczołem zewnątrzwydzielniczym, gdyż produkowany przez nią sok trzustkowy bierze udział w procesie trawienia.

W sytuacji, gdy którakolwiek z funkcji trzustki ulega zahamowaniu lub przestaje być odpowiednio kontrolowana przez organizm, skutkuje to poważnymi chorobami, na przykład cukrzycą. W artykule omówimy pokrótce najczęstsze schorzenia trzustki.

Zapalenia trzustki
Zapalenia trzustki dzielimy na ostre i przewlekłe.

• Ostre zapalenie jest stanem poważnego zagrożenia życia. Wymaga stałej opieki lekarza w warunkach szpitalnych. Choroba zaczyna się nagle, silnymi bólami brzucha, zatrzymaniem stolca i gazów oraz gorączką. W krótkim czasie dochodzi do spadku ciśnienia krwi, przyspieszenia akcji serca, znacznego pogorszenia stanu ogólnego. Nierzadko ten stan może wywołać wstrząs i zapaść. Leczenie polega na podawaniu (w warunkach szpitalnych) odpowiednich płynów dożylnie, antybiotyków, leków przeciwbólowych.
• Przewlekłe zapalenie trzustki ma przebieg mniej burzliwy. Objawia się nawracającymi bólami brzucha (zwłaszcza po błędach dietetycznych), złą tolerancją pokarmów tłustych, skłonnością do wzdęć i burczeń. Charakterystyczne są: stolce tłuszczowe jako wyraz złego trawienia tłuszczów, chudnięcie i osłabienie. W leczeniu stosuje się odpowiednią dietę mającą na celu odciążenie trzustki, tj. ograniczenie pokarmów tłustych oraz absolutny zakaz picia akoholu. Podaje się również specjalne preparaty zawierające enzymy trzustkowe wspomagające trawienie, jak na przykład Lipancrea.

Kamica trzustkowa
Kamica powstaje wskutek tworzenia się kamieni w przewodach trzustkowych. Utrudnia to odpływ soku trzustkowego do przewodu pokarmowego i prowadzi do ataków kolki trzustkowej. Kamica częściej występuje u chorych z przewlekłym zapaleniem trzustki. Zwykle leczy się ją zabiegowo.

Rak trzustki
Jak każdy nowotwór, jest to bardzo groźna choroba. Należy ją jak najszybciej zdiagnozować, aby podjąć leczenie. Niestety, czasem rak trzustki dość długo przebiega bezobjawowo. Przedłużający się brak apetytu, utrata wagi ciała, pobolewania, burczenia w brzuchu, przelewania, wzdęcia, niekiedy wymioty, częste biegunki lub zaparcia powinny wzmóc naszą czujność. Może pojawić się również żółtaczka.

Raka trzustki leczy się przeważnie operacyjnie.

Cukrzyca
Powstaje w wyniku nieprawidłowego wydzielania lub braku wydzielania insuliny przez specjalne komórki trzustki. Insulina jest hormonem regulującym przemianę węglowodanów w organizmie. Złożonemu obrazowi cukrzycy poświęciliśmy kilka artykułów w poprzednich numerach naszego pisma, dlatego teraz przypomnimy tylko jej podstawowe objawy i sposoby leczenia.

Niezależnie od typu, cukrzycę należy podejrzewać u osób zbyt szybko chudnących, o wyjątkowo wzmożonym pragnieniu, u których szybko postępuje osłabienie i występują objawy zmniejszającej się odporności organizmu. U chorych szybko pogarsza się wzrok, a dokuczliwy świąd ujścia cewki moczowej jest jednym z najczęstszych objawów. W większości przypadków leczenie polega na podawaniu insuliny i leków wspomagających oraz odpowiedniej diecie.

Cukrzyca jest jedną z najbardziej rozpowszechnionych przewlekłych chorób, wymagających stałego leczenia. Dlatego tak ważne jest zachowanie dyscypliny przez chorego i jego rodzinę, aby uniknąć groźnych powikłań tego schorzenia.

#Czy wiesz, że…
…gdy którakolwiek z funkcji trzustki ulega zahamowaniu lub przestaje być odpowiednio kontrolowana przez organizm, skutkuje to poważnymi chorobami.