Apteka po słowacku

Kiedy dowiedziałam się o programie praktyk zagranicznych organizowanych przez IPSF*, postanowiłam wziąć w nim udział. Dzięki temu mogłam odbyć miesięczne szkolenie na Słowacji.

Udział w programie wymiany studenckiej był dla mnie szansą na przyjrzenie się z bliska pracy farmaceuty poza granicami Polski, a także na zdobycie nowych doświadczeń. Większość moich kolegów zdecydowała się wyjechać do jednego z państw basenu Morza Śródziemnego (np. Portugalii lub Hiszpanii), ja natomiast wybrałam Słowację. Po trwającym około trzech miesięcy procesie rekrutacyjnym otrzymałam pozytywną odpowiedź i rozpoczęłam swoją wakacyjną przygodę w Bratysławie.
Bezpodstawne obawy
Miesięczny staż odbyłam w aptece otwartej „Domov Zdravia” wraz z Francuzem Nico, studentem czwartego roku farmacji na Uniwersytecie Medycznym w Dijon. Na początku obawiałam się, czy będę w stanie swobodnie komunikować się z pracownikami apteki, gdyż nie wszyscy mówili płynnie po angielsku. Bardzo szybko okazało się, że moje obawy były bezpodstawne, gdyż kilka dni w zupełności wystarczyło, by osłuchać się z językiem słowackim na tyle, by móc z łatwością porozumiewać się ze współpracownikami.

*IPSF
International Pharmaceutical Students’ Federation – jest istniejącą od 1949 roku organizacją promującą poprawę jakości zdrowia publicznego, która zrzesza około 350 tysięcy studentów farmacji z całego świata. Stale współpracuje z WHO, UNESCO oraz Międzynarodowym Związkiem Farmaceutów (IPF). W 1958 roku powstał SEP (Student Exchange Programme), którego celem jest promowanie współpracy między studentami farmacji, a także umożliwienie zdobywania doświadczeń kulturalnych i poszerzania wiedzy dotyczącej pracy w innych krajach.

Kolorowe pudełka
Apteka „Domov Zdravia” jest jasna i przestronna, podzielona na trzy sektory. Największy z nich obejmuje wyroby medyczne, do których pacjenci mają swobodny dostęp. Zaskoczyła mnie ogromna różnorodność preparatów witaminowych i produktów pochodzenia naturalnego. Na regałach piętrzą się stosy kolorowych pudełek z herbatami ziołowymi stosowanymi przy różnych dolegliwościach. Bardzo dużą popularnością cieszą się również surowce zielarskie sprzedawane w efektownych ekologicznych papierowych torebkach.

Dużą cześć pomieszczenia zajmują kosmetyki poukładane według marek producentów. Wśród nich bez trudu można znaleźć szampony, kremy do opalania i kosmetyki do makijażu, a także olejki eteryczne i preparaty do masażu ciała. Co ciekawe, w aptece dość często odbywają się prezentacje wybranych produktów, a hostessy chętnie udzielają informacji na temat właściwości konkretnych specyfików.
Realizacja recept
Najważniejsze miejsce stanowi ekspedycja główna, przy której pracuje dwóch magistrów oraz dwóch techników farmacji. Ci ostatni mogą sprzedawać jedynie leki, które wydawane są bez recepty. Leki w tej części, podobnie jak w Polsce, ułożone są alfabetycznie. Niemal 90 proc. opakowań ma oznaczenia w alfabecie Braille’a.

Aby ułatwić farmaceutom prawidłowe odczytywanie recept, lekarze wypisują je na komputerze. Na każdej z nich, oprócz nazwiska i numeru ubezpieczenia, widnieje kod choroby, na którą cierpi pacjent. Farmaceuta, realizując receptę, drukuje na niej dwie ceny: tę, którą musi zapłacić pacjent i tę, którą płaci ubezpieczyciel. Jest to przejrzysta procedura, która znacznie usprawnia pracę i zapobiega wydaniu nieprawidłowego leku.
Cierpliwi farmaceuci
Zawód farmaceuty cieszy się na Słowacji ogromnym szacunkiem i zaufaniem, a pacjenci traktują pracowników apteki jak „lekarzy pierwszego kontaktu”. Farmaceuci są niezwykle życzliwi i chętnie służą pomocą. Bardzo dokładnie tłumaczą, w jaki sposób należy przyjmować dany lek i cierpliwie odpowiadają na wszystkie pytania. W razie potrzeby pomagają zmierzyć ciśnienie, skontrolować wagę lub poziom cukru we krwi.
Studia farmaceutyczne
Na Słowacji jedyną uczelnią, przy której mieści się Wydział Farmacji, jest Univerzita Komenskeho w Bratysławie. Studia różnią się nieco od tych w Polsce, zarówno pod względem przygotowania teoretycznego, jak i praktycznego. Program studiów obejmuje mniejszą liczbę godzin wykładów i ćwiczeń.

Bardzo dużą wagę przywiązuje się do farmakologii klinicznej i umiejętności rozpoznawania podstawowych schorzeń. Słowacy są natomiast znacznie słabiej przygotowani do wykonywania leków recepturowych, gdyż farmacji stosowanej uczą się jedynie przez dwa semestry. Podczas pięcioletnich studiów należy odbyć jedynie trzydziestodniową praktykę w wybranym miesiącu (od marca do maja). Na czwartym roku, po pomyślnie zdanej sesji letniej, rozpoczyna się pięciomiesięczny staż, który trwa do grudnia. Okres studiów jest co prawda krótszy niż w Polsce, jednak przyszli adepci sztuki farmaceutycznej muszą ponownie zdać egzamin z farmakognozji, chemii leków i farmakologii.
Po godzinach
Urok bratysławskich zabytków i bogactwo historii tego miasta sprawiają, że jest to magiczne miejsce. Nie ma tu zgiełku towarzyszącego innym europejskim stolicom. Stare miasto pełne ślicznych kamieniczek, znajdujące się na przedmieściach ruiny zamku Devin i zapierający dech w piersiach widok ze wzgórza Slavin – to tylko kilka miejsc godnych polecenia.

W okolicach „Perły Dunaju”, jak nazywają swoją stolicę Słowacy, znajdują się niezliczone zamki i winnice, które wspaniale prezentują się na tle Małych Karpat. Korzystając z sąsiedztwa Austrii i Węgier, udało mi się również zwiedzić zabytkowy Budapeszt i przepiękny Wiedeń.

Udział w wymianie studenckiej na Słowacji był dla mnie niezapomnianym przeżyciem. Oprócz zdobycia doświadczeń zawodowych udało mi się poznać kulturę tego niedocenianego kraju. Na Słowacji znajdziemy wszystko, czego można zapragnąć: przepiękne miejsca, wspaniałą tradycję, duże możliwości rozwoju, ale przede wszystkim niezwykle życzliwych i uprzejmych ludzi. Jestem pewna, że jeszcze nie raz odwiedzę słowackich przyjaciół. Kto wie, być może w przyszłym roku to oni zechcą przyjechać do Polski, aby poznać nasz kraj.

Tekst: Karolina Petrykowska
Wydział Farmaceutyczny AM w Gdańsku